Kilka dni temu w Interii opisaliśmy, że prezydent Częstochowy Krzysztof Matyjaszczyk został pod koniec listopada powołany do rady nadzorczej miejskiej spółki z Krakowa, za co miesięcznie będzie otrzymywać blisko 5 tys. zł. O powołaniu polityka lewicy zdecydował prezydent Krakowa Jacek Majchrowski. Podążając tym tropem, chcieliśmy zobaczyć, czy samorządowiec z Częstochowy nie otrzymał podobnej posady w innym mieście. Sprawdziliśmy oświadczenia majątkowe i dokumenty Krajowego Rejestru Sądowego. Okazuje się, że nie tylko Matyjaszczyk z zasiadania w radach nadzorczych uczynił sobie dodatkowe źródło dochodu. Z pism wyłania się obraz nieformalnej sieci powiązań pomiędzy samorządowcami z Częstochowy, Wrocławia, Zabrza, Będzina, Dąbrowy Górniczej, Sosnowca, Chorzowa, Mysłowic, Siemianowic Śląskich, Gliwic, Piekar Śląskich i Tychów (szczegółowa tabela na końcu tekstu - przyp. red.). Zgodnie z przepisami prezydenci miast nie mogą zasiadać w radach nadzorczych spółek miejskich, ale tylko w miastach, którymi zarządzają. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby pełnili oni funkcje w innych miejscowościach. Okazuje się, że część prezydentów z południa Polski chętnie z tej furtki korzysta. Samorządowcy - zapewniając sobie posady - ewidentnie kierują się regułą wzajemności. Szukając powiązań pomiędzy nimi, ze względu na sporą liczbę dokumentów, ograniczyliśmy się tylko to nazwisk prezydentów, burmistrzów oraz ich zastępców. W kilku przypadkach natrafiliśmy jednak na przypadki, że "wymiana kadr" odbywa się także na poziomie radnych czy wysokich rangą urzędników. Zwyczajowo członkowie rad nadzorczych widzą się raz na kwartał, czyli cztery razy w roku. W nielicznych przypadkach częstotliwość spotkań jest większa. Rada nadzorcza za radę I tak wspomniany wyżej prezydent Częstochowy, prócz tego, że dostał nową posadę w Krakowie, zasiada także w radzie nadzorczej Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Będzinie. Dodatkowo od października 2019 r. podobną funkcję pełnił w Rejonowym Przedsiębiorstwie Wodociągów i Kanalizacji w Zawierciu. Z naszych nieoficjalnych informacji wynika, że z tej ostatniej właśnie zrezygnował. Jednak dzięki dodatkowym zajęciom w 2021 r. zarobił 107,3 tys. zł. Z kolei Jarosław Marszałek, wiceprezydent Częstochowy, od grudnia 2021 r. zasiada w radzie wodociągów w Zabrzu. Co ciekawe Małgorzata Mańka-Szulik, prezydent Zabrza, od stycznia 2022 r. jest w radzie częstochowskich wodociągów. - Pani prezydent zainicjowała i nadzorowała przeprowadzenie jednej z największych w Polsce modernizacji wodociągów i kanalizacji w Zabrzu, wartej blisko miliard złotych. Inwestycja zdobyła szereg nagród i branżowych wyróżnień - wyjaśnia Dawid Wowra, rzecznik prasowy urzędu miasta w Zabrzu. W radzie spółki Hala Częstochowska odnaleźliśmy z kolei prezydenta Będzina. Łukasz Komoniewski zasiada w niej od października 2019 r. Dla porównania prezydent Częstochowy trafił do spółki w Będzinie w lutym 2020 r. Rzecznik prasowy Częstochowy Włodzimierz Tutaj zapewnia, że wszyscy samorządowcy z innych miasta zasiadający w częstochowskich spółkach "posiadają niezbędne doświadczenie i uprawnienia do zasiadania w radach nadzorczych". Tymczasem to nie jedyna posada dla Komoniewskiego. Od marca 2019 r. nadzoruje on także sosnowieckie wodociągi. W 2021 r. dzięki zasiadaniu w dwóch radach zarobił dodatkowo 83,9 tys. zł. W miejskiej spółce w Sosnowcu posadę znalazła także Aneta Witkowska-Złocka, wiceprezydent Będzina, która trafiła do Agencji Rozwoju Lokalnego. Z Sosnowca do Wrocławia i na odwrót Nieformalna sieć powiązań występuje także pomiędzy: Wrocławiem, Sosnowcem, Dąbrową Górniczą, Tychami i Gliwicami. I tak w Sosnowcu dodatkową posadę znaleźli: prezydent Tychów, wiceprezydent Dąbrowy Górniczej i wiceprezydent Wrocławia. Trafili oni do rady Przedsiębiorstwa Komunikacji Miejskiej. Z kolei w Dąbrowie Górniczej w radzie wodociągów zasiada prezydent Sosnowca, a wiceprezydent Wrocławia trafiła do spółki Nemo. We Wrocławiu w spółkach posadę dostali: prezydent Sosnowca (ZOO Wrocław), do wodociągów trafił wiceprezydent Gliwic, w spółce Wrocławskie Mieszkania w radzie zasiadają prezydenci Dąbrowy Górniczej. Od czerwca 2020 do września 2022 r. w spółce Stadion Wrocław zasiadał prezydent Tychów. Z kolei do rady Śląskiego Centrum Logistycznego w Gliwicach trafił prezydent Wrocławia Jacek Sutryk. Samorządowiec zasiada również w Regionalnym Centrum Gospodarki Wodno-Ściekowej w Tychach. Dzięki temu w 2021 r. zarobił dodatkowo 87,4 tys. zł. W Tychach dodatkową funkcję otrzymał również prezydent Gliwic. Od lipca 2021 r. zasiada on w radzie Przedsiębiorstwa Komunikacji Miejskiej. Co ciekawe, w radach we Wrocławiu i Tychach znalazło się także miejsce dla Andrzeja Kotali, prezydenta Chorzowa. Pozwoliło mu to w 2021 r. dorobić do prezydenckiej pensji aż 119,5 tys. zł. Akcja Miasto na tropie O powiązaniach pomiędzy prezydentami z woj. śląskiego a Wrocławia pierwsi zaalarmowali członkowie stowarzyszenia Akcja Miasto. - Prześwietliliśmy spółki miejskie we Wrocławiu, przeglądnęliśmy oświadczenia majątkowe zasiadających w nich osób i połączyliśmy kropki. Część nazwisk była dla nas zagadkowa. A potem się okazało, że to są prezydenci śląskich miast i tak wykluła się z tego jakaś niejasna pajęczyna politycznych powiązań. Tak naprawdę samorządowcy dorabiają sobie w radach nadzorczych miejskich spółek - mówi w rozmowie z Interią Jakub Nowotarski, prezes Akcji Miasto. - W wielu przypadkach jest to sposób na dorabianie urzędników. My na to mówimy stołek za stołek. Widać, że polityczni sojusznicy wymieniają się stołkami. Trzeba dodać, że ta wymiana odbywa się w ramach rad nadzorczych. To jest bardzo ważne, bo te rady nadzorcze mają prawnie określone funkcje. One powinny nadzorować, czy spółki komunalne dobrze działają. Pytanie czy te rady obecnie są rzeczywiście nadzorowane - zwraca uwagę Nowotarski. - Gdy zaczęliśmy o tym pisać, okazało się, że mieszkańcy Wrocławia są tym oburzeni. To jest zastanawiające, bo część samorządowców takie praktyki na poziomie centralnym krytykuje. Mówią o tym, że Jacek Sasin nominuje ludzi w spółkach Skarbu Państwa zgodnie z politycznym kluczem. Potem schodzimy na poziom Wrocławia i okazuje się, że polityka kadrowa Jacka Sasina i Jacka Sutryka jest bardzo podobna - dodaje. Wodociągi i TBS za park technologiczny Do podobnej wymiany doszło również między samorządowcami z Piekar Śląskich i Czeladzi. Prezydent Sława Umińska-Duraj trafiła do czeladzkich wodociągów, a jej zastępca do Czeladzkiego Towarzystwa Budownictwa Społecznego. Z kolei burmistrz Czeladzi zasiada w radzie parku technologicznego w Piekarach Śląskich. - Miasta i gminy poszukują do rad nadzorczych spółek komunalnych osób, które posiadają odpowiednie doświadczenie i uprawnienia pozwalające im zasiadać w radach nadzorczych tychże spółek. W przypadku naszego miasta jest to jedyna przesłanka, którą kierujemy się podczas wybierania członków do rad nadzorczych czeladzkich spółek i spodziewam się, że podobna praktyka jest stosowana również w miastach ościennych - wyjaśnia Jakub Kubasik, rzecznik prasowy urzędu miasta w Czeladzi. O komentarz poprosiliśmy przedstawicieli blisko 20 miejscowości. Na rozmowę zdecydował się tylko jeden samorządowiec, wiceprezydent Chorzowa Marcin Michalik. Ten od stycznia 2020 r. jest w radzie nadzorczej spółki Fabryka Pełna Życia w Dąbrowie Górniczej, która odpowiada za rewitalizację zdegradowanych terenów w mieście. - Dostałem propozycję od prezydenta Dąbrowy Górniczej z racji mojego doświadczenia. W przeszłości zajmowałem się podobnym projektem w Chorzowie, więc wiem, z jakimi trudnościami można spotkać się przy takim działaniu. Dlatego zdecydowałem się na przyjęcie propozycji - wyjaśnia. I dodaje, że w żadnej radzie nadzorczej miejskiej spółki w Chorzowie nie zasiada ani prezydent, ani wiceprezydent Dąbrowy Górniczej. W tych radach nadzorczych zasiadają prezydenci i ich zastępcy Poniżej prezentujemy listę prezydentów miast i ich zastępców, wraz z radami nadzroczymi, w których zasiadają oraz tam, gdzie było to możliwe do sprawdzenia, jakie otrzymali wynagrodzenie za to 2021 r. Krzysztof Matyjaszczyk - prezydent Częstochowy - Krakowski Holding Komunalny - od listopada 2022 r. - Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Będzinie - od lutego 2020 r. - Rejonowe Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Zawierciu - od października 2019 r. (nieoficjalnie dowiedzieliśmy się, że kilkanaście dni temu złożył rezygnację) W 2021 r. zarobił: 107,3 tys. zł Jarosław Marszałek - wiceprezydent Częstochowy - Zabrzańskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Zabrzu - od grudnia 2021 r. Brak danych odnośnie do wynagrodzenia Łukasz Komoniewski - prezydent Będzina - Hala Sportowa "Częstochowa" - od października 2019 r. - Sosnowieckie Wodociągi - od marca 2019 r. W 2021 r. zarobił: 83,9 tys. zł Aneta Witkowska - Złocka - wiceprezydent Będzina - Agencja Rozwoju Lokalnego w Sosnowcu - od sierpnia 2020 r. Brak danych odnośnie do wynagrodzenia Marcin Bazylak - prezydent Dąbrowy Górniczej - Wrocławskie Mieszkania we Wrocławiu - od sierpnia 2020 r. - Zarząd Budynków Mieszkaniowych - Towarzystwo Budownictwa Społecznego w Zabrzu - od kwietnia 2020 r. W 2021 r. zarobił: 87,9 tys. zł Damian Rutkowski - wiceprezydent Dąbrowy Górniczej - Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Sosnowcu - od lipca 2019 r. W 2021 r. zarobił: 36,6 tys. zł Małgorzata Mańka - Szulik - prezydent Zabrza - Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Okręgu Częstochowskiego w Częstochowie - od stycznia 2022 r. Arkadiusz Chęciński - prezydent Sosnowca - ZOO Wrocław we Wrocławiu - od lipca 2020 r. - Dąbrowskie Wodociągi - od marca 2019 r. W 2021 r. zarobił: 103,5 tys. zł Zbigniew Byszewski - wiceprezydent Sosnowca - Zakład Oczyszczania Miasta w Mysłowicach - od marca 2019 r. W 2021 r. zarobił: 28,7 tys. zł Zbigniew Szaleniec - burmistrz Czeladzi - Przedsiębiorstwo Miejskie Mzum w Dąbrowie Górniczej - od kwietnia 2020 r. - Park Przemysłowo Technologiczny Ekopark w Piekarach Śląskich - od lutego 2020 r. W 2021 r. zarobił 55,6 tys. zł Andrzej Kotala - prezydent Chorzowa - Wrocławskie Mieszkania we Wrocławiu - od lipca 2020 r. - Regionalne Centrum Gospodarki Wodno-Ściekowej w Tychach - od czerwca 2020 r. W 2021 r. zarobił: 119,5 tys. zł Marcin Michalik - wiceprezydent Chorzowa - Fabryka Pełna Życia w Dąbrowie Górniczej - od stycznia 2020 r. W 2021 r. zarobił: 23,4 tys. zł Adam Neumann - prezydent Gliwic - Przedsiębiorstwo Komunikacji Miejskiej w Tychach - od lipca 2021 r. - Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Rudzie Śląskiej - od maj 2020 do listopada 2022 r. W 2021 r. zarobił: 80,6 tys. zł Mariusz Śpiewok - wiceprezydent Gliwic - Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji we Wrocławiu - od czerwca 2021 r. W 2021 r. zarobił: 43,8 tys. zł Sława Umińska - Duraj - prezydent Piekar Śląskich - Czeladzkie Wodociągi w Czeladzi - od październikq 2022 r. - ZBM - Towarzystwo Budownictwa Społecznego w Bytomiu - od listopada 2021 r. Brak danych za 2021 r. Krzysztof Turzański - wiceprezydent Piekary Śląskie - Czeladzkie Towarzystwo Budownictwa Społecznego - ZBK w Czeladzi - od kwietnia 2019 r. - Szpital Miejski w Zabrzu - od października 2020 r. W 2021 r. zarobił: 64,9 tys. zł Andrzej Dziuba - prezydent Tychów - Stadion Wrocław we Wrocławiu - od czerwca 2020 do września 2022 r. - Przedsiębiorstwo Komunikacji Miejskiej w Sosnowcu - od kwietnia 2019 r. W 2021 r. zarobił: 77,3 tys. zł Jacek Sutryk - prezydent Wrocławia - Śląskie Centrum Logistyki w Gliwicach - od kwietnia 2021 r. - Regionalne Centrum Gospodarki Wodno-Ściekowej w Tychach - od czerwca 2020 r. W 2021 r. zarobił: 87,4 tys. zł Jakub Mazur - wiceprezydent Wrocławia - Przedsiębiorstwo Komunikacji Miejskiej w Sosnowcu - od październia 2020 r. W 2021 r. zarobił: 37,2 tys. zł Renata Granowska - wiceprezydent Wrocławia - Nemo - Wodny Świat Dąbrowa Górnicza w Dąbrowie Górniczej - od marca 2021 r. W 2021 r. zarobiła: 25,4 tys. zł Sebastian Lorenc - wiceprezydent Wrocławia - Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej w Zgorzelcu - od czerwca 2022 r. - Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Wodnik w Jeleniej Górze - od lipca 2020 r. - Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Jeleniej Górze - od marca 2020 do lipca 2021 r. W 2021 r. zarobił: 46,9 tys. zł Dariusz Wójtowicz - prezydent Mysłowic - Miejskie Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych w Świętochłowicach - od sierpnia 2020 r. W 2021 r. zarobił: 27,2 tys. zł Rafał Piech - prezydent Siemianowic Śląskich - Agencja Rozwoju Lokalnego w Częstochowie - od czerwca 2020 r. - Rejonowe Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Zawierciu - od sierpnia 2019 r. W 2021 r. zarobił: 89,4 tys. zł Agnieszka Gładysz - wiceprezydent Siemianowic Śląskich - Sosnowiecki Szpital Specjalistyczny w Sosnowcu - od października 2020 r. W 2021 r. zarobił 73,7 tys. zł Chcesz porozmawiać z autorem? Napisz: dawid.serafin@firma.interia.pl