Unia Europejska dla młodych. Pociągiem przez Europę i Erasmus Plus

- To był czas na to, by po pandemii pomóc młodym ludziom w powtórnej socjalizacji. By znowu zaczęli współpracować, integrować się - podkreśla Tobiasz Gajda, prawnik, ekspert sieci Team Europe Direct Komisji Europejskiej w Polsce.

Celem inicjatywy było także zwrócenie uwagi na głos młodych, na ich potrzeby w szybko zmieniających się w świecie i wyzwania, wobec których młodzi będą niebawem postawieni.

Jak podkreśla Gajda, by ułatwić młodym start, Unia Europejska położyła nacisk na powstawanie wielu mikroprzedsięwzięć, spotkań czy wydarzeń. Wszystkie zebrane są na Europejskim Portalu Młodzieżowym. - To przestrzeń oddana w ręce młodych, na której mogą pozyskiwać informacje na temat programów, inicjatyw czy imprez. Wszystkie programy Unii Europejskiej dedykowane młodzieży w jednym miejscu - podkreśla ekspert.

Jednym z tych ważnych przedsięwzięć jest Discover UE. - Gdy jeżdżę na lekcje europejskie do szkół ponadpodstawowych, opowiadam między innymi o tym programie. To specjalny prezent Komisji Europejskiej dla 18-latków - mówi Gajda.

Nadszedł czas, aby wyjść ze swojej strefy komfortu i zaryzykować

---

Parlament Europejski był zdecydowanym zwolennikiem idei bezpłatnych biletów kolejowych dla europejskich 18-latków. Posłowie przyjęli trzy rezolucje wyrażające poparcie dla tego pomysłu.

Dwa razy w ciągu roku Komisja Europejskiej prowadzi nabór osób z konkretnego rocznika. Ze złożonych wniosków drogą losowania wybiera się osoby, które otrzymują bilety kolejowe na wybraną przez siebie trasę po krajach Unii Europejskiej, a nawet poza UE. W podróż można zabrać ze sobą kolegę czy koleżankę. Unia Europejska pokrywa całość kosztów podróży, zgodnie z zaplanowaną trasą. Podróż może trwać nawet 30 dni.

Tobiasz Gajda zauważa, że program zawsze wywołuje dużo emocji. - Młodzież dopytuje o szczegóły. Unia chce na starcie w dorosłość wyposażyć młodych obywateli w zdolność przemieszczania się, podbudować samodzielność, wzmocnić kompetencje miękkie - podkreśla.

- Znam kilkanaście osób i to tylko z mojego regionu, którym udało się zdobyć to dofinansowanie i udać się w podróż w ramach Discover UE. Młodzież wybrała się na eurotripy, przez kraje Beneluksu do Hiszpanii i Włoch. Ktoś inny wymyślił podróż po Bałkanach - dodaje.

Gdy mówimy o inicjatywach UE skierowanych do młodych osób, niewątpliwie jedną z pierwszych, która przychodzi do głowy jest Erasmus. Teraz to także Erasmus Plus, czyli "największa inicjatywa, a właściwie już platforma zrzeszająca wiele inicjatyw na rzecz mobilności", co podkreśla Tobiasz Gajda.

- To już nie tylko wymiany zagraniczne studentów, ale masa szkoleń dla młodych ludzi oraz ich nauczycieli, wyjazdy studyjne, ciekawe projekty, które można realizować na miejscu w szkołach - dodaje.

Przyjęty przez Parlament Europejski projekt Eramus+ na lata 2021-2027 zakłada prawie dwukrotnie wyższy budżet (ponad 28 mld euro z różnych źródeł) w porównaniu z poprzednią edycją (14,7 mld euro). W ostatniej fazie rozmów z Radą europosłowie wynegocjowali zasilenie budżetu programu dodatkową kwotą 2,2 mld euro. Dodatkowo program stał się bardziej inkluzywny i ekologiczn. A także przyjazny dla uczestników - Erasmus w nowej odsłonie jest mniej skomplikowany. Osoby ubiegające się o udział mogą skorzystać z łatwego w obsłudze oprogramowania, mają także do wypełnienia mniej formalności administracyjnych.

Erasmus Plus daje także możliwość zmiany miejsca pracy. Z kolei w kwestii poszukiwania przez młodych ludzi pracy w Unii Europejskiej z pomocą przychodzi portal Eures. To platforma zrzeszająca pracodawców z całej Unii Europejskiej. Młody człowiek może dopasować sobie ofertę pracy do swoich potrzeb. Jestem przekonany, że Program Erasmus Plus będzie rozwijał się jeszcze bardziej. W ramach programu powstają nawet inicjatywy na rzecz mobilności seniorów

---

Inną propozycją jest Juvenes Translatores, czyli konkurs na najlepszych młodych tłumaczy w Unii Europejskiej. To ukłon w stronę osób, który pasją jest nauka języków obcych. Program pomaga w przyszłości w podjęciu studiów i znalezieniu pracy w dowolnym miejscu w Europie.

Ekspert Team Europe Direct zaangażowany jest we wdrażanie nowego programu Alma w swoim regionie. To program Komisji Europejskiej skierowany do osób nieuczących się i niepracujących w wieku od 18 do 29 lat. - Program ma na celu zaktywizowanie takiej młodej osoby oraz włączenie jej na rynek pracy, a często także i do społeczeństwa. Ma wyposażyć ją w szereg kompetencji miękkich. Wysyłamy taką osobę na dwa miesiące do pracy u naszego partnera zagranicznego. Praca wybierana jest zgodnie z zainteresowaniami danej osoby, by mogła nabrać doświadczenia w wybranym przez siebie miejscu - wyjaśnia Gajda. To jednak nie koniec programu. Uczestniczy po powrocie do kraju pracują z szeregiem specjalistów, w tym doradców zawodowych, by móc odnaleźć zatrudnienie na lokalnym rynku pracy.

W Polsce program Alma będzie realizowany na poziomie regionalnym. Organizacje pozarządowe mogą również starać się o dofinansowanie na realizację tego programu bezpośrednio w Komisji Europejskiej. Jest on w całości finansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego Plus. - Program dopiero się rozwija, ale w skali kraju mamy już zrekrutowane pierwsze osoby, które będą wysyłane do pracy na południe Europy m.in. do Włoch i Hiszpanii. Będą miały również okazję zapoznać się z lokalną kulturą oraz językiem dzięki współpracy z opiekunem na miejscu, delegowanym przez partnera zagranicznego - podsumowuje Gajda.

Kolejną inicjatywą popularną wśród młodych osób Europejski Korpus Solidarności. To platforma łączenia wolontariuszy oraz organizacji pozarządowych do podejmowania wspólnych inicjatyw. Zrzesza NGO-sy, różne organizacje potrzebujące wsparcia wolontariuszy z całej Europy. - To z kolei oferta dla osób od 18. do 30. roku życia. Wolontariusz otrzymuje wsparcie w postaci zwrotu kosztów przejazdu, zakwaterowania, wyżywienia, by móc wesprzeć swoim działaniem wybraną przez siebie inicjatywę - wyjaśnia Tobiasz Gajda. Owa inicjatywa może działać w dowolnie wybranym kraju UE oraz krajach aspirujących.

- Oferta dla młodego obywatela Unii Europejskiej jest bardzo szeroka. Często jednak młodzi ludzie nie są świadomi możliwości, które na nich czekają - zauważa Tobiasz Gajda. Stąd aktywność członków grupy eksperckiej Team Europe Direct. - Komunikujemy młodzieży o działaniach Unii Europejskiej na ich rzecz m.in. w sieci, ale również docierając bezpośrednio do szkół - nawet w małych miejscowościach - podsumowuje.

Tobiasz Gajda - prawnik, doktorant nauk prawnych, nauczyciel akademicki, ekspert sieci Team Europe Direct Komisji Europejskiej w Polsce. Od lat zaangażowany na rzecz partycypacji młodzieży w życiu społecznym oraz rozwoju wolontariatu. W przeszłości wieloletni opiekun Forum Młodzieży Samorządu Województwa Opolskiego, a obecnie członek Zespołu ds. Rzecznictwa Polskiej Rady Organizacji Młodzieżowych PROM.