W wielu krajach na całym świecie senat to jedna z najczęściej spotykanych nazw dla izby wyższej parlamentu, np. w USA, gdzie Senat jest izbą wyższą amerykańskiego Kongresu.
Senat Rzeczpospolitej Polskiej - informacje ogólne
Senat Rzeczpospolitej Polskiej to organ władzy ustawodawczej,
druga izba parlamentu, tradycyjnie określana jako wyższa.
Składa się ze 100 senatorów wybieranych w powszechnych wyborach,
w jednomandatowych okręgach wyborczych na czteroletnią kadencję. Ta rozpoczyna się i kończy wraz z kadencją Sejmu. Bierne prawo wyborcze w wyborach do Senatu uzyskuje się
w wieku 30 lat. W przypadku wygaśnięcia mandatu prezydent ma obowiązek zarządzić wybory uzupełniające.
Senat Rzeczpospolitej Polskiej - historia
Historia polskiego senatu sięga końca XV wieku. W I Rzeczpospolitej był wyższą izbą Sejmu, a w jego skład wchodzili biskupi katoliccy oraz wyżsi urzędnicy państwowi pochodzący z królewskiej nominacji. Instytucja została przywrócona w II Rzeczypospolitej w 1921 roku. Senatorowie byli wybierani w wyborach powszechnych. W 1935 roku Konstytucja kwietniowa znacznie ograniczyła czynne prawo wyborcze do Senatu, które przysługiwało niewiele ponad 100 tys. wyborców. Po II wojnie światowej, w czasach PRL, instytucja Senatu została zniesiona na podstawie wyników sfałszowanego referendum ludowego.
Do czasu wyborów z 4 czerwca 1989 r., Sejm był jedyną izbą polskiego parlamentu. Wybrano wówczas Senat I kadencji, a „Solidarność” wprowadziła aż 99 przedstawicieli do izby. Senat powstał na podstawie umów okrągłostołowych. Po przywróceniu Senatu w 1989 r., miejscem jego posiedzeń przez dwa lata była Sala Kolumnowa w Sejmie. Obecnie posiedzenia odbywają się w Sali Obrad w budynku Senatu, mieszczącym się w kompleksie parlamentarnym tuż obok budynku Sejmu.
Senat Rzeczpospolitej Polskiej - kompetencje
Do głównych kompetencji Senatu należą zatwierdzanie ustaw uchwalanych przez Sejm. Senat ma prawo do inicjatywy ustawodawczej, ale wyraża także zgodę na zarządzenie przez prezydenta referendum ogólnokrajowego. Wydaje także zgodę na powołanie przez Sejm prezesa NIK, IPN czy Rzecznika Praw Obywatelskich i Rzecznika Praw Dziecka. Senat ma także prawo do wystąpienia z wnioskiem do Marszałka Sejmu o przeprowadzenie referendum ogólnokrajowego, a wraz z Sejmem uchwala ustawę o wyrażeniu zgody na ratyfikację umowy międzynarodowej oraz uchwala z nim zmiany w konstytucji. Senat wybiera także ławników Sądu Najwyższego.