17. rocznica śmierci św. Jana Pawła II. Co papież mówił o Ukrainie?

Pielgrzymka na Ukrainę była 94. zagraniczną pielgrzymką papieską św. Jana Pawła II, w tym 50. w Europie. Hierarchia Ukraińskiej Cerkwi Prawosławnej Patriarchatu Moskiewskiego wypowiedziała się przeciwko przyjazdowi papieża i bojkotowała wszystkie uroczystości.

Podróż apostolską na Ukrainę Jan Paweł II odbył w dniach 23-26 czerwca 2001 roku. Był pierwszym zwierzchnikiem Kościoła katolickiego, który udał się z oficjalną wizytą do tego kraju i pierwszym w historii papieżem, który przyjechał na terytorium uznawane za kanoniczne przez Rosyjską Cerkiew Prawosławną.

Podczas pięciodniowej podróży papież odwiedził Kijów i Lwów spotykając się z wiernym obrządku łacińskiego i grekokatolickiego. - -Przybywam w miłości, by wyrazić wszystkim synom i córkom tego narodu, o wszelkich kulturalnych i religijnych tradycjach, mój szacunek i serdeczną przyjaźń - powiedział w czasie ceremonii powitalnej.

Pierwszego dnia podróży św. Jan Paweł II spotkał się z ówczesnym prezydentem Ukrainy Leonidem Kuczmą i przedstawicielami świata polityki, biznesu, kultury i nauki.

Drugie dnia pielgrzymki (24 czerwca) podczas mszy św. w obrządku łacińskim na sportowym lotnisku Czajka pod Kijowem, papież przypomniał, że chrześcijaństwo na tych ziemiach sięga roku 988 i przybyło z Konstantynopola, największego ośrodka chrześcijaństwa na Wschodzie.

Papież podziękował także Ukraińcom za ich wierność Chrystusowi. 

- "Światłością Ukrainy" bądź ty, Kijowie! - życzył Jan Paweł II powierzając cały naród Najświętszej Maryi Pannie, "Opiekunce Ukrainy".

Podczas rozważań po modlitwie Anioł Pański 24 czerwca 2001 w Kijowie, papież nazwał Ukrainę ziemią maryjną wskazując na liczne sanktuaria poświęcone Matce Bożej. - Myślę tu szczególnie o sanktuariach obrządku łacińskiego w Berdyczowie i Letyczowie. Wierni obrządku bizantyjskiego są szczególnie przywiązani do sanktuariów w Zarwanicy i Hoszowie - powiedział Jan Paweł II.

Podziękował także Ukraińcom za obronę Europy "w niezłomnej i heroicznej walce przeciwko najeźdźcom".

Życzył, aby Ukraina stała się "pełnoprawną częścią Europy, która obejmować będzie cały kontynent od Atlantyku po Ural" przypominając, że "'nie może być mowy o Europie żyjącej w pokoju i promieniującej cywilizacją bez wzajemnego przenikania i bez dzielenia się różnymi, lecz komplementarnymi wartościami', typowymi dla narodów Wschodu i Zachodu".

Następnego dnia pielgrzymki, 25 czerwca - w czasie eucharystii w obrządku ukraińsko-bizantyjskim na lotnisku Czajka w Kijowie, papież nazwał Kijów "matką słowiańskiego chrześcijaństwa w Europie Wschodniej".

W Kijowie św. Jan Paweł II odwiedził m.in. Babi Jar - miejsce masowego mordu ukraińskich Żydów pod koniec września 1941 r., gdzie złożył kwiaty i modlił się za ofiary.

Drugim etapem pielgrzymki św. Jana Pawła II był Lwów. Na tamtejszym hipodromie również odprawił dwie liturgie: jedną w obrządku rzymskim a drugą - wschodnim.

Tego samego dnia wieczorem odbyło się spotkanie przed greckokatolicką cerkwią Narodzenia Najświętszej Maryi Panny. Papież przestrzegł wówczas młodzież przed przechodzeniem "z niewoli reżimu komunistycznego do niewoli konsumpcjonizmu". Prosił również młodych, aby nie emigrowali, lecz budowali przyszłość swojej ojczyzny.

Ostatniego dnia pielgrzymki w liturgii w obrządku bizantyjskim celebrowanej przez papieża wspólnie z hierarchami greckokatolickimi uczestniczyło blisko 1,5 mln ludzi. W czasie mszy św. Jan Paweł II beatyfikował 28 grekokatolików, z których prawie wszyscy zostali zamordowani lub byli prześladowani w czasach sowieckich.

W rocznicę śmierci Jana Pawła II, papieża wspomniał również premier Mateusz Morawiecki. "Trudno przecenić jego wielką rolę w Kościele Katolickim, jak i w polskim dążeniu do niepodległości" - napisał w sobotę w mediach społecznościowych.

"W pamiętny wieczór 2 kwietnia 2005 roku, 17 lat temu, odszedł jeden z najwybitniejszych Polaków w historii, św. Jan Paweł II. Ojciec Święty i jego niezwykła charyzma i mądrość miały ogromny wpływ na kształtowanie polskości w bardzo trudnych czasach komunizmu" - napisał premier.

"W czasie jego pierwszej pielgrzymki do Polski w czerwcu 1979 roku grupa przyjaciół witała Papieża Polaka transparentem o treści zaproponowanej przez mojego Ojca, śp. Kornela Morawieckiego - "WIARA I NIEPODLEGŁOŚĆ". Te słowa wyrażały dwie najważniejsze dla nich wartości. Po Mszy na warszawskim Placu Zwycięstwa, która była manifestacją wiary w Boga, tysiące osób uformowały się w pochód pragnąc zamanifestować także wiarę w niepodległość Polski. W Częstochowie na niosących ten transparent napadł oddział komunistycznej Służby Bezpieczeństwa, w Krakowie i innych miastach ludzie niosący te słowa, spotykali innych, niosących podobne hasła. Te transparenty były jak znak nadchodzącego zwycięstwa tych właśnie wartości" - dodał szef rządu.

Papież Jan Paweł II zmarł 2 kwietnia 2005 r. o godz. 21.37 w Watykanie w wieku 84 lat. Jego pontyfikat trwał 26 lat. Kanonizowany został 27 kwietnia 2014 r.

Wspomnienie liturgiczne św. Jana Pawła II Kościół obchodzi 22 października. Przeważnie w liturgii wspomina się świętych w rocznicę ich śmierci, ale w przypadku papieża Polaka na datę jego liturgicznego wspomnienia wybrano rocznicę inauguracji pontyfikatu.

W Polsce każdego roku w niedzielę poprzedzającą rocznicę wyboru Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową (16 października) obchodzony jest Dzień Papieski. Tego dnia Fundacja Dzieło Nowego Tysiąclecia przeprowadza zbiórkę na stypendia dla zdolnej młodzieży z małych miejscowości.