Niedziela Palmowa 2022: Co symbolizuje? I czy jest niedzielą handlową?
Oprac.: Aleksandra Waleczek
Niedziela Palmowa 2022 zbliża się wielkimi krokami, a wraz z nią rozpoczyna się Wielki Tydzień, którego zwieńczenie stanowi Wielkanoc. Wyjaśniamy, co to jest Niedziela Palmowa, a także przypominamy, jak się ją obchodzi w Polsce. Odpowiadamy też na pytanie, czy Niedziela Palmowa to niedziela handlowa.
Niedziela Palmowa ma dla chrześcijan bardzo ważne znaczenie, choć dziś wiele dawnych tradycji związanych ze świętem odeszło już w niepamięć. Chociaż wierni kościoła katolickiego na pewno doskonale wiedzą, kiedy wypada Niedziela Palmowa, zapominalskim przypominamy datę oraz najważniejsze zwyczaje związane z tym dniem. O wielu z nich na pewno nie mieliście pojęcia!
Spis treści:
Co to jest Niedziela Palmowa?
Niedziela Palmowa to szósta niedziela Wielkiego Postu, która jest nazywana również Niedzielą Męki Pańskiej albo Niedzielą "Wierzbną". Święto stanowi rozpoczęcie najważniejszego okresu w roku liturgicznym - Wielkiego Tygodnia, czyli czasu, który przygotowuje chrześcijan na Zmartwychwstanie Pańskie. Niedzielę Palmową w Polsce obchodzi się od średniowiecza na pamiątkę przybycia Jezusa Chrystusa i apostołów do Jerozolimy.
Kiedy wypada Niedziela Palmowa 2022?
Niedziela Palmowa, podobnie jak Wielkanoc jest świętem ruchomym, które zawsze wypada pomiędzy 15 marca a 18 kwietnia, na siedem dni przed Zmartwychwstaniem Pańskim. W tym roku Wielkanoc jest 17 kwietnia, co oznacza, że Niedzielę Palmową 2022 obchodzimy 10 kwietnia.
Czy Niedziela Palmowa to niedziela handlowa?
Na tydzień przed Wielkanocą wielu z nas planuje zapewne świąteczne zakupy. Żeby z nimi zdążyć warto wiedzieć, czy Niedziela Palmowa to niedziela handlowa. Zatem odpowiadamy - tak. W Niedzielę Palmową sklepy będą otwarte. To ostatnia niedziela przed świętami, dlatego według ustawy o zakazie handlu będzie niedzielą handlową.
Większość dużych marketów z pewnością skorzysta z tej możliwości i będzie otwartych w niedzielę handlową. Okres świąteczny co roku powoduje zwiększenie sprzedaży produktów.
Niedziela Palmowa. Jak się ją obchodzi w Polsce? Tradycje i zwyczaje
Jak się obchodzi Niedzielę Palmową w Polsce? Gdy Syn Boży przyjechał do Jerozolimy na osiłku, tłumy mieszkańców witały go z radością, rzucając mu pod nogi palmy oraz gałązki oliwne. Aby zachować w pamięci to wydarzenie, w Niedzielę Palmową w polskim kościele katolickim od wieków odbywają się uroczyste procesje z palmami, które zostają poświęcone podczas nabożeństwa.
Palmy wielkanocne symbolizują mękę i triumf zmartwychwstałego Jezusa Chrystusa oraz nieśmiertelność duszy. Jak pokazuje polska tradycja, idealna palma wielkanocna musi być smukła i wysoka. Ponadto powinna zawierać gałązki wierzbowe ze srebrzystymi baziami. Często przyozdabia się ją również roślinami tj. świerk, tuja czy bukszpan, a następnie dekoruje ozdobnymi wstążkami lub suszonymi kwiatami. Ostateczny wygląd palmy wielkanocnej różni się jednak w zależności od regionu Polski. Najpopularniejsze w Polsce typy palm to:
palma wileńska – Ma od 20 do 70 cm i jet wykonana z wielu rodzajów traw oraz drobnych kwiatów, które są zasuszone i zabarwione na różne kolory. Owija się je ciasno wokół kijka.
palma kurpiowska – Najczęściej ma kilka metrów i wykonuje się ją z ręcznie zrobionych z bibuły kwiatów, które przymocowuje się do pręta oplecionego jałowcem albo bukszpanem.
- Procesja z Jezuskiem Lipowym
Innym, dziś nieco zapomnianym obrzędem, praktykowanym dawniej w Niedzielę Palmową było wożenie drewnianej figury Jezusa Chrystusa na osiołku tzw. Jezuska Lipowego). Zwyczaj, który najprawdopodobniej pochodzi z Niemiec, był bardzo popularny w Polsce jeszcze przed XV wiekiem.
Ponieważ jednak z czasem tradycję zaczęto traktować jako pretekst do hałaśliwych zabaw, zakazano go w 1780 roku. Nie oznacza to jednak, że obrzęd wożenia Chrystusa podczas palmowej procesji umiar, ponieważ po latach zwyczaj wrócił do wsi Tokarnia, gdzie praktykuje się go do dziś.
- Krakowskie pucheroki
Ciekawą tradycją praktykowaną szczególnie chętnie przez krakowskich studentów były tzw. pucheroki. Żacy z Krakowa dawniej oczekiwali pod kościołami na mieszkańców, którzy wychodzili z mszy, aby na ich widok w przebraniu recytować humorystyczne wierszyki o własnym niedostatku. Po wszystkim zbierali datki, które następnie wydawali na obiad i grzane piwo.
- Połykanie bazi z poświęconej palmy
Innym starym zwyczajem związanym z Niedzielą Palmową, o którym pisał m.in. Mikołaj Rej z Nagłowic, było połykanie bazi z poświęconych palm. Ludzie robili to, aby chronić się przed przeziębieniami i bólem gardła.
- Święconą palmą święciło się domy i kropiło zwierzęta
Kawałki palm przybijano nad drzwiami wejściowymi. Wkładano je również za obrazy z wizerunkami świętych, aby strzegły mieszkańców przed złem. Krzyże wykonane z palm wielkanocnych umieszczano natomiast w polu, aby chroniły ziemię przed nieurodzajem.
Czytaj również:
Zobacz także:
