Zatrważający raport dla Europy. Zbadali poziom rzek

W środę IMGW opublikował dane z najnowszego raportu Copernicus Climate Change Service (C3S) za 2022 rok dla Europy.

Jak wynika z zaprezentowanych danych, wyniki dotyczące warunków klimatycznych w Europie w zeszłym roku odbiegają od średniej z lat 1991-2020. W badaniu skupiono się na sumie opadów, liczbie dni deszczowych, a wreszcie stanie europejskich rzek.

We wszystkich tych segmentach dane nie napawają optymizmem. Tylko w przypadku opadów anomalia od średniej wyniosła od 4 do 10 proc. w zależności od zestawu danych.

"Najbardziej suchym miesiącem był maj, kiedy opady były mniejsze o 21% do 28% (w okresie od sierpnia do września, gdy wystąpiły najwyższe temperatury i najniższe opady mieliśmy w Europie do czynienia z suszą)" - czytamy. Jednocześnie twórcy raportu zaznaczają, że bardziej wilgotne niż przeciętna średnia były kwiecień i wrzesień - tu anomalia wyniosła od 13 do 21 proc.

Patrząc na mapę Europy, o problemach z suszą może mówić większość państw. Jednak, co wynika z raportu C3S, to Francja, Włochy, północne Niemcy, a także Szwecja mierzyły się z problemem suszy w większym stopniu od innych. "Większą ilość opadów zanotowano we wschodniej Hiszpanii, zachodniej Norwegii, południowych Bałkanach oraz części Europy Środkowej i Wschodniej" - zaznaczono.

"Generalnie w ubiegłym roku liczba dni deszczowych była w Europie niższa od średniej - zwłaszcza we Francji, Włoszech i Polsce" - piszą twórcy raportu z Copernicus Climate Change Service. Na zamieszczonej w raporcie mapie widać, że nasz kraj "świeci się" na żółto-pomarańczowo. Najgorzej jest na północy Polski, która zaznaczona jest kolorem czerwonym.

Badacze przyjrzeli się także problemowi suszy w kontekście pór roku. I tak z zebranych danych wynika, że wiosną i latem problem nasilił się w większości państw Europy. Mniej opadów odnotowano także zimą - zwłaszcza w Portugalii, Hiszpanii i północnych Włoszech.

Z kolei jesienią więcej wody odnotowały państwa w pasie od Wysp Brytyjskich, przez Niemcy, po Bałkany. Problemy z deszczem pojawiły się zaś w krajach nadbałtyckich oraz na południu kontynentu.

W raporcie Copernicus Climate Change Service zbadano także poziom przepływu wód w europejskich rzekach. "W 2022 roku średni roczny przepływ w rzekach europejskich był drugim najniższym w historii pomiarów od 1991 roku" - piszą autorzy raportu. Jak zaznaczają, to szósty rok z rzędu, w którym przepływy rzek były poniżej średniej z okresu referencyjnego 1991-2020. Badaniem objęto 63 proc. obserwowanych rzek.

Jak podkreślono, co widać także na załączonej mapie, najgorszym miesiącem pod względem przepływu wody w europejskich rzekach okazał się marzec. Susza dotknęła zwłaszcza zlewni Dunaju gdzie w ciągu roku notorycznie odnotowywano najniższe poziomy wód w historii.

Z problemami zmagały się także zlewnie Loary oraz Ebro w zachodniej części Europy. Tam przez 11 miesięcy 2022 roku odnotowywano wyniki poniżej średniej z lat 1991-2020. Dodatkowo w wielu państwach odnotowano znaczne obniżenie poziomu w wód w zbiornikach retencyjnych.

Problemy z suszą widać od początku 2023 roku. To nie tylko dramat Europy, ale też pozostałych regionów świata. - Klimatyczna bomba zegarowa tyka - zaalarmował w marcu dyrektor generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych Antonio Guterres.

W ten sposób odniósł się do innego raportu - IPCC zaprezentował z końcem marca dane dotyczące zmian klimatycznych na świecie. Oparty na ustaleniach setek naukowców dokument wskazuje, że skutki ocieplenia planety mogą być znacznie poważniejsze, niż dotychczas zakładano. Badacze dodają, że zmiany będą nieodwracalne. - Ludzkość stąpa po cienkim lodzie, który w dodatku szybko się topi - podkreślił szef ONZ.

- Ten raport jest najbardziej przerażającym i niepokojącym obrazem skutków klimatycznych, z którymi wszyscy będziemy mieli do czynienia, jeśli natychmiast nie zostaną wprowadzone zmiany systemowe - oceniła koordynator programu Friends of the Earth International Sara Shaw.Nie minęło kilka dni, a dane stały się faktem. W kwietniu w przeważającej części regionów - Europa zmaga się z efektami suszy. Z powodu utrzymującej się w północnych Włoszech suszy stan wody na jeziorze Garda wynosi obecnie zaledwie 48 centymetrów powyżej umownego poziomu zerowego na wodowskazach. A tymczasem o tej porze roku powinien być dwa razy wyższy.

Z kolei mieszkańcy Hiszpanii "czekają na dar od niebios". Jeszcze nigdy na Półwyspie Iberyjskim nie było w marcu tak niszczycielskich pożarów, bo jeszcze nigdy, a dokładnie od momentu rozpoczęcia pomiarów, czyli od 1850 roku, marzec nie był tu tak gorący. W tym kraju tylko w marcu słupki rtęci pokazały ponad 30 stopni powyżej zera.