Nowelizacja Kodeksu pracy i niektórych innych ustaw spowodowała wprowadzenie rozwiązań propracowniczych i prorodzicielskich. Największej zmianie uległy przepisy związane z regulacją prawa do urlopu i zasiłku macierzyńskiego. Nowe przepisy stosowane są od 26 kwietnia 2023 roku i dotyczą: wymiaru zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego;wysokości zasiłku macierzyńskiego;okresu wykorzystania zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu ojcowskiego;zasad składania dokumentów, które stanowią podstawę do ustalenia prawa do zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego;zasady ustalania prawidłowego okresu wypłaty zasiłku chorobowego, opiekuńczego i świadczenia rehabilitacyjnego w związku ze skorzystaniem przez świadczeniobiorcę z nowo wprowadzonego urlopu opiekuńczego. Rodzice, którzy 26 kwietnia 2023 r. pobierali zasiłek macierzyński, muszą złożyć wniosek o przeliczenie kwoty zasiłku, by mieć wyższe świadczenie. Mają na to czas tylko do 17 maja - przypomina ZUS. Zasiłek macierzyński: Okres przysługiwania Zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego będzie także przysługiwał dłużej niż do tej pory. Okres urlopu rodzicielskiego został bowiem wydłużony, dlatego też dłuższy jest czas, przez który można pobierać zasiłek macierzyński. Zasiłek macierzyński wypłacany za okres urlopu rodzicielskiego można pobierać przez okres 41 tygodni przy urodzeniu jednego dziecka. Przy dwójce lub więcej dzieci wydłuża się on do 43 tygodni. Natomiast w szczególnych przypadkach wynosi on 38 tygodni. Następuje to, kiedy: rodzina zastępcza, ale o charakterze niezawodowym przyjmie na wychowanie dziecko do lat 7 (do lat 10, jeśli dziecko ma odroczony obowiązek szkolny);osoba ubezpieczona przyjmie na wychowanie dziecko do 14 lat i złoży wniosek o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka. Zaświadczenie związane z ustawą "za życiem" Po urodzeniu lub przyjęciu na wychowanie jednego dziecka, które posiada zaświadczenie związane z ustawą "za życiem'' możesz pobierać zasiłek przez 65 tygodni. Jeśli będzie to dwoje lub więcej dzieci, wtedy czas wypłacania zasiłku wzrasta do 67 tygodni. Zasiłek może być także wypłacany przez 62 tygodnie w poniższych przypadkach: jeśli rodzina zastępcza, ale niezawodowa przyjmie na wychowanie dziecko do lat 7 lub do lat 10, ale z odroczonym obowiązkiem szkolnym, które posiada zaświadczenie związane z ustawą "za życiem'';jeśli osoba ubezpieczona przyjmie na wychowanie dziecko do lat 14 posiadające zaświadczenie związane z ustawą "za życiem'' i złoży wniosek o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka. Urlop macierzyński i rodzicielski. Nowe zasady Od 26 kwietnia zasiłek macierzyński jest wyższy i wynosi 100 proc. podstawy wymiaru zasiłku za okres urlopu macierzyńskiego i 70 proc. podstawy wymiaru zasiłku za okres urlopu rodzicielskiego. Zasiłek macierzyński za okres urlopu macierzyńskiego lub urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego w pełnym wymiarze wynosi 81,5 proc. podstawy wymiaru zasiłku w przypadku tzw. "długiego wniosku o zasiłek macierzyński". Wniosek taki należy złożyć do 21 dni po porodzie albo po przyjęciu dziecka na wychowanie. Wniosek nie może dotyczyć 9 tygodni urlopu rodzicielskiego dla drugiego z rodziców. Za tę część urlopu zasiłek jest równy 70 proc. podstawy wymiaru zasiłku. Na podstawie nowelizacji Kodeksu pracy został skrócony okres, w którym można skorzystać z urlopu macierzyńskiego za okres urlopu ojcowskiego. Ubezpieczony ojciec dziecka ma prawo do 2 tygodni zasiłku macierzyńskiego. Może je wykorzystać do dnia, w którym: dziecko skończy 12 miesiąc życia;minie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia o przysposobieniu dziecka. Jednak nie może być to dłużej niż od dnia, w którym dziecko skończyło 14 lat. Gdzie znaleźć formularze do wypłaty zasiłku? Osoby ubezpieczone, które 26 kwietnia 2023 roku pobierały zasiłek macierzyński za okres urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego, mają prawo do otrzymywania zasiłku na nowych zasadach. Powinny one złożyć wniosek między 26 kwietnia a 17 maja 2023 roku. Jeśli tego nie zrobią, będą otrzymywać zasiłek w dotychczasowej wysokości. Podobnie w przypadku osób, które przed 26 kwietnia złożyły wniosek o zasiłek macierzyński, ale jeszcze go nie pobierają, mogą one skorzystać z zasiłku już w nowej wysokości. Formularze, które stanowią podstawę do wypłaty zasiłku macierzyńskiego, zostały zmienione w związku z wprowadzeniem nowych przepisów. Nowe wzory są dostępne na stronie ZUS i PUE ZUS. Zmiany w innych zasiłkach Zmiany zaszły również w przypadku zasiłku opiekuńczego, chorobowego i zasiłku rehabilitacyjnego. Pracownicy mają przyznane prawo do pięciu dni urlopu opiekuńczego w ciągu roku kalendarzowego. Urlop można wykorzystać w przypadku konieczności zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia ze względów medycznych członkowi rodziny albo osobie, która mieszka w tym samym gospodarstwie domowym. Zasiłek chorobowy nie przysługuje za okres niezdolności do pracy po czasie urlopu opiekuńczego. Podobnie jest w przypadku zasiłku opiekuńczego i świadczenia rehabilitacyjnego. Klaudia Katarzyńska