Boże Narodzenie 2023. Co powinno znaleźć się na wigilijnym stole?

Dania wigilijne to potrawy, na które wielu smakoszy czeka cały rok. Choć Kościół nie nakazuje w tym czasie postu, w tradycji przyjęło się, że są to pokarmy bezmięsne, by zachować wyjątkowy charakter tego dnia.

W Wigilię na stole powinno znajdować się 12 potraw, choć nie zawsze tak było. Dawniej stawiono nieparzystą liczbę dań i wierzono, że przynoszą one szczęście na cały rok. Najczęściej było ich pięć, siedem, dziewięć lub jedenaście. Ich iczba w dużej mierze zależała od zamożności danej rodziny.

Dania wigilijne w liczbie 12 zaczęły pojawiać się dopiero współcześnie. Utarło się, że symbolizują one dwanaście miesięcy, które są swego rodzaju wyrazem wdzięczności Bogu. Przyjmuje się także, że jest to symbol 12 apostołów, z którymi Chrystus ucztował podczas ostatniej wieczerzy.

Są takie dania, bez których wieczerza wigilijna, a więc i całe Boże Narodzenie, właściwie nie mogłyby się obyć. Taką potrawą niewątpliwie jest barszcz czerwony z uszkami, który stanowi świąteczny klasyk. W niektórych domach w zastępstwie za barszcz, stawia się zupę grzybową, a jeszcze w innych, te dwie zupy podawane są jednocześnie.

Kolejnym elementem, bez którego trudno wyobrazić sobie wigilię, są wszelkie potrawy związane z rybą. Oczywiście na większości stołów króluje karp w bardzo wielu odsłonach. Ryba jest jednym z symboli chrześcijańskich, więc tym bardziej nie mogłoby jej zabraknąć na świątecznym stole. Ponadto wskazuje na zmartwychwstanie i nieśmiertelność.

Wszystkie potrawy, które w swoim składzie zawierają kapustę i grzyby są na wigilijnym stole mile widziane. Do nich można zaliczyć między innymi kapustę z grochem, która jest daniem typowo postnym, którego skosztowanie zapewnia dostatek, siły witalne, płodność i zdrowie. Pierogi z kapustą i grzybami natomiast miały nadać spożywającym nadprzyrodzonych mocy i sił.

Mak to także ten artykuł, bez którego Wigilii nie wyobrażają sobie makowi smakosze. Na świątecznym stole królują dwa najpopularniejsze dania z makiem. Są nimi: kluski z makiem i kutia. Nie są to tożsame potrawy, jak niektórzy sądzą. Kluski mają zapewnić spożywającym dostatek i urodzajność, natomiast pszenica z makiem, bakaliami i miodem ma ułatwić pojednanie z Chrystusem, który właśnie rodzi się w stajence.

Daniem, a właściwie napojem, o którym nie da się nie wspomnieć w kontekście wieczerzy wigilijnej jest przez niektórych uwielbiany, a jeszcze przez innych znienawidzony - kompot z suszu. Według dawnych wierzeń miał on zapewnić pijącym go długowieczność. Jabłko, które wchodzi w jego skład miało oznaczać miłość, gruszki siłę i bogactwo, natomiast śliwki - ochronę przed złem.

Trzeba jednak zaznaczyć, że to, co przyjmuje się za ogólne potrawy wigilijne, nieco różni się w zależności od regionu Polski. Na Mazowszu np. popularna jest zupa rybna, której w innych zakątkach kraju nie zobaczymy.

Na Śląsku natomiast można spotkać placki drożdżowe z bakaliami, makówki czy moczkę.

Na Lubelszczyźnie króluje kutia, ale także pierogi z kaszą gryczaną i inne, charakterystyczne dla tego regionu przysmaki.

W Wielkopolsce charakterystyczną potrawą wigilijną jest zupa owocowa z suszonych śliwek i jabłek.W Małopolsce zupa migdałowa serwowana na słodko.

Na Kaszubach i na Pomorzu królują wszelkie dania rybne, bowiem korzysta się w tych regionów z darów morza. Można zatem znaleźć tam na stole wigilijnym choćby smażonego węgorza.

Na Podlasiu natomiast można spotkać rybę po żydowsku.

Podhale zaś słynie z wykorzystania swoich regionalnych przysmaków. I tak oto górale w Wigilię zajadają się pierogami z bryndzą.