Matura z języka polskiego w starej formule zakończyła się o godzinie 11:50. Po 170 minutach zmagań, maturzyści wyszli z egzaminów. Poniżej publikujemy arkusze CKE, z którymi walczyli uczniowie, a także sugerowane odpowiedzi. Arkusze i odpowiedzi. Publikujemy rozwiązania! W tym miejscu pojawiają się arkusze CKE z tegorocznej matury. Nasi eksperci pochylili się nad pytaniami i rozwiązali zadania egzaminacyjne. Maturzysto! Tutaj będziesz mógł sprawdzić, czy wpisałeś poprawne odpowiedzi na swoim teście! Zobacz również arkusz i odpowiedzi do nowej formuły. ARKUSZ CKE - język polski poziom podstawowy, formuła 2015 (do pobrania tutaj). ARKUSZ CKE - tematy wypracowania. Tematy wypracowań, które pojawiły się na tegorocznej starej maturze. Uczeń musiał wybrać jeden, (do którego załączono pomocniczy fragment tekstu) i napisać samodzielny tekst w danym temacie: Konspekt przykładowych wypracowań, które zostały stworzone przez naszą ekspertkę Justynę Czupiłkę: Temat 1: Wstęp: - wyjaśnienie pojęcia kluczowego dla tematu - "niespodziewane okoliczności"; - wymienienie przykładowych "niespodziewanych okoliczności", które mogą stać się naszym udziałem; - odpowiedź na pytanie, czy zaistnienie nieprzewidzianych wydarzeń jest dla człowieka próbą; - określenie, jak ludzie reagują, gdy dzieje się coś nietypowego; - podanie przykładowych konsekwencji działań pod wpływem chwili i zaskoczenia sytuacją; - omówienie, dlaczego autorzy ukazują bohaterów, którzy znaleźli się w tego typu okolicznościach Przykład wstępu: Człowiek w okresie swojego życia niejednokrotnie stawiany jest w sytuacji niespodziewanej, trudnej i wymagającej podjęcia szybkiej oraz zdecydowanej decyzji. Przykładem niespodziewanych okoliczności (które mogą stać się udziałem każdego człowieka) jest bycie świadkiem napaści czy przemocy. Na przestrzeni dziejów filozofowie czy psycholodzy podawali różne wskazówki dotyczące tego, jak zachować się w sytuacji nieprzewidzianej, np. stoicy radzili, by zachować harmonię wewnętrzną i spokój. Jednak, jak wiadomo, nie zawsze jest to możliwe. Teza: Niespodziewane okoliczności mogą znacząco wpływać na zachowanie człowieka. Jednostka może wówczas działać instynktownie, powodowana lękiem, silnymi emocjami lub ukrytymi pragnieniami oraz popędami. Alternatywna teza: Niespodziewane okoliczności wpływają w sposób znaczący na zachowanie człowieka. Wówczas do głosu dochodzą instynkty, lęki, jednak zdarza się, że w sytuacji niespodziewanej człowiek może wykazać się heroizmem. Argument 1: "Pan Tadeusz" Adam Mickiewicz (fragment) Fragment dotyczy polowania, w którym biorą udział Tadeusz, Hrabia, Gerwazy, Asesor i Rejent. Początkowo wszyscy szukają niedźwiedzia. Nagle zwierzę wyskakuje z krzaków i atakuje Hrabiego oraz Tadeusza. Bohaterowie chcą strzelić do agresora, jednak nie udaje im się zabić zwierza. Gerwazy, Asesor, Rejent, a także Robak, który obserwował polowanie, biegną na pomoc. Niedźwiedź ostatecznie zostaje zabity przez księdza. Robak wyrwał broń - dwururkę Gerwazemu. Postacie w sytuacji zagrożenia działają instynktownie. Do głosu dochodzą też lęki. Robak strzela, by uratować swojego syna Tadeusza. Tym samym ocala przedstawiciela rodu Horeszków. Bohater działa pod wpływem silnych emocji (przede wszystkim strachu spowodowanego tym, że życie Tadeusza jest zagrożone). Argument 2: "Pan Tadeusz" Adam Mickiewicz (całość) Jacek Soplica - bohater utworu "Pan Tadeusz" nienawidzi Stolnika, ponieważ ten nie zgodził się na ślub młodego szlachcica z Ewą - córką Horeszki. Główna postać występująca w epopei pragnie zemsty i niespodziewanie nadarza się ku temu okazja. Jacek widzi, jak na zamek Stolnika napadają Moskale, lecz, ku zaskoczeniu Soplicy, Horeszko odpiera atak. Załamany Jacek bierze strzelbę jednego z Moskali i strzela do Stolnika. Horeszko ginie, a jego przyjaciel - Gerwazy poprzysięga zemstę na całym rodzie Sopliców. Jacek w nietypowych okolicznościach działa instynktownie. Górę bierze żądza zemsty oraz nagromadzone silne emocje. Argument 3: "Zbrodnia i kara" Fiodora Dostojewskiego W utworze "Zbrodnia i kara" główny bohater - Rodion Raskolnikow morduje lichwiarkę - Alonę. Niespodziewaną okolicznością w tym przypadku jest to, że niedługo po zabójstwie do mieszkania kobiety wchodzi jej siostra Lizawieta. Raskolnikow zmuszony jest zabić także drugą osobą, ponieważ wie, że jeśli tego nie zrobi, kobieta oskarży go o morderstwo krewnej. Rodion w nieodziewanej dla niego sytuacji działa instynktownie. Emocją, jaką wówczas odczuwa jest strach. Ponadto Raskolnikow przed zabójstwem obiecuje sobie, że nie weźmie biżuterii, którą zastawili u lichwiarki klienci, jednak, przerażony tym, co zrobił, zabiera klejnoty. Bohater w niespodziewanych okolicznościach (Rodion nie wiedział, jak będzie się czuł po morderstwie) działa pod wpływem instynktu. Podsumowanie i zakończenie: W świetle przytoczonych przykładów można twierdzić, iż ludzie w nieprzewidzianych sytuacjach działają instynktownie i pod wpływem emocji. Do głosu dochodzą wówczas lęki i popędy. Podczas polowania, gdy niedźwiedź zaatakował Hrabiego i Tadeusza, Gerwazy, Robak, a także Asesor i Rejent bez namysłu rzucili się na ratunek znajdującym się w niebezpieczeństwie bohaterom. Odnosząc się do całości utworu Adama Mickiewicza, można stwierdzić, że także Jacek Soplica działał instynktownie, gdy zobaczył napaść Moskali na zamek Horeszków. Wówczas zabił swojego wroga. Podobnie uczynił Rodion Raskolnikow, gdy Lizawieta - siostra lichwiarki weszła do mieszkania po dokonanym przez niego morderstwie. Inne przykłady odwołań: "Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej" Wisława Szymborska, "Lalka" Bolesław Prus (fragment, w którym Stanisław Wokulski jedzie pociągiem z Izabelą Łęcką i dowiaduje się, że ukochana kobieta zgubiła prezent - naszyjnik z metalem lżejszym od wody, jak również od dawna go oszukiwała), "Potop" Henryk Sienkiewicz (zachowanie głównego bohatera - Andrzeja Kmicica po tym, jak dowiedział się, że jego kompania nie żyje - została zamordowana przez Butrymów), "Król Edyp" Sofokles (fragment, w którym bohater dowiaduje się, że przepowiednia, którą otrzymał, spełniła się i zabił ojca - Lajosa oraz ożenił się z matką - Jokastą), "Tango" Sławomir Mrożek (sytuacja, w której Artur dowiaduje się, że jego przyszła żona - Ala zdradziła go z Edkiem), "Balladyna" Juliusz Słowacki (fragment, w którym główna bohaterka dowiaduje się, że jej siostra - Alina zebrała więcej malin i w związku z tym najpewniej wygra konkurs malinowy), "Chłopi" Władysław Stanisław Reymont (scena, w której Antek dowiaduje się, że jego ojciec - Maciej planuje ożenić się z Jagną, z którą syn starego Boryny ma romans), "Ferdydurke" Witold Gombrowicz (scena, w której Młodziak dowiaduje się, że u Zuty jest profesor Pimko) Temat 2: Wstęp: Treści, które uczeń może zawrzeć we wstępie: - wyjaśnienie słów kluczowych - czym mogą być "nieprzyjemne prawdy" i "przyjemne złudzenia", - dlaczego człowiek niekiedy ulega "autoindoktrynacji" i samooszukuje się, - w jakich sytuacjach, okolicznościach jednostka ulega "przyjemnym złudzeniom", - w jakich sytuacjach ujawniona zostaje "nieprzyjemna prawda", - czego mogą dotyczyć złudzenia, które dana osoba podtrzymuje, - odpowiedź na pytanie, czy człowiek zawsze jest świadomy tego, że ulega przyjemnym złudzeniom, - odwołanie do psychologii - stosowanie mechanizmów obronnych (takich jak wyparcie czy racjonalizacja) w celu utrzymania "przyjemnych złudzeń", - odwołanie do psychologii - błędy poznawcze Przykład wstępu: Większość ludzi czuje się dobrze, pozostając w swoistej "strefie komfortu" i żyjąc złudzeniami. Niektórzy świadomie wypierają pewne fakty, które mogłyby zniszczyć ich wizerunek we własnych oczach, inni zaś nieświadomie samooszukują się i tworzą pewne iluzje, które pomagają im prawidłowo funkcjonować. Jak twierdzą psycholodzy, ludzie stosują różnorodne mechanizmy obronne, do których należą m.in. racjonalizacja lub projekcja. Jednak często nieprzyjemna prawda wychodzi na jaw. Zdarza się to w niespodziewanych okolicznościach, np. gdy ujawniona zostaje tajemnica jakiejś osoby. Teza: Lepsze są nieprzyjemne prawdy od przyjemnych złudzeń. Utrzymywanie iluzji może mieć różnorodne złe konsekwencje. Poza tym prawda zawsze (wcześniej czy później) wyjdzie na jaw. Argument 1: "Przedwiośnie" Stefana Żeromskiego - nieprzyjemna prawda zawsze wyjdzie na jaw Seweryn Baryka - ojciec głównego bohatera - Cezarego jedzie wraz z synem do Polski i w pociągu opowiada mu o szklanych domach. Rodzic czyni to, ponieważ wie, że niedługo może umrzeć i chce, by Cezary nie zrezygnował z projektu wyjazdu do Polski. Ponadto Seweryn idealizuje ojczyznę, w której spędził najpiękniejsze chwile swego życia. Wizja ojca Cezarego jest wspaniała. Seweryn wspomina o tym, że szklane domy są higieniczne, estetyczne, jak również dostępne dla każdego. Jednak, gdy Cezary, przybywa do Polski, okazuje się, że szklane domy nie istnieją. Cezary jest zawiedziony. Ojciec, mówiąc o szklanych domach, wpłynął na decyzję syna. Można stwierdzić nawet, że Seweryn w ten sposób manipulował synem. Prawda jednak wyszła na jaw i to doprowadziło do tego, że Cezary miał żal do ojca. Wyrażone to zostało w słowach: "Gdzież są twoje szklane domy". Lepsza zatem jest nieprzyjemna prawda niż przyjemne złudzenia. Argument 2: "Lalka" Bolesława Prusa (przykłady do wyboru) - pozostawanie w sferze złudzeń może doprowadzić do tragicznych konsekwencji Wokulski (główny bohater "Lalki" Bolesława Prusa) w młodości zapoznał się z twórczością Mickiewicza i stworzył w swej świadomości wyidealizowany obraz miłości w oparciu o romantyczne utwory. Kupiec galanteryjny zakochuje się w arystokratce - Izabeli Łęckiej. Wokulski idealizuje obiekt swych uczuć i, pomimo tego, że niekiedy zauważa pewne wady ukochanej, nie dopuszcza do siebie myśli o tym, że kobieta traktuje go jak karierowicza i dorobkiewicza. Chcąc zdobyć Izabelę, Wokulski pomnaża majątek i stara się zaimponować arystokratom, jednak ostatecznie okazuje się, że jest oszukiwany. Ma to miejsce w pociągu (gdy jedzie wraz z Izabelą, jej ojcem - Tomaszem oraz Kazimierzem Starskim do Krakowa). Bohater podsłuchuje rozmowę, którą jego ukochana prowadzi ze swym kochankiem po angielsku. Stanisław rozumie treść jej wypowiedzi. Okazuje się, że Izabela zgubiła naszyjnik z metalem otrzymanym przez Wokulskiego od Geista. Z rozmowy Wokulski wnioskuje, że kobieta ma romans ze Starskim. Bohater przeżywa bolesne rozczarowanie, załamuje się i podejmuje próbę samobójczą, jednak zostaje uratowany przez drożnika Wysokiego. Potem Stanisław wraca do Warszawy. Gdyby bohater wcześniej przyjął nieprzyjemną prawdę dotyczącą tego, że jest traktowany przez arystokratkę jak zwykły karierowicz-dorobkiewicz i człowiek pod wieloma względami gorszy, nie cierpiałby tak bardzo. Nie targnąłby się też na własne życie. Argument 3: "Granica" Zofia Nałkowska - uleganie złudzeniom może negatywnie wpłynąć na otoczenie osoby samooszukującej się Bohater utworu - Zenon Ziembowicz stosuje liczne mechanizmy obronne, ponieważ nie chce przyznać, że stał się taki, jak jego ojciec ̶ Walerian, który zdradzał swą żonę - Joannę (Żancię). Główna postać ukazana w dziele Nałkowskiej oszukuje swoją partnerkę - Elżbietę i ma romans z Justyną Bogutówną (córką Karoliny ̶ kucharki pracującej w Boleborzy). Zenon uważa się za dobrego człowieka, jednak rani Elżbietę. Ponadto bohater oszukuje również Bogutównę, ponieważ nie mówi jej, że jest z kimś związany, jednak prawda wychodzi na jaw, gdy Justyna zachodzi w ciążę. Kobieta decyduje się na dokonanie aborcji, a później popada w chorobę psychiczną. Uleganie złudzeniom przez Zenona doprowadziło do krzywdy postronnych osób - Elżbiety oraz Justyny. Gdyby Zenon ujawnił nieprzyjemną prawdę wcześniej i np. wyznał Justynie, że jest związany z Elżbietą, Bogutówna zapewne nie popadłaby w obłęd. Podsumowanie i zakończenie: W świetle przytoczonych przykładów można stwierdzić, że nieprzyjemna prawda jest lepsza od przyjemnych złudzeń. Tworzone iluzje mogą zaślepić człowieka, a podtrzymywanie ich niekiedy doprowadza do krzywdy (a nawet tragedii). Świadczy o tym przykład Wokulskiego. Ponadto prawda (wcześniej czy później) wyjdzie na jaw (jak to miało miejsce w "Przedwiośniu"). Podtrzymywanie iluzji może też doprowadzić do przykrych konsekwencji i krzywdy osób postronnych. Świadczy o tym przykład zaczerpnięty z powieści psychologicznej "Granica" Zofii Nałkowskiej. Inne przykłady odwołań: "Rok 1984" George Orwell (Winston Smith łudzi się, że uda mu się ukryć związek z Julią przed partią i Wielkim Bratem, liczy też na to, że zdoła uciec przed systemem i dołączyć do grupy Goldsteina), "Folwark zwierzęcy" George Orwell (zwierzęta łudzą się, że zapanuje harmonia i pokój, gdy wyrzucą z farmy swego właściciela, jednak tak się nie dzieje i świnie, po jakimś czasie, zmieniają wcześniej ustanowione zasady i wykorzystują członków swej społeczności), "Nie-boska komedia" Zygmunt Krasiński (Hrabia Henryk łudzi się, że będzie szczęśliwszy z Dziewicą niż z żoną; Pankracy łudzi się co do konsekwencji rewolucji), "Odprawa posłów greckich" Jan Kochanowski (Priam łudzi się, że konsekwencje pozostawienia Heleny w mieście nie będą tak poważne, lecz Antenor wskazuje na nieprzyjemną prawdę dotyczącą tego, że skutkiem decyzji władcy może być wojna z Grekami), "Jądro ciemności" Joseph Conrad (narzeczona Kurtza żyje złudzeniami i wierzy, że jej ukochany jest prawym człowiekiem, jednak nie jest to prawdą, a narrator i główny bohater - Marlow musi podjąć decyzję, czy wyjawić kobiecie prawdę) "Inny świat" Gustaw Herling-Grudziński (znajomy głównego bohatera - Jewriej łudzi się, że Gustaw zrozumie jego niemoralną postawę, jednak musi skonfrontować się z bolesną prawdą - jest donosicielem i oszustem) Arkusze CKE. Przecieki z matury Zanim jeszcze matura dobiegła końca, w sieci pojawiły się przecieki. Ze zdjęć opublikowanych w internecie wynikało, że maturzyści musieli zmierzyć się m.in. z "Przedwiośniem" Stefana Żeromskiego i "Panem Tadeuszem" - lekturą, która pojawiła się na maturze i w zeszłym roku. Quiz maturalny. Lektury, które spędzają sen z powiek! Sprawdź się Przypomnijmy, że "starą maturę" - czyli tę w formule 2015 napiszą głównie absolwenci techników. "Nowa matura" w formule 2023 skierowana jest do osób, które skończyły czteroletnie licea. Najwięcej zmian wprowadzono na maturze w formule 2023 z języka polskiego. Matura pisemna została wydłużona do 240 minut i składa się nie z dwóch, a z trzech części: język polski w użyciu, test historycznoliteracki oraz wypracowanie. Arkusze i odpowiedzi dla formuły 2023 również będą dostępne w Interii. Harmonogram matury 2023. Sprawdź tutaj Matura 2023. Jak będą liczone punkty? Sprawdź!Publikujemy arkusze CKE i rozwiązania. Sprawdź harmonogram