Narodowy Fundusz Zdrowia

Utworzenie NFZ było po części obietnicą wyborczą Sojuszu Lewicy Demokratycznej, który deklarował likwidacje kasy chorych i zastąpienie ich funduszami zdrowia. 

Jednak w 2002 roku zdecydowano o powołaniu jednej instytucji państwowej - Narodowego Funduszu Zdrowia. W styczniu 2023 roku projekt Ustawy o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia został uchwalony przez Sejm. 

1 kwietnia 2003 r. system kas chorych został zastąpiony Narodowym Funduszem Zdrowia. W styczniu 2024 roku Trybunał Konstytucyjny orzekł, że znaczna część przepisów o NFZ jest niezgodna z Konstytucją. Zakwestionowane zostały m.in.: brak precyzji przepisów, brak gwarancji równego dostępu do świadczeń medycznych oraz iluzoryczność prawnych gwarancji opieki medycznej. Ostatecznie Sejm został zmuszony do uchwalenia nowej ustawy o NFZ w 2004 roku.

Pracą Narodowego Funduszu Zdrowia kieruje prezes oraz jego trzej zastępcy. Prezesa oraz 10-osobową Radę Funduszu powołuje Minister Zdrowia na 5-letnią kadencję. W strukturze NFZ wyodrębnia się Centralę NFZ oraz 16 oddziałów wojewódzkich.

Narodowy Fundusz Zdrowia rozporządza pieniędzmi z obowiązkowych składek na ubezpieczenie zdrowotne, które opłacają obywatele. Składki te są odprowadzane od wynagrodzeń pracowników, emerytur, rent czy prowadzenia działalności gospodarczej. Część obywateli wpłaca pieniądze indywidualnie na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne.   

 

Następnie zgromadzone pieniądze są przekazywane świadczeniodawcom, czyli szpitalom, przychodniom czy placówkom medycznym. Fundusze przeznaczane są także na rehabilitację, refundację leków, a także na badania i zdrowotne programy profilaktyczne.

Narodowy Fundusz Zdrowia zarządza pieniędzmi, które pochodzą z obowiązkowych składek zdrowotnych, a to pozwala na finansowanie dostępu do usług medycznych dla obywateli. 

NFZ pełni funkcję pośrednika między płatnikami składek a świadczeniodawcami, czyli szpitalami, przychodniami oraz lekarzami. Jednym z głównych zadań NFZ jest kontraktowanie świadczeń zdrowotnych, czyli podpisywanie umów z placówkami zdrowotnymi na świadczenie usług medycznych. 

NFZ finansuje świadczenia zdrowotne udzielane ubezpieczonym obywatelom. Opowiada także za refundację niektórych leków. Celem Narodowego Funduszu Zdrowia jest zapewnienie sprawiedliwego dostępu do świadczeń medycznych.