Czy nastolatek może pracować w wakacje? Prawo w Polsce mówi jasno
Oprac.: Jakub Laskowski
Praca dla nieletnich to nie nowość. Przepisy w Polsce pozwalają na pracę nastolatkom, choć istnieją pewne ograniczenia. Praca dla młodocianych przede wszystkim nie może wiązać się z nadmiernym wysiłkiem fizycznym. O czym jeszcze trzeba pamiętać? Kto i na jakich zasadach może zatrudnić do pracy niepełnoletnich? Wyjaśniamy.
Spis treści:
Niepełnoletni pracownik. Jakie warunki trzeba spełnić, by go zatrudnić?
Prawo w Polsce dopuszcza możliwość pracy zarobkowej dla osób niepełnoletnich, czyli przed ukończeniem 18. roku życia. Aby zatrudnić młodego pracownika, trzeba spełnić kilka warunków. Przepisy dotyczące zatrudniania młodocianych, czyli osób w wieku między 15 a 18 lat, są uregulowane przez Kodeks pracy.
Młodociani pracownicy, żeby w ogóle mogli myśleć o zatrudnieniu, muszą ukończyć przynajmniej szkołę podstawową oraz przedstawić zaświadczenie od lekarza, że praca, którą zamierzają wykonywać, nie zagraża ich zdrowiu.
Osobę poniżej 15. roku życia, która nie ukończyła szkoły podstawowej, można zatrudnić jedynie tedy, kiedy celem jest przyuczenie jej do wykonywania określonego zawodu. W tym przypadku również nie obejdzie się bez zgody opiekuna i opinii z poradni.
Czego nie wolno nieletniemu? Prawa i obowiązki nastolatka w pracy
Niepełnoletni pracownicy nie mogą wykonywać prac, które znalazły się w specjalnym wykazie Prezesa Rady Ministrów (sprawdź tutaj). To m.in. prace związane z nadmiernym wysiłkiem fizycznym oraz zagrażające prawidłowemu rozwojowi psychicznemu. Wśród nich wymienia się m.in.:
- prace polegające wyłącznie na podnoszeniu, przenoszeniu i przewożeniu ciężarów oraz prace wymagające powtarzania dużej liczby jednorodnych ruchów;
- prace załadunkowe i wyładunkowe, przy przewożeniu ciężarów środkami transportu, przy przetaczaniu beczek, bali, kloców itp.;
- prace wymagające stale wymuszonej i niewygodnej pozycji ciała;
- prace w narażeniu na szkodliwe działanie czynników chemicznych, pyłów oraz czynników fizycznych.
Ile godzin mogą pracować nieletni? Przepisy jasno regulują kwestie godzin pracy dla niepełnoletnich. Nastolatkowie powyżej 16. roku życia mogą wykonywać swoje obowiązki związane z pracą przez 8 godzin dziennie, natomiast młodsi - przez maksymalnie 6.
Pracownikom nieletnim nie wolno pracować w nocy i w nadgodzinach. Ponadto powinni mieć zapewnione minimum 14 godzin nieprzerwanego i dobowego odpoczynku.
Nieletnim pracownikom w ciągu tygodnia przysługuje także 48-godzinna przerwa, która obejmuje niedzielę. Jeżeli praca nie jest dla niepełnoletniego zatrudnieniem na wakacje, tylko posadą na czas roku szkolnego, to nastolatek może ją wykonywać maksymalnie 12 godzin tygodniowo. Dodatkowo w dni, w które młody pracownik ma zajęcia lekcyjne może wykonywać swoje obowiązki przez dwie godziny.
Niepełnoletni pracownik z umową o pracę
Pracownik młodociany może być zatrudniony przy wykonywaniu lekkich prac na podstawie umowy o pracę. Należy podkreślić, że praca lekka nie może powodować zagrożenia dla życia, zdrowia i rozwoju psychofizycznego młodocianego, ani utrudniać młodocianemu wypełniania obowiązku szkolnego, jeżeli wykonywana jest poza okresem wakacyjnym.
Szczegółowy wykaz lekkich prac określa pracodawca po uzyskaniu zgody lekarza medycyny pracy. Wykaz ten musi być też zatwierdzony przez właściwego inspektora pracy.
Zanim młodociany podejmie pracę, pracodawca ma obowiązek zapoznać go z wykazem prac lekkich.
Praca lekka może być świadczona najczęściej na podstawie:
- umowy o pracę na okres próbny,
- umowy o pracę na czas określony.
Zatrudnienie nastolatka. Gdzie szukać ofert pracy?
Poszukiwanie pracy przez nieletnich wbrew pozorom nie musi być trudne. Pracodawcy bardzo chętnie zatrudniają młodszych pracowników, którzy mogą wspierać ich w wykonywaniu obowiązków sezonowych i nie tylko.
Ofertami pracy wakacyjnej dla nieletnich dysponują Ochotnicze Hufce Pracy. Mają one bazę pracodawców szukających młodocianych pracowników.
Gdzie jeszcze warto szukać ofert pracy dla nastolatków? Dobrym pomysłem jest szukanie ofert pracy dla młodocianych przez internet. Zwykle propozycje takie nie dotyczą pracy etatowej, tylko zajęć dorywczych takich, jak opieka na dzieckiem, zbiór owoców, czy pomoc w gastronomii.
Zobacz także:
