Wiadomo, kto stoi za aktami dywersji na torach. Donald Tusk: Mamy pewność

Informacje przekazane przez premiera dotyczą aktu dywersji na infrastrukturę krytyczną na linii kolejowej nr 7. Jak podkreślił, otrzymał je na podstawie artykułu ustawy o prokuraturze, za pośrednictwem prokuratora generalnego, w porozumieniu ze służbami specjalnymi i szefostwem policji.

- Celem tych działań było doprowadzenie do katastrofy kolejowej. Służby ustaliły, że za te akty dywersji odpowiadają dwaj obywatele Ukrainy, którzy działali w porozumieniu z rosyjskimi służbami - poinformował Donald Tusk.

Jeden ze sprawców to obywatel Ukrainy skazany za akty dywersji na terenie Ukrainy, przebywający na terenie Białorusi. Drugi to mieszkaniec Donbasu. Obydwaj przedostali się z Białorusi do Polski jesienią tego roku, tuż przed zamachami.

Ukraińcy tuż po dokonaniu dywersji opuścili teren Polski przez przejście w Terespolu. Jak powiedział premier, było to jeszcze przed ujawnieniem aktów dywersji.

- Polskie służby mają wszystkie dane tych osób i utrwalone ich wizerunki - zapewnił szef rządu. Dodał, że ustalone są ich tożsamości, jednak ze względu na prowadzone operacje nie może ujawnić ich nazwisk.

- Polska jest w stałym kontakcie ze służbami specjalnymi państw sojuszniczych i zrobimy wszystko, by ścigać sprawców tych zdarzeń. Trwają czynności, by ustalić wszystkich odpowiedzialnych za te zdarzenia i ich współpracowników - powiedział.

Donald Tusk poinformował także, że zwrócił się do ministra spraw zagranicznych o podjęcie natychmiastowych działań dyplomatycznych w celu oddania Polsce podejrzewanych o zamach terrorystyczny na kolei.

- Zarówno do władz Białorusi, jak i władz Rosji, ale będziemy podejmowali także inne działania, które, mam nadzieję, doprowadzą do szybkiego ujęcia sprawców i ich współpracowników - powiedział premier.

Szefowie ABW i MSWiA po uzyskaniu opinii zespołu do spraw zagrożeń terrorystycznych zgodnie zawnioskowali o wprowadzenie trzeciego stopnia alarmowego Charlie w związku z zagrożeniami terrorystycznymi. Stopniem tym objęte będą określone linie kolejowe. Na pozostałym obszarze kraju obowiązywać będzie tak jak dotychczas, drugi stopień alarmowy.

- Dziś wydam stosowne zarządzenie w tej sprawie na podstawie ustaw o działaniach terrorystycznych - przekazał Tusk.

Jeden z ładunków na torach w Mice nie eksplodował podczas przejazdu pociągu towarowego. Z kolei drugi ładunek nieznacznie uszkodził pociąg, ale maszynista tego nie zauważył.

Eksplozja ładunku wybuchowego nastąpiła 15 listopada o godz. 20.58 podczas przejazdu pociągu towarowego Warszawa - Puławy - poinformował premier. Dodał, że nieskuteczna okazała się wcześniej próba wykolejenia pociągu za pomocą obejmy stalowej.

- Akty dywersji przebiegały w odstępach czasowych. Pierwszy polegał na zamontowaniu na torze obejmy stalowej, która miała prawdopodobnie doprowadzić do wykolejenia pociągu. Zdarzenie to miało zostać utrwalone przez zamontowany w obrębie torowiska telefon komórkowy z powerbankiem - przekazał posłom premier.

Dodał, że próba ta "okazała się na szczęście zupełnie nieskuteczna".

Do drugiego zdarzenia doszło 15 listopada o godz. 20.58. Zarejestrowała je kamera monitoringu.

- Ładunek wybuchowy typu wojskowego C4 został zdetonowany przy pomocy urządzenia inicjującego poprzez kabel elektryczny długości 300 metrów. Na miejscu zdarzenia zabezpieczono także pewną ilość materiału wybuchowego, który nie zdetonował - powiedział szef rządu.

Podał, że ładunek ten eksplodował podczas przejazdu pociągu towarowego relacji Warszawa - Puławy, "nie doprowadzając do jego wykolejenia, a jedynie do niewielkiego uszkodzenia podłogi wagonu".

- Maszynista nawet nie odnotował tego zdarzenia, przejeżdżając przez to miejsce - zaznaczył.

Pierwsze zgłoszenie wpłynęło do służb mundurowych od mieszkanki Miki w sobotę, 15 listopada o godz. 21.40. Jak poinformował premier, kobieta przekazała policji, że usłyszała huk.

Policja zjawiła się na posesji kobiety po 20 min. Na podstawie jej zeznania i wskazań policja przeszukiwała teren przez ponad godzinę.

- To była noc i według osoby zgłaszającej nie była ona w stanie stwierdzić ani zasugerować, w jakim miejscu doszło do eksplozji - nawet nie wiedziała, czy to jest eksplozja, ponieważ ona odnotowała tylko huk - mówił.

- Policja po godzinnych poszukiwaniach w terenie wokół posesji odstąpiła od dalszych działań, nie odnotowując okoliczności, które kazałyby prowadzić inne czynności - dodał.

O godz. 7.40 doszło do zatrzymania pociągu przed uszkodzonym fragmentem torowiska. - Miejsce, w którym dokonano eksplozji, było naruszane przez kolejne pojazdy i ten pociąg był już bardziej narażony na wykolejenie, ale dzięki refleksowi maszynisty nie doszło do tragedii - mówił dalej premier.

- O godz. 9.43 w niedzielę rano, po sprawdzeniu przez policję miejsca zdarzenia i zawiadomienia przez maszynistę, zawiadomiono władze państwowe (...). O 9.43 taką informację otrzymałem ja, jako premier, pan prezydent oczywiście i ministrowie zainteresowani z racji dziedziny, jaką się zajmują - przekazał Donald Tusk.

- Wszyscy chyba mamy świadomość, że doszło do zdarzenia bezprecedensowego. To jest być może najpoważniejsza dzisiaj z punktu widzenia bezpieczeństwa państwa polskiego sytuacja od momentu wybuchu pełnoskalowej wojny w Ukrainie. Przekroczono pewną granicę - powiedział premier.

Donald Tusk przekazał, że we wszystkich przypadkach związanych z aktami dywersji identyfikowana jest współpraca ze służbami rosyjskimi.

Premier przypomniał, że pierwszy akt dywersji miał miejsce w styczniu 2024 roku we Wrocławiu. - Zbudowany był na tej samej zasadzie. To samo modus operandi, które obowiązuje nie tylko w Polsce, ale też na świecie - dodał.

- W sumie, jeśli chodzi o akty dywersji, zatrzymaliśmy do tej pory 55 osób, w tym 23 osoby zostały aresztowane - powiedział. Wyjaśnił, że są to osoby skazane za próbę, za pomoc. Zaznaczył, że w ostatnim czasie zatrzymano osiem osób za próby rozpoznania różnych obiektów krytycznych.

- We wszystkich tych przypadkach mamy kwalifikację z artykułu 30., czyli współpraca z obcymi służbami. I we wszystkich tych przypadkach identyfikujemy służby rosyjskie, zarówno akty dywersji jak i akty wywiadowcze - podkreślił.

Władzom rosyjskim zależy nie tylko na bezpośrednim efekcie tego typu akcji, ale także na konsekwencjach społecznych i politycznych. To jest: dezorganizacja, chaos, panika, spekulacje, niepewność - powiedział premier. Dodał, że kolejnym celem jest budzenie nastrojów antyukraińskich. Zaznaczył, że w tego typu przypadkach model działania sprawców jest zawsze bardzo podobny.

- Najmuje się obywateli innych państw, najczęściej Ukrainy (...). Rzadko kiedy - chociaż wśród zatrzymanych jest jeden obywatel rosyjski - ale rzadko kiedy bezpośrednio Rosja ujawnia swoje intencje poprzez zatrudnianie swoich obywateli do tego typu akcji - stwierdził Tusk.

Poinformował, że zlecił wicepremierowi, ministrowi cyfryzacji Krzysztofowi Gawkowskiemu monitorowanie, co po akcie dywersji dzieje się w internecie.

- To jest szczególnie groźne w państwach takich jak Polska, gdzie my mamy wystarczająco dużo ciężarów, jakie ponosimy z tytułu ponad miliona ukraińskich uchodźców w Polsce. Wiadomo, że coraz łatwiej, ze zrozumiałych względów, rozbudzać sentymenty antyukraińskie, ponieważ coraz częściej obywatele polscy niosą te ciężary wynikające z faktu, że gościmy tak wielką liczbę uchodźców, imigrantów - stwierdził premier.

- Niezależnie od tego, jakie posłowie na tej sali i w Polsce obywatele mają poglądy na Rosję, Ukrainę, politykę i rząd (...), to naprawdę, chyba wszyscy mają odrobinę zdrowego rozsądku, żeby zdefiniować rosyjski agresywny interes polityczny i militarny, który wymierzony jest równocześnie z oczywistych względów w Ukrainę, Polskę i w cały Zachód - powiedział Tusk.

Premier zaapelował, aby "w tak ważnych sprawach jak zamachy terrorystyczne i akty dywersji starać się respektować przede wszystkim komunikaty służb".

- Zobowiązałem wszystkie służby poprzez prokuratora generalnego i ministra sprawiedliwości, aby wszystko, co możliwe i co nie przeszkadza ich działaniom oraz operacjom, natychmiast przekazywać opinii publicznej, aby nie ulegała ona spekulacjom, plotkom, a szczególnie koordynowanej ze Wschodu dezinformacji - poinformował Tusk.

We wtorkowym posiedzeniu udział wzięli m.in. premier, wicepremierzy, ministrowie oraz dowódcy wojskowi, szefowie służb i przedstawiciel prezydenta. Posiedzenie miało związek z incydentami, do których doszło na trasie kolejowej Warszawa-Lublin.

W wyniku pierwszego z nich zniszczono fragment torów w pobliżu stacji PKP Mika w powiecie garwolińskim na Mazowszu. Z kolei w pobliżu miejscowości Gołąb w powiecie puławskim na Lubelszczyźnie, z powodu uszkodzonej linii kolejowej, do gwałtownego hamowania został zmuszony maszynista pociągu wiozącego 475 pasażerów. Nikomu nic się nie stało.

Szef MSWiA Marcin Kierwiński poinformował w poniedziałek, że incydenty są wyjaśniane przez służby. Minister koordynator służb specjalnych Tomasz Siemoniak zapewnił, że do wyjaśnienia sprawy zostali skierowani najlepsi funkcjonariusze i eksperci służb specjalnych. Podkreślił, że prawdopodobieństwo, że dzieje się to na zlecenie obcych służb, jest bardzo wysokie.

- Doprowadzimy do tego, żeby sprawców i zleceniodawców zamachu postawić przed sądem w Polsce - podkreślił.

Prokuratura poinformowała w poniedziałek o wszczęciu śledztwa ws. aktów dywersji o charakterze terrorystycznym. Jak podano w komunikacie, działania te sprowadziły bezpośrednie niebezpieczeństwo katastrofy w ruchu lądowym, zagrażające życiu i zdrowiu wielu osób oraz mieniu w wielkich rozmiarach. Śledztwo będzie prowadzone przez zespół prokuratorów. W skład zespołu wejdą prokuratorzy z mazowieckiego wydziału PZ PK oraz funkcjonariusze Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Centralnego Biura Śledczego Policji.