Deportacja z USA wyjdzie Polakom na plus? Wszystko przez ulgi podatkowe
Oprac.: Andrzej Zasadni
Deportacja z USA nie musi być najgorszą wiadomością dla polskich emigrantów. Wszystko przez "Polski Ład" wprowadzony w 2022 roku. Rządowy program wprowadził ulgę podatkową, która ma być zachętą dla emigrantów do powrotu do Polski. Teraz okazuje się, że wyjątkowa oferta zwolnienia z płacenia podatków przez cztery lata może objąć także przymusowo deportowanych z USA. Wiele jednak zależy od spełnienia konkretnych, wymagających warunków.
Spis treści:
Ulga na powrót: Deportowani z USA mogą sporo zyskać?
Ulga na powrót to zwolnienie podatkowe, które zostało wprowadzone w 2022 roku. Jego celem jest przede wszystkim zachęcenie do powrotu do Polski emigrantów. Podatkowy wabik przeznaczony jest dla tych, którzy po trzech lub więcej latach pobytu za granicą, zdecydują się wrócić do kraju. Ulga na powrót jest przeznaczona dla osób wracających z państw Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego, Szwajcarii Australii, Chile, Izraela, Japonii, Kanady, Meksyku, Nowej Zelandii, Republiki Korei, Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. Oprócz tego ulga na powrót obejmuje osoby wracające ze Stanów Zjednoczonych.
Niedawno władze USA zapowiedziały deportację osób, które nie dopełniły formalności i przebywają w Stanach Zjednoczonych nielegalnie. W tej grupie są także obywatele Polski. Wiele wskazuje na to, że także deportowani z USA Polacy będą mogli skorzystać z takiej ulgi. Tak twierdzą prawnicy oraz analitycy, w tym Małgorzata Samborska, doradca podatkowy i partner w Grant Thornton. Według niej deportowani z USA prawdopodobnie będą mogli być zwolnieni z podatków do wysokości 85 528 zł w każdym roku, plus 30 tys. kwoty wolnej. To daje razem 115 528 zł przychodu bez podatku.
Ulga na powrót jest możliwa, o ile wracający do Polski posiadają certyfikat rezydencji lub inny dowód dokumentujący miejsce zamieszkania dla celów podatkowych poza Polską. Ten wymóg dla deportowanych Polaków z USA może być największym wyzwaniem do zrealizowania. Wydaje się bowiem, że zmuszonym do powrotu do kraju osobom, które w USA przebywały bez zezwolenia, niezwykle trudno będzie przedstawić w urzędach skarbowych dokumenty, które potwierdzą status rezydenta podatkowego w USA. Jeżeli będą potrafili to udowodnić, ulga na powrót zostanie im przyznana.
Sytuacji deportowanych Polaków z USA na pewno nie poprawia specyficzny amerykański system. Część emigrantów mogła bowiem przez lata przebywać w USA nielegalnie i jednocześnie płacić tam podatki czy odprowadzać składki. Jest tak dlatego, że przy zatrudnianiu dla pracodawcy najważniejszy jest numer ubezpieczenia społecznego. Ten można zdobyć bez pozwolenia na pobyt, a pracodawcy nie sprawdzają, czy ktoś przebywa w USA legalnie. To dlatego pracujący w Stanach Zjednoczonych Polacy, mimo że niejednokrotnie dokładali się do systemu, będą zmuszeni do powrotu do kraju.
Jak skorzystać z ulgi na powrót? Ministerstwo Finansów tłumaczy
Podstawowa zasada brzmi, że podatnicy, którzy przez minimum trzy lata mieszkali i pracowali za granicą, mogą skorzystać z PIT-0 ulgi na powrót. Takie osoby przez cztery lata od powrotu do kraju mogą nie płacić PIT. Ulga na powrót dotyczy osób, które zamieszkały w Polsce po 31 grudnia 2021 r. Zwolnienie dotyczy przychodów:
- z pracy na etacie (umowa o pracę, stosunek służbowy, praca nakładcza, spółdzielczy stosunek pracy);
- z umów zlecenia zawartych z firmą;
- z działalności gospodarczej opodatkowanej według skali podatkowej, 19% podatkiem liniowym, stawką 5% (tzw. ulga IP Box) oraz ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
Ulga na powrót może być stosowana od początku roku albo od początku następnego roku, w którym podatnik przeniósł miejsce zamieszkania do Polski. Jeżeli podatnik przestanie spełniać warunki uprawniające do stosowania ulgi na powrót, należy poinformować o tym pracodawcę lub zleceniodawcę. Po otrzymaniu takiej informacji przestanie on stosować ulgę najpóźniej od następnego miesiąca.
Jak udokumentować swoje miejsce zamieszkania za granicą? Ministerstwo Finansów w specjalnym skrypcie dotyczącym ulgi na start podaje, że nie ma obowiązku dokumentowania miejsca zamieszkania certyfikatem rezydencji. Co więc należy zrobić? Wystarczy, że podatnik posiada inne dokumenty, które potwierdzą jego miejsce zamieszkania w innym państwie:
"Takimi dokumentami mogą być np. umowa o pracę, umowa najmu mieszkania za granicą. Jeżeli dokumenty te będą sporządzone w języku obcym, urząd skarbowy może poprosić Cię o przedstawienie ich tłumaczenia na język polski."
W innym przykładzie, dotyczącym Włoch, scenariusz odpowiedzi jest inny. Tu Ministerstwo Finansów zaznacza, że warunkiem uzyskania ulgi na start jest posiadanie certyfikatu rezydencji podatkowej lub innego dowodu potwierdzającego poprzednie miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.
Deportacja z USA: przymusowy powrót Polaków
Przymusowe deportacje emigrantów w USA to efekt polityki Donalda Trumpa. Ten już podczas zaprzysiężenia w Waszyngtonie zapowiadał masowe wydalanie nielegalnie mieszkających w Ameryce. W USA bez zezwolenia mieszka nawet 14 milionów migrantów. Część z nich nielegalnie przekroczyła granicę z Meksykiem, a część czeka na rozstrzygnięcie procedury azylowej. Jest też spora grupa, która do USA wjechała zupełnie legalnie i została w kraju po upływie ważności ich wizy. Wśród nich jest wielu obywateli Polski.
Pod koniec stycznia wiceminister spraw zagranicznych Henryka Mościcka-Dendys, na antenie radia TOK FM, stwierdziła, że przymusowa deportacja z USA może dotyczyć nawet 30 tys. Polaków. Nieco inne statystyki prezentuje amerykański Urząd Celno-Imigracyjny. Według ustaleń Interii na obowiązkowej liście do przymusowej deportacji może znajdować się obecnie ponad dwa tysiące osób.
