Jest coraz gorzej. Szkolne etaty świecą pustkami. A to nie koniec kłopotów
Szkoły i przedszkola w całej Polsce poszukują ponad 18 tysięcy pracowników. To stan na połowę czerwca, a może być jeszcze gorzej. Mimo podwyżek coraz więcej nauczycieli z systemu odchodzi, a nowi nie chcą się tej pracy podejmować. - Nakład obowiązków, zaangażowania, odpowiedzialności do wynagrodzenia nie zachęca do podjęcia pracy w szkole. Szczególnie, że młodzi mają zupełnie inne oczekiwania finansowe - mówi Interii Magdalena Kaszulanis, rzeczniczka prasowa ZNP. Za kilka dni w MEN odbędą się rozmowy o wynagrodzeniach nauczycieli.
Liczba ofert pracy w szkołach i przedszkolach rośnie. W czerwcu 2022 roku poszukiwano 13 tys. nauczycieli. Już wtedy, jak pisaliśmy w Interii, sytuacja była dramatyczna. Czerwiec 2023? Wzrost o 30 proc. Do szkół i przedszkoli poszukiwanych było 17 tys. nauczycieli - najwięcej na Mazowszu, w Małopolsce i na Śląsku.
Czerwiec 2024 wcale nie jest lepszy. 18 246 ofert pracy znaleźć można na stronie, która publikuje informacje o wolnych stanowiskach pracy w jednostkach systemu oświaty.
ZNP: Niepokojąca sytuacja
- Trend się niestety nie zmienia - mówi Interii Magdalena Kaszulanis, rzeczniczka prasowa Związku Nauczycielstwa Polskiego. - Dyrektorzy nie obserwują zainteresowania pracą w szkołach i przedszkolach. Cały czas dla osób z zewnątrz, które porównują oferty na rynku pracy, praca w szkole nie jest atrakcyjna pod względem finansowym - dodaje.
Zauważa, że to wszystko dzieje się mimo "wysokich podwyżek" w oświacie. Wyniosły one od 30 proc. do 33 proc., w zależności od stopnia awansu zawodowego nauczyciela. Nauczyciele z tytułem magistra i przygotowaniem pedagogicznym, którzy stanowią 95 proc. wszystkich pedagogów, zarabiają kolejno: nauczyciel poczatkujący - 4 908 zł (wzrost o 1218 zł brutto), nauczyciel mianowany - 5 057 zł (wzrost o 1167 zł brutto), nauczyciel dyplomowany - 5 915 zł (wzrost o 1365 zł brutto). To, jak twierdzą związkowcy, nie wystarcza.
- Nakład obowiązków, zaangażowania, odpowiedzialności do wynagrodzenia nie zachęca do podjęcia pracy w szkole. Może sytuacja się nieco ustabilizowała, jeśli chodzi o odejścia już pracujących nauczycieli, natomiast nie ma zainteresowania osób, które do tej pory w oświacie nie pracowały - mówi Interii Magdalena Kaszulanis.
Według ZNP to bardzo niepokojąca sytuacja. - A to, co przed nami, jeszcze ją pewnie pogłębi, bo od 1 lipca wzrasta płaca minimalna (wyniesie 4 300 zł brutto - przyp. red.). Zmniejszy się zatem różnica pomiędzy płacą minimalną, a płacą nauczyciela początkującego. Dlatego tak ważne jest powiązanie płac nauczycieli z przeciętnym wynagrodzeniem w gospodarce. Obywatelska inicjatywa ZNP w tej sprawie cały czas czeka w sejmowej komisji edukacji na dalsze procedowanie. Jak najszybciej tym projektem parlamentarzyści powinni się zająć - podkreśla Kaszulanis.
- Dla młodych ludzi to bardzo odpowiedzialna praca, a oni mają też zupełnie inne oczekiwania finansowe. To wszystko odstrasza od pracy w szkole - podsumowuje.
Koniec roku szkolnego. Brakuje nauczycieli. Najgorzej na Mazowszu
Sprawdziliśmy, ilu nauczycieli brakuje w poszczególnych województwach. To stan na 14 czerwca:
Woj. dolnośląskie: 1633 oferty pracy
Woj. kujawsko-pomorskie: 402
Woj. lubelskie: 508
Woj. lubuskie: 629
Woj. łódzkie: 866
Woj. małopolskie: 2439
Woj. mazowieckie: 4250
Woj. opolskie: 497
Woj. podkarpackie: 524
Woj. podlaskie: 553
Woj. pomorskie: 1014
Woj. śląskie: 1718
Woj. świętokrzyskie: 227
Woj. warmińsko-mazurskie: 739
Woj. wielkopolskie: 1397
Woj. zachodniopomorskie: 850
Razem daje to 18 246 wakatów.
Spotkanie w MEN. Będą propozycje kolejnych podwyżek?
20 czerwca odbędzie się pierwsze spotkanie zespołu ds. pragmatyki zawodowej nauczycieli, na którego czele stoi minister edukacji Barbara Nowacka. O jego powołanie apelował ZNP. Zadaniem zespołu jest przygotowanie propozycji nowych rozwiązań dotyczących zawodu nauczyciela, między innymi w zakresie ich wynagradzania.
Jak wyjaśniła wiceprezes ZNP Urszula Woźniak związkowcy chcą omówić "ustalenie poziomu wzrostu wynagrodzeń w 2025 r. oraz zwiększenie wysokości płac nauczycieli mianowanych - tak, by były one odczuwalnie wyższe niż wynagrodzenie nauczyciela początkującego".
