Czy Kościół w Polsce ogrywa polityków?

W weekend nuncjatura apostolska ogłosiła, że arcybiskup Andrzej Dzięga zrezygnował z pełnienia urzędu. Papież Franciszek rezygnację 71-letniego hierarchy przyjął. Za językiem dyplomacji kryje się ponura rzeczywistość polskiego Kościoła. Wedle ujawnianych od dawna wiadomości prawdopodobnie wymuszona decyzja hierarchy wiąże się z tuszowaniem spraw wykorzystywania małoletnich przez księży.

Z Watykanu zlecono wyjaśnienie ponurych spraw. Ujawniona prawda musiała być porażająca, skoro niemłody hierarcha został w zasadzie publicznie upokorzony - wymuszoną w końcu dymisją. Jedną ze spraw, która zresztą wystarczyłaby do znacznie surowszej kary, była sprawa księdza Andrzeja Dymera - duchownego, który niedawno zmarł, a który w ciągu dekad złamał życie wielu młodych katolików.

Dla wielu osób interesujących się sprawami Kościoła to w sumie nic nowego. Tym bardziej frapujące wydaje się zjawisko wyciszania spraw już ujawnionych i udokumentowanych. Można odnieść wrażenie, że wciąż na tym polu w Polsce odnosi się niemałe sukcesy, niestety. Wielu katolików o ponurej działalności księdza Dymera pewnie w ogóle nie słyszało.

To zwraca naszą uwagę na szerszy problem. Część wyborców obecnej koalicji rządowej liczyła na zdecydowane podjęcie tematu rozdziału Kościoła od państwa. Tymczasem kolejne miesiące mijają. A sprawa, najogólniej rzecz biorąc, nie jest traktowana priorytetowo.

Pierwszym przykładem jest oczywiście sprawa zmiany przepisów aborcyjnych. Okazuje się, że PiS stracił władzę, ale nowymi hamulcowymi czy też osobami występującymi obiektywnie w interesie Kościoła stali się marszałek Sejmu, Szymon Hołownia i prezes PSL, Władysław Kosiniak-Kamysz.

Niby zaskoczeń nie ma, ale rodzi się pokusa, by stwierdzić, że u władzy partie się zmieniają, ale w zasadniczych sprawach to i tak Kościół rozdaje karty. Zbyt dużo się zmieniło, zbyt wiele skandali ujawniono, zbyt mocno naciska Watykan, aby zupełnie nic nie robić. Natomiast można utknąć w pozorowaniu działań. Rozciągnąć prace w czasie. W końcu rozmyć. Albo produkować kwiatki do kożucha.

Na przykład likwidacja Funduszu Kościelnego. Powołano międzyresortowy zespół, który ma pracować nad zmianą systemu finansowania Kościoła. Wydawałoby się po kampanii wyborczej, że stosowne rozwiązania znajdują się w szufladach niedawnej opozycji. I tylko należy je wydobyć. Nic bardziej błędnego.

Oczywiste jest przecież to, że rozpocznie się brnięcie przez paragrafy, które nie jest wcale obojętne dla naszych kieszeni. Zaglądamy na strony rządowe i proszę bardzo: "w projekcie ustawy budżetowej na rok 2024 zaplanowano 11.000.000,00 zł". Im dłużej zatem trwają prace, tym dłużej bajońskie sumy wychodzą z naszych kieszeni.

Podobnie wydaje się grzęznąć sprawa zredukowania lekcji religii w szkołach. Samo przesunięcie zajęć na pierwszą lub ostatnią godzinę w planach lekcji budzi kontrowersje, jakby zmian dokonywano w drodze konsultacji z obywatelami.

Nic takiego jednak nie miało miejsca. Od 1989 roku stosowano w tych sprawach rozmaite podstępy, tricki na poziomie centralnym i lokalnym, tryb pół- lub niejawnego wywierania wpływu na polityków. Może chociaż oceny z katechezy znikną ze szkolnych świadectw.

Na razie cała zmiana ogranicza się do finansowania zabiegów in vitro z budżetu państwa, którą zresztą poparła część posłów PiS. Warto o tym przypominać, albowiem część polityków koalicji rządzącej chyba tkwi w błędnym przekonaniu, że hierarchowie odkleją się od PiS i z czasem opowiedzą po stronie nowej władzy. To nieporozumienie. Albo polityczna naiwność. Dość zwrócić uwagę, jak dopiero co abp. Stanisław Gądecki grzmiał przeciwko Unii Europejskiej.

Panie i Panowie z obecnej koalicji rządowej, liczenie na przychylność hierarchów to polityczne złudzenia. Kościół w Polsce, zresztą z różnych powodów, od ideologicznych do strukturalnych, będzie lgnął raczej w stronę mocnej, endeckiej agendy. Nic tam nie ugracie.

Jarosław Kuisz