Ogniska, wianki i nocne kąpiele. Czy noc świętojańska to święto pogańskie?
Noc świętojańska to nie tylko puszczanie wianków na wodę i palenie ognisk. To chrześcijańskie święto, którego celebracja miała pomóc w asymilacji pogan przez chrześcijaństwo. Sprawdź, kiedy wypada i jak wyglądają jej obchody.
W kulturze pogańskich Słowian przesilenie letnie oznaczało noc Kupały. Obchody najkrótszej nocy w roku były dawną tradycją, obchodzoną w różny sposób w poszczególnych regionach, jednak nie brakowało rytuałów i przesądów związanych z tym czasem.
Hierarchia Kościoła katolickiego uznała, że najlepszym sposobem na wyplenienie dawnych wierzeń będzie ich przejęcie i obchodzenie pod inną nazwą i w innym terminie. Tak właśnie powstał chrześcijański odpowiednik nocy Kupały - noc świętojańska. Sprawdź, jak możesz ją celebrować.
Kiedy obchodzimy noc świętojańską?
Noc świętojańska wypada z 23 na 24 czerwca. To święto, które obchodzone jest w wigilię dnia, w którym Kościół wspomina św. Jana Chrzciciela. Święto zostało wprowadzone przez chrześcijaństwo, aby zasymilować pogańskie obrządki związane z przesileniem letnim.
Odbywa się ono jednak dwa dni po pogańskiej Nocy Kupały.
Współcześnie obchody nocy świętojańskiej cieszą się dużą popularnością. W wielu polskich miastach co roku organizowane są wydarzenia związane z nocą świętojańską, na przykład wianki.
To nie tylko celebracja wierzeń, ale także okazja do spotkania się ze znajomymi i integracji.
Jak obchodzimy noc świętojańską?
Poganie wierzyli, że najkrótsza noc w roku ma magiczną moc. Wiele obrządków pozostało w kulturze chrześcijańskiej. Szczególnie ważna jest tej nocy woda i ogień. Poganie próbowali zapewnić sobie przychylność tych dwóch żywiołów. Na otwartych przestrzeniach rozpalano duże ogniska, przy których czuwano aż do świtu.
Równie ważna była woda. Kąpano się w jeziorach oraz rzekach. Wierzono, że tej nocy kąpiel ma lecznicze właściwości.
Zobacz więcej: Świadkowie na ślubie. Kogo wybrać do tej roli?
W lasach poszukiwano kwiatu paproci. Miał on pojawiać się tylko w noc przesilenia letniego. A znalezienie go miało przynosić szczęście i pomyślność.
Noc świętojańska to popularne również w obecnej kulturze wianki. Młode panny wiły je z rozmaitych ziół i kwiatów i puszczały je na wodę. Chłopcy próbowali je potem wyłapywać. Właścicielka złowionego wianka miała zostać żoną zwycięzcy. Tradycja puszczania wianków była również rytuałem, który miał przynosić szczęście w miłości.
Czym różni się noc świętojańska od Nocy Kupały?
Noc świętojańska znana jako sobótki jest silnie powiązana z nocą Kupały. Wiele pogańskich zwyczajów przeplata się z obchodami religijnymi. W noc świętojańską podobnie jak w noc Kupały palono ogniska, skakano przez nie oraz puszczano wianki. Dodatkowo w noc świętojańską odbywają się obrzędy święcenia wody oraz ziół leczniczych.
Kościół starał się zwalczyć pogańskie obrzędy. Piętnowano noc Kupały i starano się odwieść ludzi od świętowania pogańskiego święta. Pomimo zakazów i kar, w dalszym ciągu wierni celebrowali przesilenie letnie.
Kościół postanowił więc zaakceptować tradycję. Symbol ognia i wody, który jest kluczowy w noc Kupały, jest również istotny w religii chrześcijańskiej. Dlatego podjęto próbę połączenia obchodów z kultem św. Jana Chrzciciela.
Jan Chrzciciela w czasach Chrystusa odpowiadał za chrzest poprzez zanurzanie wierzących w rzece Jordan. Zdecydowano, że jest to odpowiedni patron, który będzie czuwał nad osobami, decydującymi się na zażywanie kąpieli oraz puszczającymi wianki na wodę.
Zobacz także:
Bądź na bieżąco i zostań jednym z 200 tys. obserwujących nasz fanpage - polub Interia Wydarzenia na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!
