Reklama

Wielka Brytania

Czwartek, 26 października 2023 (14:14)AktualizacjaWtorek, 27 sierpnia 2024 (11:20)

Wielka Brytania (Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej), to nowoczesny i rozwinięty kraj wyspiarski w Europie Zachodniej, który składa się z Walii, Szkocji, Anglii i Irlandii Północnej. Państwo posiada kilkanaście terytoriów zależnych. Nie są one formalnie jego częścią, jednak pozostają w administracyjnej i konstytucjonalnej zależności od brytyjskiej korony. Wielka Brytania jest założycielem Wspólnoty Narodów i członkiem Rady Bezpieczeństwa ONZ. Kraj opuścił Unię Europejską 31 stycznia 2020 roku.

Brytyjski premier Keir Starmer wychodzi ze swojej oficjalnej rezydencji na Downing Street 10 w Londynie
Brytyjski premier Keir Starmer wychodzi ze swojej oficjalnej rezydencji na Downing Street 10 w Londynie/Carl Court / Staff/Getty Images

Wielka Brytania

  • Stolica:Londyn
  • Powierzchnia:244 820 km²
  • Ludność:ponad 67 mln
Językiem urzędowym w Wielkiej Brytanii jest angielski. Waluta Wielkiej Brytanii to brytyjski funt szterling.

Wielka Brytania to kraj podzielony pod względem wyznaniowym. W Szkocji jest najwięcej wyznawców kalwinizmu, w Anglii dominuje anglikanizm, w Walii kongregacjonalizm, a mieszkańcy Irlandii Północnej są katolikami lub protestantami.

Największymi miastami - oprócz stolicy, Londynu - są: Glasgow, Liverpool, Manchester, Bristol oraz Birmingham

Największymi rzekami w Wielkiej Brytanii są Tamiza, Severn i Trent.

Wielka Brytania - położenie i klimat

Wielką Brytanię otaczają Ocean Atlantycki, Morze Północne, Morze Irlandzkie oraz kanał La Manche zwany także kanałem Angielskim. Jedynym państwem sąsiadującym z Wielką Brytanią jest Irlandia.

Wyspiarski kraj leży w strefie klimatu umiarkowanego morskiego, co sprawia, że pogoda w Wielkiej Brytanii przeważnie jest deszczowa. Odpowiada za to ciepły prąd morski. Dzięki niemu w kraju jest cieplej niż w innych miejscach na ziemi znajdujących się na tej samej szerokości geograficznej.

Wielka Brytania - ustrój polityczny

Kraj jest monarchią parlamentarną z rządem, który odpowiada przed parlamentem składającym się z Izby Lordów i Izby Gmin.

Władzę wykonawczą w państwie ma premier. Od 5 lipca 2024 r. jest nim Keir Starmer, który zastąpił Rishiego Sunaka.

Kontrolę nad parlamentem sprawuje monarcha. Od 1952 do 2022 roku na tronie zasiadała królowa Elżbieta II, którą po jej śmierci, do której doszło 8 września 2022 r., zastąpił jej najstarszy syn - Karol III.

Wielka Brytania - gospodarka krajowa

Wielka Brytania jest dobrze rozwinięta pod względem gospodarczym. Ma znaczny wpływ ekonomiczny na arenę międzynarodową. To kraj z gospodarką wolnorynkową, który należy do największych potęg finansowych i przemysłowych na świecie.

Wielka Brytania należy do grup najbardziej rozwiniętych krajów G20 i G7.

Państwo ma bogate złoża gazu ziemnego, ropy naftowej i węgla kamiennego. Największy udział w brytyjskim PKB stanowią usługi ubezpieczeniowe i bankowe.

Wielka Brytania - historia w pigułce

Historia Wielkiej Brytanii sięga czasów p.n.e., kiedy tereny dzisiejszego kraju zajęli Rzymianie. Po roku 400 n.e. ziemie angielskie zasiedliły plemiona germańskie, celtyckie i wikingowie. W XI wieku Anglię opanowali Normanowie.

Średniowiecze to czas wojen wewnętrznych, w wyniku których doszło do połączenia Walii z Anglią, a później także ze Szkocją. Imperium brytyjskie wraz z biegiem stuleci rosło w siłę. 

W XIX wieku Wielka Brytania stała się krajem uprzemysłowionym. Potencjał Wielkiej Brytanii osłabł wraz z nadejściem I i II wojny światowej. Mimo to Wielka Brytania odegrała ważną rolę w obu wojnach. W czasie drugiej wojny światowej należała do aliantów, przyczyniając się do pokonania III Rzeszy. 

Wielka Brytania jest członkiem-założycielem Wspólnoty Narodów, stałym członkiem Rady Bezpieczeństwa ONZ, posiadającym prawo weta, jest także członkiem NATO. Wielka Brytania jest w składzie Rady Europy, należy do OECD oraz Światowej Organizacji Handlu (WTO).

Wielka Brytania - brexit

W 1973 roku Wielka Brytania dołączyła do Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali, która 7 lutego 1992 roku przeistoczyła się w Unię Europejską.

23 stycznia 2013 roku premier David Cameron zapowiedział w swoim przemówieniu referendum dotyczące wyjścia Wielkiej Brytanii ze struktur Unii Europejskiej. Premier, mimo wyrażanych chęci pozostania w Unii, ugiął się pod naciskiem eurosceptycznej części społeczeństwa.

23 czerwca 2016 r. w Wielkiej Brytanii przeprowadzono niewiążące referendum. W głosowaniu wzięło udział aż 72,2 proc. uprawnionych Brytyjczyków, spośród których 51,89 proc. opowiedziało się za opuszczeniem Unii Europejskiej. 

W 2018 roku odbył się wspólnotowy, nieformalny szczyt unijny w Salzburgu, na którym odrzucono propozycje Brytyjczyków dotyczące brexitu, uznając je za potencjalne zagrożenie dla wspólnego rynku gospodarczego.

W lipcu 2019 roku premierem Wielkiej Brytanii został Boris Johnson, którego jednym z głównych postulatów była renegocjacja warunków brexitu.

Po negocjacjach, 31 stycznia 2020 roku o godzinie 23:00 czasu brytyjskiego (1 lutego 2020 roku o godzinie 00:00 czasu polskiego) Wielka Brytania oficjalnie opuściła struktury Unii Europejskiej.

Po zmianach przeprowadzonych 1 stycznia 2021 roku, obywatele Polski, aby wjechać do Wielkiej Brytanii w celach turystycznych potrzebują ważnego paszportu. W przypadku podjęcia nauki lub pracy na terenie tego kraju, wymagana jest wiza.

Wielka Brytania - Wiadomości

Wielka Brytania - Wideo

Sobota, 6 maja 2023 (15:37)
Msza w opactwie Westminster to nie koniec uroczystości w Wielkiej Brytanii. Londyn będzie żył koronacją Karola III co najmniej do poniedziałku. W planach także koncert ku czci monarchy i... dużo...
Sobota, 6 maja 2023 (14:44)
Król Karol III został koronowany podczas uroczystej ceremonii koronacyjnej, a kongregacja wiwatowała „Boże chroń króla”.Arcybiskup Canterbury umieścił na głowie Karola potężną, wysadzaną klejnotami...