Nowe zasady w urzędach, ZUS-ie, NFZ. Zaczną obowiązywać 1 stycznia
Oprac.: Agnieszka Boreczek
Od nowego roku zmienia sposób funkcjonowania urzędów, instytucji publicznych, w tym Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i Narodowego Funduszu Zdrowia. Zmiany dotyczą głównie wdrożenia oraz funkcjonowania Krajowego Systemu Doręczeń Elektronicznych (KSD). A to tylko jedno z usprawnień związanych z działaniem administracji publicznej w naszym kraju. O co chodzi?
Spis treści:
Czym jest Krajowy System Doręczeń Elektronicznych?
Krajowy System Doręczeń Elektronicznych (KSD) ma uprościć komunikację między obywatelami a instytucjami publicznymi. Od 1 stycznia 2025 roku wszystkie pisma urzędowe, w tym listy polecone, będą mogły być odbierane i nadawane w formie elektronicznej.
E-doręczenia będą traktowane na równi z listami poleconymi wysyłanymi tradycyjnie. Oznacza to, że każde pismo przesłane przez KSD będzie miało pełną moc prawną.
System zapewni bezpieczne potwierdzenie odbioru oraz łatwość w śledzeniu korespondencji. Każdy dokument zostanie przesłany na indywidualny adres e-doręczeń przypisany do obywatela, firmy lub instytucji.
Do końca 2025 roku przewidziano okres przejściowy, podczas którego równolegle będą funkcjonowały tradycyjne metody doręczeń oraz nowy system. Rząd zaplanował również szeroko zakrojoną kampanię edukacyjną, aby zaznajomić społeczeństwo z nowym rozwiązaniem.
E-doręczenia. Kogo obejmą zmiany?
Nowe przepisy dotyczą szerokiego grona instytucji publicznych i zawodów zaufania publicznego. Oto lista najważniejszych podmiotów objętych nowymi obowiązkami:
Instytucje publiczne:
- Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS)
- Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ)
- Szpitale publiczne
- Przychodnie i ośrodki zdrowia
- Urzędy miast, gmin i powiatów
- Urzędy skarbowe
- Jednostki samorządu terytorialnego
Zawody zaufania publicznego:
- Adwokaci
- Radcowie prawni
- Notariusze
- Doradcy podatkowi
- Rzecznicy patentowi
Placówki edukacyjne:
- Szkoły, przedszkola i żłobki
- Uczelnie wyższe, zarówno publiczne, jak i niepubliczne
Obowiązki szpitali i placówek medycznych
Wprowadzenie KSD ma również ogromne znaczenie dla sektora ochrony zdrowia. Szpitale, ZUS, NFZ, przychodnie i inne placówki medyczne od 1 stycznia 2025 roku będą zobowiązane do korzystania z e-doręczeń w komunikacji z pacjentami i instytucjami. Dzięki temu pacjenci będą mogli:
- otrzymywać elektronicznie wyniki badań i skierowania,
- składać wnioski o refundacje czy inne świadczenia zdrowotne w formie online,
- śledzić status złożonych dokumentów w systemie.
Co zmieniają e-doręczenia?
Wprowadzenie e-doręczeń to oszczędność czasu i kosztów - dzięki systemowi elektronicznemu nie będzie potrzeby osobistych wizyt w urzędach, czy na poczcie w celu odbioru listów poleconych. To rozwiązanie pozwoli również znacząco ograniczyć wydatki na tradycyjną korespondencję papierową i zmniejszy ilość odpadów. Zwiększy natomiast transparentność komunikacji, bo elektroniczny system umożliwia monitorowanie przesyłek na każdym etapie ich nadawania i odbioru.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Narodowy Fundusz Zdrowia to instytucje, które odegrają najbardziej istotną rolę w implementacji nowych zasad. Wnioski w ZUS będą przetwarzane szybciej, a obsługa zwolnień lekarskich i decyzji administracyjnych będzie odbywała się w całości elektronicznie. Podobnie w NFZ - ułatwiona będzie komunikacja z pacjentami i placówkami medycznymi, pojawi się opcja przesyłania elektronicznych dokumentów związanych z refundacją leków i zabiegów.
Harmonogram wdrażania zmian
Nowe przepisy wchodzą w życie 1 stycznia 2025 roku, ale nie wszystkie instytucje i podmioty będą zobowiązane do natychmiastowego stosowania KSD. Harmonogram obejmuje kilka etapów:
- 2025 rok: Obowiązek dla instytucji publicznych, zawodów zaufania publicznego oraz firm rejestrowanych w KRS
- 2026-2029 rok: Stopniowe wdrażanie systemu w sądach, prokuraturze oraz innych instytucjach wymiaru sprawiedliwości
Choć nowe przepisy obiecują wiele korzyści, ich skuteczne wdrożenie zależy od odpowiedniego przygotowania zarówno instytucji, jak i obywateli. Wprowadzenie e-doręczeń wiąże się z koniecznością posiadania aktywnego profilu zaufanego lub ePUAP, co może stanowić wyzwanie dla osób starszych lub nieposiadających dostępu do internetu. Na szczęście jest jeszcze czas, aby przygotować się do cyfrowych wyzwań i odczuć płynące z usprawnień korzyści.
