Nagroda Nobla z chemii. Ogłoszono laureatów

"Królewska Szwedzka Akademia Nauk postanowiła przyznać Nagrodę Nobla 2024 w dziedzinie chemii, przyznając połowę Amerykaninowi Davidowi Bakerowi za projektowanie białek z użyciem metod obliczeniowych, a drugą połowę wspólnie Brytyjczykom Demisowi Hassabisowi i Johnowi M. Jumperowi za przewidywanie trójwymiarowych struktur białek.

Wyjaśniono, że w 2003 roku tegoroczny laureat chemii David Baker odniósł sukces w zaprojektowaniu nowego białka.

"Na zdjęciu widać kilka z wielu spektakularnych białek stworzonych w laboratorium Bakera przy użyciu jego oprogramowania komputerowego Rosetta. Opublikował również kod źródłowy sondy Rosetta, dzięki czemu globalna społeczność naukowa mogła kontynuować prace nad rozwojem oprogramowania, znajdując nowe obszary zastosowań. Grupa badawcza Bakera stworzyła jedno kreatywne białko za drugim, w tym białka, które można wykorzystać w lekach, szczepionkach, nanomateriałach i maleńkich czujnikach" - dodano.

"Dzięki tegorocznym laureatom nagrody w dziedzinie chemii praca, która kiedyś zajmowała lata, teraz zajmuje zaledwie kilka minut" - pisze Komitet.

Jak wyjaśniono, laureaci Demis Hassabis i John Jumper "wykorzystali swój model AI AlphaFold2 do obliczenia struktury wszystkich ludzkich białek. Przewidzieli również strukturę praktycznie wszystkich 200 milionów białek, które naukowcy do tej pory odkryli podczas mapowania organizmów Ziemi".

"Google DeepMind udostępnił również publicznie kod AlphaFold2, do którego każdy może uzyskać dostęp. Model AI stał się kopalnią złota dla badaczy. Do października 2024 r. AlphaFold2 było używane przez ponad dwa miliony osób ze 190 krajów. Na zdjęciu widać kilka z wielu przykładów, w jaki sposób AlphaFold2 pomaga badaczom" - dodano.

Laureatami Nagrody Nobla z chemii w 2023 zostali naukowcy z USA Moungi G. Bawendi z MIT, Louis E. Brus z Columbia University oraz Alexei I. Ekimov z Nanocrystals Technology. Ich nazwiska zostały przez przypadek - jak później tłumaczono - rozesłane w komunikacie na kilka godzin przed oficjalnym werdyktem.

Nagroda została przyznana za "odkrycie i syntezę kropek kwantowych", czyli najmniejszych cząstek w nanotechnologii.

Tydzień noblowski rozpoczął się w poniedziałek od ogłoszenia laureatów Nagrody Nobla z medycyny. Zostali nimi biolodzy Victor Ambros i Gary Ruvkun za odkrycie mikroRNA - nowej klasy maleńkich cząsteczek RNA, które odgrywają kluczową rolę w regulacji genów. Komitet Noblowski podkreślił, że nagroda "honoruje dwóch naukowców za odkrycie fundamentalnej zasady".

We wtorek poznaliśmy laureatów prestiżowego wyróżnienia w dziedzinie fizyki. To John J. Hopfield i Geoffrey E. Hinton, których nagrodzono za fundamentalne odkrycia i wynalazki, które umożliwiają uczenie maszynowe za pomocą sztucznych sieci neuronowych.

Na czwartek zaplanowano ogłoszenie laureata Literackiej Nagrody Nobla.

W piątek z kolei zgodnie z tradycją Pokojowa Nagroda Nobla zostanie przyznana w stolicy Norwegii Oslo.

Nagroda Nobla to złoty medal z wizerunkiem fundatora nagrody, Szweda Alfreda Nobla, oraz kaligrafowany dyplom. Od 2023 roku to także najwyższa w historii kwota pieniężna, 11 mln koron szwedzkich (ok. 4,2 mln zł).

---

Bądź na bieżąco i zostań jednym z ponad 200 tys. obserwujących nasz fanpage - polub Interia Wydarzenia na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!