Wielkanoc - historia świąt wielkanocnych
Święta Wielkanocne to najstarsze święta kościoła katolickiego, które obchodzone są od II wieku. Natomiast w Polsce to święto celebrowane jest od X wieku. Wielkanoc wywodzi się z Judaizmu. W kulturze żydowskiej w tym czasie wiosną celebrowano Paschę, czyli zgodnie ze Starym Testamentem - wyjście Izraelitów z Egiptu, co oznaczało koniec niewoli. Kościół katolicki w czasie Wielkanocy obchodzi zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa.
Kiedy były święta wielkanocne w 2024 roku?
Wielkanoc jest świętem ruchomym, a jego data związana jest z fazami księżyca. W 325 roku podczas soboru nicejskiego przyjęto, że Święta Wielkanocne będą obchodzone w pierwszą niedzielę po pierwszej wiosennej pełni Księżyca. Według przyjętych zasad Wielkanoc może wypaść najwcześniej 22 marca, a najpóźniej 25 kwietnia. W 2024 roku Święta Wielkanocne były obchodzone 31 marca (niedziela) i 1 kwietnia (poniedziałek).
Kiedy wypada Wielkanoc w 2025 roku?
Kiedy są święta wielkanocne w 2025 roku? Aby dowiedzieć się, kiedy wypadnie Wielkanoc w 2025 roku, trzeba sprawdzić, kiedy jestpierwsza niedziela po pierwszej wiosennej pełni Księżyca. Wielkanoc w 2025 r. wypada 20 kwietnia (niedziela) oraz 21 kwietnia (Poniedziałek Wielkanocny).
Wielkanoc - Wielki Tydzień, kiedy przypada?
Bardzo ważnym czasem dla chrześcijan jest
Wielki Tydzień, poprzedzający Święta Wielkanocne. Rozpoczyna się on od
Niedzieli Palmowej, która w 2024 roku wypadła 24 marca.
W 2025 roku Niedziela Palmowa wypada 13 kwietnia.
Niedziela Męki Pańskiej upamiętnia uroczysty wjazd Jezusa Chrystusa do Jerozolimy. W związku z uroczystością wierni przynoszą do kościoła
palmy. Zwyczaj ich święcenia jest kultywowany od XI wieku.
Wielkanoc - znaczenie Triduum Paschalnego
Wielki Czwartek upamiętnia Ostatnią Wieczerzę, oraz ustanowienie Eucharystii i Kapłaństwa.
Wielki Piątek to okres smutku żałoby i skupienia. Tego dnia nie odprawia się w kościele mszy. Natomiast wierni uczestniczą w wieczornej Liturgii Męki Pańskiej, której ważnym elementem jest adoracja krzyża. W wielu miastach w Wielki Piątek jest się Droga Krzyżowa.
W Wielką Sobotę wierni przychodzą do kościoła poświęcić pokarmy oraz odwiedzić Grób Pański. W tym dniu nie jest odprawiana msza święta. Wielka Sobota kończy się po zmroku, a następnie odprawiana jest msza Wigilii Paschalnej (tzw. msza rezurekcyjna), która należy już do liturgii Niedzieli Wielkanocnej. Stąd często rezurekcja odprawiana jest w poranek wielkanocny. W 2024 roku Triduum Paschalne rozpoczyna się 28 marca, a kończy 31 marca.
Wielkanoc - co włożyć do koszyczka wielkanocnego?
Zwyczaj święcenia pokarmów narodził się na Zachodzie w VIII wieku, natomiast w Polsce ta tradycja jest obecna od XIV wieku. Zgodnie z nauką Kościoła katolickiego święcenie pokarmów odbywa się Wielką Sobotę, dzień przed zmartwychwstaniem Jezusa Chrystusa. Tradycja ta ma zapewnić nam obfitość, pomyślność, zdrowie i płodność. W związku z tym, w wielkanocnym koszyczku powinny znajdować się: chleb, jajka, sól, pieprz, wędlina, chrzan, baranek oraz babka wielkanocna.
Wielkanoc - święconka i jej symbolika
Produkty, które święcimy mają przypisaną symbolikę.
- Chleb to dla katolików najważniejszy symbol. Symbolizuje ciało Jezusa Chrystusa. Ma zapewnić dostatek, sytość i pomyślność.
- Jajko symbolizuje płodność, życie, a także rodzącą się do życia przyrodę.
- Sól i pieprz jest symbolem oczyszczenia, trwałości, prawdy i nieśmiertelności.
- Wędlina symbolizuje zdrowie, płodność oraz dostatek.
- Chrzan to symbol siły fizycznej oraz zwycięstwa nad żalem.
- Baranek symbolizuje ofiarność, posłuszeństwo, a także zwycięstwo życia nad śmiercią.
- Babka wielkanocna to symbol umiejętności i doskonałości, jest także nawiązaniem do przyjaźni i relacji człowieka z naturą.
Wielkanoc - pisanki. Skąd ten zwyczaj?
Święta Wielkanocne trudno sobie wyobrazić bez pisanek. Zwyczaj malowania jajek pojawił się wiele wieków temu w Egipcie, Cesarstwie Rzymskim oraz Mezopotamii. Najstarsze pisanki pochodzą prawdopodobnie z terenów Temerskiej Mezopotamii.
Natomiast w Polsce zwyczaj malowania jajek pojawił się w X wieku. Pisanki symbolizują nadzieję, pomyślność, zwycięstwo dobra nad złem. Ważną rolę w malowaniu jajek odgrywają także kolory. Barwy fioletowa i niebieska symbolizują Wielki Post. Kolor czerwony oznacza krew Jezusa Chrystusa i odrodzenie. Natomiast barwy żółta zielona i brązowa to symbol radości, bogactwa i dostatku.
Wielkanoc - czym jest śmigus dyngus?
Śmigus-dyngus zwany lanym poniedziałkiem to prawdopodobnie prastary słowiański zwyczaj. Pierwsza wzmianka o śmigusie-dyngusie pochodzi z XIV wieku i jest autorstwa czeskiego kaznodziei.
W Polsce lany poniedziałek znany jest od XV wieku. Zgodnie z przesądem polewanie wodą oznaczało dawniej oczyszczenie, szczęście, dostatek, miało też zapewnić płodność. Obecnie zwyczaj śmigusa-dyngusa praktykowany jest szczególnie na wsiach.