Ślub konkordatowy. Czym jest i jak się do niego przygotować?

Ślub konkordatowy to nic innego jak ślub kościelny, podczas którego para staje się małżeństwem w świetle Kościoła katolickiego, ale także w świetle prawa państwowego. Dzieje się tak na mocy konkordatu, czyli umowy pomiędzy państwem a Stolicą Apostolską. Wówczas nie trzeba brać dodatkowo ślubu cywilnego. Trzeba tylko wcześniej dostarczyć z Urzędu Stanu Cywilnego odpowiednie dokumenty, które będą podpisane podczas ceremonii w kościele. Podczas ślubu konkordatowego, para młoda składa sobie przysięgę zgodną z formułą ślubu kościelnego.

Ślub konkordatowy mogą wziąć osoby, które spełniają kilka warunków. Wśród nich jest między innymi fakt, że obie osoby muszą być pełnoletnie. Jest co do tej zasady jeden wyjątek, kiedy kobieta ma ukończone 16 lat, a zawarcie przez nią małżeństwa jest umotywowane dobrem założonej przez nią rodziny. Wówczas, aby takie małżeństwo mogło zostać uwzględnione, potrzeba zgody sądu.

Do ślubu konkordatowego mogą przystąpić także osoby, które nie są obecnie w związku małżeńskim, ani nie są po rozwodzie (chyba że ich poprzednie małżeństwo zostało unieważnione w świetle prawa kościelnego). Narzeczeni nie mogą być ponadto ze sobą spokrewnieni ani spowinowaceni w linii prostej (rodzeństwo, rodzic z dzieckiem, teść i synowa, itp.), ani nie mogą być w stosunku przysposobienia (rodzic adopcyjny i osoba adoptowana). Do takiego ślubu nie mogą przystąpić osoby, które są ubezwłasnowolnione. Mogą zawrzeć ślub konkordatowy również osoby, których poprzedni małżonek zmarł.

Aby wziąć ślub konkordatowy, czyli tak naprawdę ślub wyznaniowy, kościelny, niezbędne jest ukończenie nauk przedmałżeńskich. Mają one formę wykładów, podczas których narzeczeni dowiadują się o tym, jak wygląda celebracja sakramentu małżeństwa podczas Mszy Świętej, jakie są wzajemne obowiązki małżonków i jak pielęgnować małżeństwo, by założona rodzina była szczęśliwa. Nauki można zrobić w ciągu dnia, weekendu, a mogą one odbywać się w formie kilku-kilkunastu spotkań.

Nauki przedmałżeńskie można odbyć w swojej parafii, a także w innych parafiach, czy zakonach, np. u Dominikanów. W internecie można także znaleźć nauki przedmałżeńskie online. Księża jednak zalecają, aby zrobić je w tradycyjnej formie. Po ich ukończeniu narzeczeni otrzymują zaświadczenie, które nie ma terminu ważności. Należy je dostarczyć do parafii, w której odbędzie się ślub. Warto z zaciekawieniem i pozytywnym nastawieniem podejść do nauk przedmałżeńskich i nie robić ich po macoszemu. Można dowiedzieć się z nich naprawdę wielu, wartościowych rzeczy.

Uzupełnieniem nauk przedmałżeńskich jest wizyta w poradni rodzinnej, gdzie przyszli małżonkowie poznają między innymi naturalne metody planowania rodziny. Tego typu kursy prowadzone są przez doradców życia rodzinnego. Narzeczeni mają obowiązek udziału w minimum trzech spotkaniach. Często nauki przedmałżeńskie są połączone z poradnią rodzinną, ale nie zawsze.

Do ślubu konkordatowego niezbędne są pewne dokumenty. Jakie? Najważniejszy dokument, który należy dostarczyć do kancelarii parafialnej przed ślubem, jest zaświadczenie o braku okoliczności, które wykluczałyby zawarcie małżeństwa. Aby takie uzyskać, należy iść do Urzędu Stanu Cywilnego na mniej niż 6 miesięcy przed ślubem. Wówczas należy wziąć ze sobą dowód osobisty, skrócony odpis aktu urodzenia, dowód opłaty skarbowej. Dodatkowo w specjalnych sytuacjach: akt zgonu małżonka w przypadku wdowy/wdowca, zezwolenie sądu w przypadku niepełnoletnich kobiet.

W tamtej chwili należy także podjąć decyzję o tym, jakie nazwisko para młoda będzie nosiła po ślubie oraz jakie nazwisko będą nosiły wspólne dzieci. Wypełnia się wówczas przeznaczone do tego oświadczenie. Warto zatem wcześniej przedyskutować tę kwestię z narzeczonym/narzeczoną.

Aby ślub konkordatowy mógł się odbyć, należy dostarczyć ponadto następujące dokumenty: świadectwo chrztu, potwierdzenie ukończenia nauk przedmałżeńskich, prośbę o wygłoszenie zapowiedzi oraz zaświadczenie konkordatowe. Należy mieć także przy sobie dowody osobiste.

Protokół przedślubny brzmi dość tajemniczo, ale w rzeczywistości nie ma się czego bać. Spisuje się go najczęściej około trzech miesięcy przed ślubem w parafii, w której odbędzie się ceremonia. Narzeczeni wówczas są proszeni o przyjście na umówioną wcześniej godzinę do kancelarii parafialnej, gdzie w obecności księdza będą spisywać protokół. Składa się on z szeregu pytań, na które odpowiadają narzeczeni.

Pytania podzielone są na kilka części - pierwsza dotyczy ogólnych danych personalnych, druga ewentualnych przeszkód do zawarcia małżeństwa, trzecia wad oświadczenia woli zawarcia małżeństwa, czwarta dotyczy małżeństw mieszanych, a piąta to ogólna, duszpasterska rozmowa z narzeczonymi.

Zapowiedzi przedślubne to ustne oraz pisemne poinformowanie wiernych o tym, że para narzeczonych pragnie wkrótce zawrzeć sakrament małżeństwa. Ta wiadomość odczytywana jest najczęściej z ambony w tym celu, by upewnić się, że nie ma przeszkód do zawarcia małżeństwa przez tych dwoje ludzi. Najczęściej zapowiedzi wyczytuje się przez dwie niedziele. Gdyby ktoś wiedział o czymś, co powinno zatrzymać parę. Procedura rozpoczyna się na trzy miesiące przed planowanym ślubem. Zapowiedzi ważne są około pół roku.

Z przedślubnych formalności - to właściwie tyle. Pozostaje czekać na ten niesamowity, wyjątkowy i jedyny taki dzień w życiu, kiedy spotkacie się przy ołtarzu, by wziąć ślub konkordatowy. Pamiętajcie o tym, że przygotowania i procedury to nie wszystko. Najważniejsze, abyście w tym czasie wciąż pamiętali przede wszystkim o tym, że przed wami całe życie. Zadbajcie o waszą relację i o to, aby dobrze wykorzystać ostatnie, narzeczeńskie chwile!