Świecą w nocy i zjadają szkodniki. Kiedy i gdzie zobaczyć świetliki w Polsce?

Agnieszka Tkacz

Oprac.: Agnieszka Tkacz

emptyLike
Lubię to
Lubię to
like
0
Super
relevant
0
Hahaha
haha
0
Szok
shock
0
Smutny
sad
0
Zły
angry
0
Lubię to
like
Super
relevant
198
Udostępnij

Zapewniają nam latem piękne widowisko. Cenią je także rolnicy. Świetliki to wyjątkowe owady, których urokiem możemy zachwycać się przez prawie całe wakacje. Co warto o nich wiedzieć? Czy widziałeś je z bliska? Sprawdź, jak je znaleźć.

Samice świetlików świecą, żeby komunikować swoje położenie
Samice świetlików świecą, żeby komunikować swoje położenie123RF/PICSEL

Małe świecące punkciki, które widzimy w letnie wieczory, to świetliki. Nie tylko nas zachwycają, ale mają także pozytywny wpływ na środowisko. Kiedy i gdzie występują najczęściej?

Jakie gatunki owadów świecą w Polsce?

W Polsce możemy spotkać trzy gatunki świetlików - iskrzyka, świetlika świętojańskiego oraz świeciucha. Wszystkie są chrząszczami o niewielkich rozmiarach.

Najczęściej możemy spotkać iskrzyki - to one świecą najjaśniej, a spotkać je można już na przełomie wiosny i lata. Do najrzadziej spotykanych należą świeciuchy.

Światło emitują zarówno samice, jak i samce. Samice są bezskrzydłe, a wyglądem przypominają larwy. Samce z kolei wyglądem przypominają latające chrząszcze.

Owady te z bliska nie zachwycają. Za to emitowane przez nie światło jest ich głównym walorem estetycznym. Dzięki niemu w nocy zamieniają się w latające ogniki.

Jak świecą owady?

Zdolność owadów do świecenia nazywana jest bioluminescencją. Narząd świetlny owadów umieszczony jest pod fragmentami pancerza, które są pozbawione pigmentu. Dzięki temu możemy ujrzeć światło, które wytwarzają świetliki.

Świetliki mogą świecić dzięki komórkom, których nazwa to fonocyty. Składa się z nich narząd świecący. Zawierają one enzym - lucyferazę, który w wyniku utleniania daje światło. Fonocyty otoczone są kryształkami kwasu moczowego, które działają jak wzmacniacz, odbijając światło.

Świetliki mogą dowolnie włączać i wyłączać swój narząd świecący. Nie jest to dla nich uciążliwe, ani męczące. Produkowane światło jest energooszczędne. Porównując, świetlik zużywa więcej energii na poruszanie się, niż na emitowanie światła.

Dlaczego owady świecą w nocy?

Świetliki używają swoich świecących narządów do komunikowania się między sobą. To sposób na znalezienie sobie partnera. Owady te są aktywne po zmierzchu i nocą. Mają przez to słabo wykształcony wzrok. Jednak dzięki świeceniu mogą z łatwością znaleźć i rozpoznać płeć przeciwną i potencjalnego partnera.

Każdy z gatunków świetlików ma własny, specyficzny sposób świecenia. Światło może być niemal ciągłe, emitowane w odstępach czasu lub mogą to być serie krótkich błysków podzielone długimi przerwami.

Samice niektórych gatunków używając świecenia potrafią podszywać się pod inny gatunek. Dzięki temu wabią inne chrząszcze, które stają się ich pożywieniem.

Kiedy można spotkać świetliki?

Iskrzyki świecą najjaśniej123RF/PICSEL

Świetliki można spotkać późną wiosną i latem. Ich największa aktywność przypada na lipiec. Wcześniej zaczynają świecić iskrzyki. Aktywność robaczków świętojańskich można zobaczyć dopiero w lipcu. Ich światło jest jednak na tyle słabe, że rzadko kiedy można je dostrzec.

Świecące owady można spotkać na obrzeżach łąklasów oraz w ogrodach. Latać potrafią jedynie samce. Samice nie mają skrzydeł, dlatego można je znaleźć na niskich krzewach oraz w trawie.

Czy świetliki są pożyteczne?

Świetliki są bardzo ważne dla równowagi w ekosystemie. Larwy tych gatunków są mięsożerne. Żywią się bezkręgowcami o miękkich ciałach, takimi jak niewielkie ślimaki lub dżdżownice. Przez to są cenione szczególnie przez rolników.

W 1885 roku badania nad procesem świecenia rozpoczął Rahaël Dubois. Ich skutkiem było odkrycie i nazwanie substratu i enzymu lucyferazy. Dzisiaj ma one szerokie zastosowanie w przemyśle spożywczym, medycynie oraz kryminalistyce.

Czytaj także:

Bądź na bieżąco i zostań jednym z 200 tys. obserwujących nasz fanpage - polub Interia Wydarzenia na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!

Video Player is loading.
Current Time 0:00
Duration -:-
Loaded: 0%
Stream Type LIVE
Remaining Time -:-
 
1x
    • Chapters
    • descriptions off, selected
    • subtitles off, selected
      reklama
      dzięki reklamie oglądasz za darmo
      Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz: Ukraina w NATO? Nie ma gotowości wśród sojuszników
      Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz: Ukraina w NATO? Nie ma gotowości wśród sojusznikówRMF24.plRMF
      emptyLike
      Lubię to
      Lubię to
      like
      136
      Super
      relevant
      36
      Hahaha
      haha
      7
      Szok
      shock
      7
      Smutny
      sad
      7
      Zły
      angry
      5
      Lubię to
      like
      Super
      relevant
      198
      Udostępnij
      Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
      Przejdź na