Kto pochowa zmarłego, który nie miał krewnych?
Oprac.: Marcin Szałaj
Organizacja pogrzebu to smutny obowiązek, który zwykle spoczywa na najbliższych zmarłego. Niektórzy nie mieli jednak żadnej rodziny, albo od lat nie utrzymywali z nią żadnego kontaktu. Kto w takim przypadku jest zobowiązany do zajęcia się pogrzebem samotnej bądź bezdomnej osoby? Czy odpowiednim instytucjom przysługuje zasiłek pogrzebowy z ZUS? Jak wygląda taki pochówek?
Spis treści:
Kto pochowa zmarłego, który nie miał krewnych?
Zgodnie z artykułem 10. Ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych z 1959 roku, do pochówku osoby zmarłej mają prawo:
- żyjący małżonek lub małżonka;
- krewni zstępni;
- krewni wstępni;
- krewni boczni do 4. stopnia pokrewieństwa;
- powinowaci w linii prostej do 1. stopnia.
Ważne jest tutaj sformułowanie "mają prawo", ponieważ rodzina może nie poczuwać się do pochówku zmarłego.
W przypadku, gdy najbliżsi nie zajmą się pogrzebem, a także kiedy osoba zmarła nie miała żadnej rodziny, obowiązek pochówku przechodzi na gminę, w której nastąpił zgon.
Organizacja pogrzebu osoby, której ciała nie odebrała rodzina, spoczywa na lokalnym ośrodku pomocy społecznej w myśl zapisów Ustawy z 13 marca 2004. Ta zalicza pochówek do świadczeń społecznych, co w praktyce reguluje kwestie finansowe związane z ceremonią.
Gmina jest nie tylko organizatorem pogrzebu, ale także ustawowym spadkobiercą ewentualnego majątku osoby, która nie posiadała żadnych krewnych, a którzy mieliby w tym przypadku pierwszeństwo.
Zasiłek pogrzebowy - nie tylko dla rodzin
Zasiłek pogrzebowy to świadczenie wypłacane przez ZUS, bez którego dla wielu rodzin pogrzeb okazałby się znacznym obciążeniem. W najtrudniejszych przypadkach można wnioskować o organizację ceremonii na koszt gminy, jednak bez zrzekania się prawa do pochówku przez najbliższych.
Czytaj także: 4000 zł zasiłku pogrzebowego nie zawsze dla rodziny. ZUS może wysłać pieniądze kościołowi
Zasiłek pogrzebowy z ZUS przysługuje stronom, które poniosły koszty związane z pogrzebem - nie musi to być wcale osoba prywatna. Zasiłki pogrzebowe na podstawie rachunków i faktur mogą być wypłacane również:
- Ośrodkom Pomocy Społecznej;
- gminom;
- powiatom;
- pracodawcom;
- osobom prawnym kościoła lub związku wyznaniowego;
- osobom obcym, które podjęły się organizacji i opłacenia pochówku.
Pogrzeby na koszt gminy są najczęściej organizowane dla bezdomnych i samotnych.
Szczególnym przypadkiem pochówków finansowanych przez gminy są ceremonie związane z pogrzebami płodów. Jeżeli rodzice odmówią odebrania ciała nienarodzonego dziecka, wówczas obowiązek godnego pochówku spada na organy samorządowe.
Zwłoki nienarodzonych dzieci są poddawane kremacji i chowane w zbiorowych mogiłach. W większości miast takie uroczystości organizuje się przynajmniej raz w roku, zwykle 15 października - w dniu Dziecka Utraconego.
Za pogrzeb więźniów, którzy zmarli podczas odbywania wyroku płaci odpowiednia jednostka penitencjarna, w której przebywał zmarły.
Jak wygląda pogrzeb osoby bezdomnej?
Jeżeli jest możliwe ustalenie religii osoby zmarłej, obrzędy pogrzebowe muszą być odprawione zgodnie z jej zasadami. W przypadku osób bezdomnych często jednak nie udaje się ustalić nawet ich tożsamości, nie mówiąc o wyznaniu.
Sama uroczystość jest skromna. Z oczywistych względów brakuje na niej opłakujących zmarłego bliskich. Na zlecenie OPS-u, w wyznaczonej dla takich sytuacji części cmentarza, wykopuje się ziemny grób. Trafia do niego prosta, zwykle brzozowa trumna, a nasyp zdobi skromny, drewniany krzyż.
W przypadku osób o nieznanej tożsamości na tabliczce jest napis N.N.
Czytaj także:
Zobacz również:
