Papież Franciszek wpisał to wydarzenie do kalendarza. Wierni obchodzą je 10 grudnia

Wspomnienie Najświętszej Maryi Panny Loretańskiej obchodzone jest 10 grudnia w całym kościele powszechnym. W 2019 roku do kalendarza rzymskiego wpisał je papież Franciszek, ogłaszając dekret Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów.

Kult Marii Loretańskiej jest ściśle związany z Domkiem w Lorento, pierwszego międzynarodowego miejsca kultu maryjnego. We włoskim Lorento obecnie znajduje się okazałe sanktuarium wybudowane wokół rodzinnego domu Maryi z Nazaretu. Znajduje się w nim rzeźba Marii Loretańskiej trzymającej na lewej ręce Dzieciątko Jezus. Obie postacie są ukoronowane, a przedstawienie to ma dwie wyróżniające cechy - ciemne oblicza i jedną szatę - dalmatynkę.

Wspomnienie Maryi Panny Loretańskiej ma charakter dowolny, co oznacza, że wierni mogą szczególnie je celebrować, uczestnicząc w nabożeństwach, ale nie muszą. W tym dniu w sanktuarium w Lorento odbywają się msze święta, procesje i nabożeństwa różańcowe.

Odmawiana jest również litania loretańska, a wierni mogą ucałować rzeźbę Maryi lub symboliczny model "domku". Uroczyste obchody w tym dniu odbywają się również w bliźniaczych sanktuariach na całym świecie, których wzorem do budowy było właśnie sanktuarium w Lorento.

Wspomnienie Najświętszej Maryi Panny Loretańskiej jest dla wiernych szczególną zachętą do powierzenia swoich spraw Matce Boskiej. W nabożeństwach kapłani podkreślają również wagę domu rodzinnego jako miejsca modlitwy, miłości i duchowego wzrostu.

Centralnym punktem sanktuarium w Lorento jest Święty Domek. Według tradycji jest to dom Maryi z Nazaretu, który cudownie został przeniesiony przez aniołów do Lorento, aby ochronić go przed muzułmanami.

Obok tej historii istnieje jednak jeszcze jedna, która mówi, że są to fragmenty domu Maryi z Nazaretu, które zostały przeniesione w 1294 roku przez zamożną rodzinę Angeli. Autentyczność domu została potwierdzona przez archeologów, którzy odnaleźli u podstaw jednej ze ścian te same kamienie w Lorento i Nazarecie.

Kult wokół domu, w którym narodziła się Matka Jezusa i doświadczyła w nim zwiastowania, powstał już po wniebowstąpieniu. Chrześcijanie otaczali budowlę specjalną czcią. Cesarzowa Helena w IV wieku n.e. poleciła wybudować wokół domu świątynię, co miało chronić go przed zniszczeniem. W XIII wieku jego części zostały jednak przeniesione do Lorento w celu ich ochrony przed muzułmanami.

Ze względu na cudowne przeniesienie Świętego Domku, papież Benedykt XV w 1920 roku ogłosił Matkę Bożą Loretańską patronką lotników.

Święty Domek w sanktuarium loretańskim stał się wzorem do budowy innych podobnych miejsc kultu w Santa Fe w Stanach Zjednoczonych czy Pradze. Także w Polsce wybudowano kilka domów loretańskich m.in. w Głogówku, Warszawie, Krakowie, Piotrkowicach czy Bydgoszczy.

Najsłynniejsze jest sanktuarium w polskim Loretto niedaleko Wyszkowa. Domkami loretańskimi często opiekują się siostry loretanki z zakonu założonego przez bł. Ignacego Kłopotowskiego.