Pięć przykazań kościelnych: stare i nowe przykazania kościelne

Pięć przykazań kościelnych to podstawowy wzorzec postępowania w kościele katolickim. 

Czym jest ta modlitwa, czy bardzo zmieniła się na przestrzeni lat, kto ją wymyślił i, co oznacza każde z przykazań? 

Pięć przykazań kościelnych to właściwie nie modlitwa, a pięć kluczowych norm postępowania w życiu liturgicznym kościoła katolickiego, które mają być dla człowieka drogowskazem. Stanowią one wzmocnienie Ducha Jezusa Chrystusa w życiu Kościoła.

Oprócz dekalogu, a więc dziesięciu przykazań, które odnoszą się do Pisma Świętego i pochodzą od samego Boga, chrześcijanie muszą przestrzegać również określonych obrzędów i sakramentów. 

Właśnie do nich nawiązują przykazania kościelne, które jako zasady odnoszą się do praktycznej strony wiary i mówią o tym, w jaki sposób należy ich przestrzegać.

Przykazania kościelne, w przeciwieństwie do dziesięciu przykazań bożych, nie zostało wymyślonych przez Boga, a przez ludzi. Biskupi wybrali pięć zasad szczególnie ważnych z punktu widzenia życia moralnego wiernych.

Pięć przykazań kościelnych zostało spisanych dopiero w 1555 roku podczas Soboru Trydenckiego, jednak już wcześniej nieoficjalnie przestrzegano ich i traktowano je jako ważny element tradycji chrześcijańskiej. 

Na sakramenty święte zaczęto kłaść większy nacisk mniej więcej od IV wieku. 

Przykazania kościelne ewoluują i zmieniają się na przestrzeni lat. Stare przykazania kościelne różnią się w niewielkim stopniu od nowych. Do jakich modyfikacji doszło? 

Te przykazania kościelne już nie obowiązują! 

Pięć starych przykazań kościelnych sprzed 1965 roku: 

• 1. W niedziele oraz w inne święta nakazuje się mszy słuchać i zaniechać ciężkiej pracy
• 2. W dni od Kościoła postanowione należy wstrzymać się od mięsa oraz zachowywać post
• 3. Spowiadać się przynajmniej raz do roku
• 4. Najświętszy Sakrament przyjmować przynajmniej w czasie wielkanocnym
• 5. Kościół i duchowieństwo wspomagać w potrzebach

Pięć starych przykazań kościelnych po 1994 roku:

• 1. W niedziele i święta we mszy świętej nabożnie uczestniczyć;
• 2. Co najmniej raz w roku spowiadać się;
• 3. Co najmniej raz w roku w czasie wielkanocnym komunię świętą przyjąć;
• 4. Ustanowione przez Kościół dni święte święcić;
• 5. Zachowywać posty nakazane

Jak brzmią aktualne przykazania kościelne? 

Oto pięć nowych przykazań kościelnych z 2014 roku. Ich brzmienie oraz znaczenie zmieniły się na przestrzeni lat wraz z bieżącymi potrzebami wiary chrześcijańskiej. 

Nowe przykazania kościelne: 

• 1. W niedziele i święta uczestniczyć we mszy świętej i powstrzymać się od prac niekoniecznych.
• 2. Przynajmniej raz w roku przystąpić do sakramentu pokuty.
• 3. Przynajmniej raz w roku, w okresie wielkanocnym, przyjąć komunię świętą.
• 4. Zachowywać nakazane posty i wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, a w czasie Wielkiego Postu powstrzymać się od udziału w zabawach.
• 5. Troszczyć się o potrzeby wspólnoty Kościoła.

W niedziele i święta uczestniczyć we mszy świętej i powstrzymać się od prac niekoniecznych

Przykazanie pierwsze mówi o tym, że w niedziele i święta nakazane tj. Nowy Rok, Trzech Króli, Boże Ciało, Matki Bożej Zielnej, Uroczystość Wszystkich Świętych i Boże Narodzenie praktykujący katolicy koniecznie muszą udać się do kościoła na mszę świętą. 

W tym dniu należy również odpocząć i powstrzymać się od pracy, której nie musimy wykonywać. 

Stąd też pewnie Kościół popiera zakaz handlu w niedzielę, ponieważ pozwala on świętować pracownikom niedzielę razem z rodziną.

Przynajmniej raz w roku przystąpić do sakramentu pokuty

Przykazanie drugie mówi o tym, że do spowiedzi świętej katolicy muszą przystąpić przynajmniej raz w ciągu roku. 

Przynajmniej raz w roku, w okresie wielkanocnym, przyjąć komunię świętą.

Trzecie przykazanie kościelne mówi o komunii świętej, która również powinna być przyjmowana przynajmniej raz w roku. Koniecznie w okresie świąt Wielkiej Nocy, a więc czasu Zmartwychwstania Pańskiego. 

Zachowywać nakazane posty i wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, a w czasie Wielkiego Postu powstrzymać się od udziału w zabawach.

W kościele katolickim jest czas radości i czas zadumy. Mówi o tym czwarte przykazanie kościelne, które zabrania udziału w zabawach podczas okresu wielkiego postu. To niejako pohamowanie ludzkich instynktów. Powstrzymywanie się od spożywania mięsa również jest wyrzeczeniem i formą okazywania czci Bogu. 

Troszczyć się o potrzeby wspólnoty Kościoła

Piąte przykazanie kościelne mówi o obowiązkach wiernych wobec Kościoła, które wynikają m.in. z faktu przyjęcia chrztu świętego. To właśnie wtedy wierni stają się bowiem częścią wspólnoty. Powinni się oni troszczyć o Kościół ora czynnie brać udział w życiu parafii. 

Jak brzmi pięć przykazań kościelnych dla dzieci? Dokładnie tak samo, jak dla dorosłych, jednak podczas przygotowań do komunii świętej bywają one często trudne do zrozumienia. Dlatego też katecheci oraz rodzice powinni próbować wytłumaczyć ich sens dzieciom. 

Częste pomyłki przy nauce pięciu przykazań kościelnych dla dzieci wynikają z tego, że uczą się one z różnych źródeł, m.in. z książeczek rodziców czy dziadków, w których pojawiają się zarówno stare, jak i nowe przykazania kościelne.

Pięć przykazań kościelnych można znaleźć w internecie, a osoby, które nie przepadają za uczeniem się ich jako tekstu, mogą wybrać formę filmiku. Przykazania kościelne znajdziemy m.in. na YouTube. 

Czytaj również: 

Pięć przykazań kościelnych: modlitwa. Tekst piosenki 

Pięć przykazań kościelnych: co to jest i jakie są? 

Zobacz także: