Nie było cię w domu, gdy ZUS kontrolował L4? Możesz stracić pieniądze i pracę
W 2023 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych zapowiedział 500 tysięcy kontroli zasadności wykorzystywania zwolnień lekarskich. To prawie 15 proc. więcej niż w poprzednim roku. Jak wygląda kontrola L4? Sprawdź, co zrobić, gdy podczas kontroli ZUS będziesz poza miejscem zamieszkania lub pobytu i jakie konsekwencję mogą czekać na takie osoby.
Spis treści:
Jak wygląda kontrola ZUS na L4? Kiedy spodziewać się kontroli?
Kontrola zasadności wykorzystania zwolnienia lekarskiego może zostać przeprowadzona, gdy zachodzi podejrzenie, iż pracownik korzystający z L4 nie jest faktycznie chory i z tego względu nie powinien otrzymywać zasiłku chorobowego. Kontrola ZUS na L4 jest wykonywana przez pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub pracodawcę. Muszą oni posiadać specjalną legitymację oraz zgodę na przeprowadzenie kontroli. Odbywa się ona w miejscu zamieszkania lub pobytu pracownika przebywającego na zwolnieniu lekarskim. Co do zasady może ona odbyć się w takim razie np. w szpitalu.
W związku z wykonywaniem kontroli L4 Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma prawo do:
- kontroli przebywania osoby na L4 w miejscu zamieszkania lub pobytu,
- kontroli przestrzegania zaleceń lekarskich dotyczących leczenia oraz rekonwalescencji,
- przeprowadzenia badania lekarskiego (przez lekarza orzecznika),
- przeprowadzenia wywiadu z osobą przebywającą na zwolnieniu lekarskim,
- zwrócenia się do lekarza prowadzącego o udostępnienie dokumentacji medycznej.
Ze względu na pierwszy punkt szczególnie ważne jest podanie aktualnego miejsca zamieszkania lub pobytu lekarzowi, który wypisuje zwolnienie lekarskie.
Kontrola ZUS na L4: Nie było mnie w domu. Co dalej?
Lekarz wystawiający zwolnienie lekarskie musi w odpowiednim miejscu wpisać kod 1 lub kod 2. Co to oznacza? Oznaczenie kod 1 to zalecenie lekarskie, że pacjent musi leżeć. Kod 2 na zwolnieniu oznacza, że chory może chodzić, o ile nie zakłóca to jego dochodzenia do zdrowia. W drugim opisanym wyżej przypadku może się zdarzyć, że pracownik przebywający na L4 nie będzie obecny w domu podczas kontroli Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Co zrobić w takiej sytuacji?
Kontroler ma obowiązek sporządzić protokół pokontrolny. Przyjmuje się, że nieobecność chorego w miejscu zamieszkania lub pobytu jest równoznaczna z nieprawidłowym wykorzystaniem zwolnienia lekarskiego od pracy. Następnie protokół jest przedkładany pracownikowi przebywającemu na L4, który musi wnieść do niego uwagi oraz usprawiedliwić nieobecność i podać jej powód.
Jeśli kontroler uwzględni wyjaśnienia osoby chorej, wykorzystanie zwolnienia lekarskiego zostanie uznane jako prawidłowe. W innym przypadku uznany zostaje zapis z protokołu, czyli nieprawidłowe wykorzystywanie zwolnienia lekarskiego.
Warto zauważyć, że w opublikowanym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych poradniku pt. Kontrola prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy, znajduje się zalecenie o niesporządzaniu protokołu w przypadku, gdy chorego nie ma w miejscu zamieszkania lub pobytu, ale o ponowieniu kontroli w innym terminie.
Jaka kara grozi za nieobecność podczas kontroli ZUS
Gdy osoba przebywająca na zwolnieniu lekarskim nie będzie obecna w miejscu zamieszkania lub pobytu podczas pierwszej (i ewentualnej drugiej) kontroli, a także nie złoży odpowiednich wyjaśnień, musi przygotować się na konsekwencje ze strony Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Przede wszystkim jest to pozbawienie prawa do zasiłku chorobowego za cały okres podany w zwolnieniu.
Dodatkowo, jeśli pracownik będzie nieobecny podczas kontroli zwolnienia lekarskiego, pracodawca może podjąć decyzję o zwolnieniu dyscyplinarnym. Jest to możliwe na podstawie art. 52 § 1 ust. 1 Kodeksy pracy. Oczywiście za okres przebywania na niewłaściwie wykorzystywanym zwolnieniu lekarskim pracownikowi nie przysługuje prawo do wynagrodzenia.
Zobacz także:
