Kerski: Wystawa ECS nie skłóci dawnych opozycjonistów
Wystawa stała w Europejskim Centrum Solidarności w Gdańsku, które otwarte zostanie w dniach 30-31 sierpnia, pokaże historię polskiej opozycji antykomunistycznej w sposób obiektywny i nie poróżni dawnych dysydentów - deklaruje dyrektor ECS Basil Kerski.
- Jestem pewien, że większość z nich na boku, poza kamerami i dziennikarzami, przyzna, że ich historię oddaliśmy w sposób uczciwy. Bo ta wystawa będzie składać hołd zarówno Annie Walentynowicz, Andrzejowi Gwieździe, jak i Lechowi Wałęsie. ECS nie zamierza rozstrzygać, który z bohaterów tamtych czasów był ważniejszy. Ekspozycja pokaże jak szeroki i pluralistyczny był ten solidarnościowy ruch. Ludzie wyjdą z ECS z przekonaniem, że można spokojnie upamiętniać lata 80. bez bieżących kłótni - powiedział PAP Kerski.
Szef ECS uważa, że ważnym wyzwaniem dla Centrum jest wypracowanie atrakcyjnego przekazu najnowszej historii dla osób urodzonych już po 1989 r.
- Mamy dziś bowiem zasadniczą zmianę generacyjną. Lata PRL są dziś dla młodego pokolenia abstrakcją. I to nawet nie jest problem, że dzisiejsi 20-latkowie nie poznali na własnej skórze tamtego okresu i mogą go nie rozumieć. Rzecz w tym, że dla generacji urodzonej w wolnej Polsce kluczowymi doświadczeniami życiowymi mogą być zupełnie inne wydarzenia, choćby atak terrorystyczny na Amerykę z 11 września 2001 r. - ocenił dyrektor ECS.
Otwarcie budynku ECS zaplanowano na 30 i 31 sierpnia. W pierwszym dniu możliwe będzie darmowe zwiedzanie obiektu przez mieszkańców Trójmiast i turystów aż do godzin wieczornych.
31 sierpnia natomiast w 34. rocznicę podpisania Porozumień Sierpniowych uroczystości oddania do użytku siedziby ECS odbędą się z udziałem przedstawicieli władz państwowych, samorządowych i związkowych.
Kerski wyjaśnił, że ECS chce zaprosić do Gdańska m.in. pierwszych bohaterów Solidarności, opozycjonistów antykomunistycznych z Europy Środkowej i Wschodniej oraz laureatów Medalu Wdzięczności - obcokrajowców pomagających Solidarności w latach 80. XX wieku. Zaproszenia dla gości oficjalnych ustalane są z kancelarią prezydenta - gościem otwarcia ECS będzie prezydent Bronisław Komorowski.
W planach na 2014 r. ECS przewiduje zorganizowanie i udział w kilkunastu konferencjach i seminariach oraz projektach edukacyjno-kulturalnych. Kontynuowana będzie również działalność naukowa, wydawnicza oraz współprodukcja filmów dokumentalnych.
Podobnie jak w ubiegłych latach ECS zorganizuje w 2014 r. takie imprezy jak: Zrozumieć Sierpień, Gdańskie Wykłady Solidarności, All About Freedom Festival, Akademia Solidarności, Forum Młodych oraz Etyka Solidarności, które w otwartej siedzibie Centrum zyskają nową jakość. W nowej siedzibie będzie miejsce dla inicjatyw pozarządowych i obywatelskich.
Na placu przed Kaplicą Królewską w centrum Gdańska ECS przygotuje dwie wystawy plenerowe "Jan Paweł II a Solidarność" oraz "Wybory 1989".
W tym roku zaplanowane są premiery filmów, których koproducentem jest ECS. Będą to m.in. "Aram" o działaczu Ruchu Młodej Polskiej Arkadiuszu Rybickim oraz "Bard" o Jacku Kaczmarskim.
ECS chce też opracować w tym roku e-book "NSZZ Solidarność - elektroniczny elementarz". Ma to być skrypt zarówno dla naukowców, jak i osób mniej zorientowanych w najnowszych dziejach Polski. W publikacji, będącej do pobrania ze strony internetowej ECS, znajdą się m.in. najważniejsze dokumenty strajkowe, teksty programowe związku z okresu legalnej i podziemnej działalności.
Multimedialna wystawa w ECS zajmie dwie kondygnacje. Składać się będzie z siedmiu tematycznych sal.
Pierwsza "Narodziny Solidarności" będzie poświęcona strajkom w sierpniu 1980 r. Znajdzie się tu m.in. suwnica, na której pracowała Anna Walentynowicz, a w kabinie maszyny będzie można obejrzeć wspomnienia inicjatorów strajku.
W drugiej sali "Siła bezsilnych" pokazane zostaną realia życia w PRL i kulisy narodzin opozycji wobec totalitarnej władzy.
W kolejnej sali "Solidarność i nadzieja" ukazane będą wydarzenia między Sierpniem'80 a wprowadzeniem stanu wojennego w grudniu 1981 r. - 16 miesięcy legalnego funkcjonowania pierwszego w bloku komunistycznym niezależnego związku zawodowego.
Czwarta sala "Wojna ze społeczeństwem" opowie o Polsce stanu wojennego. W piątej sali "Droga do demokracji" pokazany zostanie proces rozkładu systemu komunistycznego, który doprowadził do obrad Okrągłego Stołu oraz wyborów w czerwcu 1989 r.
W przedostatniej sali "Triumf wolności" zwiedzający zapoznają się z przemianami politycznymi w Europie Środkowo-Wschodniej z przełomu lat 80. i 90. ub. wieku. Ostatnia sala im. Jana Pawła II ma być miejscem zadumy, z jej okien będzie rozpościerał się widok na Pomnik Poległych Stoczniowców.
W budynku ECS znajdzie się również interaktywna wystawa adresowana specjalnie dla dzieci.
Budowa ECS trwa od jesieni 2010 roku. Powierzchnia użytkowa gmachu to prawie 26 tys. m kw. Oprócz wystawy stałej, w placówce będą także: archiwum, sala wielofunkcyjna na 430 słuchaczy, ośrodek badawczo-naukowy, biblioteka na 100 tys. woluminów oraz ośrodek edukacyjno-szkoleniowy. W budynku znajdzie się również przestrzeń gastronomiczna: restauracja, kawiarnia i bar na tarasie widokowym.
Koszt budowy obiektu to 229 mln zł, z czego 113 mln zł przekazała UE, pozostała część pochodzi z budżetu Gdańska.