Zastrzeżenie numeru PESEL. Zmiany od czerwca. Najważniejsze informacje
Od kilku miesięcy Polacy mogą dobrowolne zastrzec swój numer PESEL, co ma lepiej chronić ich przed kradzieżą tożsamości i wyłudzeniami finansowymi. Od 1 czerwca 2024 roku w tej procedurze zaszły istotne zmiany. Dowiedz się więcej o prawnych konsekwencjach swojej decyzji.
Spis treści:
Po okresie, w którym instytucje i obywatele zapoznały się z nową możliwością, jaką było zastrzeżenie numeru PESEL, przyszedł czas na nadanie tej procedurze mocy prawnej. Oznacza to, że od 1 czerwca 2024 roku jest obowiązek sprawdzenia numeru PESEL np. przed podpisaniem umowy kredytowej.
Zastrzeżenie numeru PESEL. Co się zmieniło od 1 czerwca?
Jeśli firma (bank, salon samochodowy, sklep z elektroniką) zaniedba to i podpisze umowę z osobą, która ma zastrzeżony numer PESEL (lub z kimś, kto się pod nią podszywa i dojdzie do wyłudzenia), poniesie konsekwencje swojego błędu.
Jeśli zastrzegasz swój numer PESEL (a wiele osób decyduje się na to zapobiegawczo), możesz być spokojny, że nie dojdzie do wyłudzenia twoich danych ani kradzieży tożsamości. Jednak oznacza to, że również ty nie będziesz mógł skorzystać z usługi, która wymaga weryfikacji po numerze PESEL. Oczywiście, w razie potrzeby, doraźnie, możesz to zmienić - szybko i łatwo, kilkoma kliknięciami w aplikacji mObywatel 2.0.
Zastrzeżenie numeru PESEL przez aplikację mObywatel 2.0
W aplikacji mObywatel można zarówno zastrzec numer PESEL, jak i cofnąć - na stałe lub czasowo - swoją decyzję. Oprócz tego sprawdzisz, kto i dlaczego weryfikował twój numer PESEL, sprawdzisz historię zastrzeżeń. Wszystkie operacje mogą być ci komunikowane i potwierdzane przez powiadomienia wysyłane na telefon.
Wymaga to tylko aktywowania powiadomień.
Zastrzeżenie numeru PESEL ma największe znaczenie w sytuacjach, operacjach i usługach związanych z finansami. Celem procedury jest zminimalizowanie ryzyka wyłudzenia czy innego oszustwa o charakterze finansowym. Zatem to, że twój numer PESEL jest zastrzeżony nie wpływa na:
- sprawy urzędowe, np. ślub, zameldowanie, wyrobienie dokumentów,
- sprawy medyczne, np. wizyta u lekarza czy pobyt w szpitalu,
- wykonywanie czynności służbowych, np. podpisywanie umowy o pracę,
- uczestnictwo w wyborach,
- korzystanie z profilu zaufanego,
- korzystanie z usług Poczty Polskiej,
- podróżowanie, np. przekraczanie granicy,
- ważność dokumentów.
W jakich sytuacjach zastrzeżony PESEL ma znaczenie?
Są takie sytuacje, w których sprzedawca czy usługodawca musi zweryfikować, czy twój PESEL nie jest zastrzeżony, aby móc cię obsłużyć. Jeśli zamierzasz zrobić którąś z niżej wymienionych rzeczy, cofnij zastrzeżenie numeru PESEL w aplikacji mObywatel 2.0:
- otworzenie konta w banku,
- wzięcie kredytu, pożyczki lub zakupienie czegoś na raty,
- wypłacenie w kasie banku kwoty wyższej niż 3-krotność minimalnego wynagrodzenia (obecnie 12 726 zł),
- podpisanie aktu notarialnego,
- otrzymanie kopii swojej karty SIM.
Najogólniej mówiąc, zastrzeżony PESEL uniemożliwia korzystanie z wielu usług u notariusza, prawnika, operatora telefonii komórkowej, w banku lub innej instytucji finansowej.
Pamiętaj, że między zmianami statusów PESEL (zastrzeżenie - cofnięcie zastrzeżenia) musi minąć co najmniej pół godziny. Twój PESEL jest zastrzegany automatycznie w przypadku zgłoszenia utraty dowodu osobistego.
Jeszcze jedna zmiana po 1 czerwca 2024 roku
Dla zwiększenia poziomu twojego bezpieczeństwa, zmiany, które obowiązują od 1 czerwca 2024 roku zakładają też automatyczne zastrzeżenie numeru PESEL, gdy zgłosisz kradzież lub zgubienie swojego dowodu osobistego.
Wniosek o nowy dokument tożsamości złożysz standardowo, ale zastrzeżony PESEL zostanie. Możesz samodzielnie cofnąć zastrzeżenie automatyczne w aplikacji.
