To najbardziej jadowity pająk w Polsce. Gdzie trzeba na niego uważać?
Oprac.: Jan Kincel
W Polsce występuje ponad 800 gatunków pająków. Na trzecim miejscu pod względem wielkości, zaraz za bagnikiem nawodnym i kątnikiem domowym większym, plasuje się sieciarz jaskiniowy. Gdzie można spotkać Meta menardi? Jaki rozmiar osiągają dorosłe osobniki i dlaczego nazywa się je "łagodnymi olbrzymami"? Sprawdź, czy sieciarz jaskiniowy jest jadowity i jak leczyć jego ukąszenie.
Jak wygląda sieciarz jaskiniowy?
Sieciarz jaskiniowy jest długoszczękowym pająkiem tkającym kule z rodziny kwadratnikowych (Tetragnathidae). Większość osobników z tego gatunku jest rudobrązowa, z różnej długości przepaską środkową oraz z czarnymi okolicami oczu. Odnóża Meta menardi są rudobrązowe z czarnymi obrączkami.
Samica sieciarza jaskiniowego posiada krótsze odnóża w stosunku do samca. Rudobrązowe szczękoczułki mają po 4 duże zęby na przedniej krawędzi oraz po 4 zęby na tylnej. Sieci tego pająka mają szerokość od 25 do 30 cm. Ich kształt przypomina klin - posiadają od 8 do 18 promieni, bez nici sygnałowej.
Rozród u sieciarza jaskiniowego następuje wczesnym latem, choć osobniki dorosłe aktywne są cały rok. Jesienią samice Meta menardi budują kokony w pobliżu sieci, w których składają od 400 do 500 jaj. Kokon sieciarza jaskiniowego jest łatwo rozpoznawalny - kształtem przypomina łzę, jest duży i w białym kolorze.
Sieciarz jaskiniowy — rozmiar
Meta menardi to jeden z największych pająków w Polsce. Samice tego gatunku są większe od samców. W przypadku samic sieciarza jaskiniowego rozmiar wynosi:
- 10,5-17 mm — długość ciała,
- 5-6 mm — długość karapaksu,
- 3,5-4,5 mm — szerokość karapaksu.
W przypadku samców rozmiar wynosi:
- 10-12,5 mm — długość ciała,
- 5-6 mm — długość karapaksu,
- 4-4,5 mm — szerokość karapaksu.
U pająków jako karapaks określa się pancerz, czyli twardą powłokę zewnętrzną grzbietu.
Sieciarz jaskiniowy — występowanie
Jak sama nazwa wskazuje Meta menardi najczęściej można spotkać w jaskiniach, piwnicach, sztolniach czy kopalniach. Najchętniej przebywają w ciemnych miejscach, w których temperatura przekracza 7 stopni Celsjusza, a wilgotność jest na niezmiennym, średnim poziomie. Sieciarz jaskiniowy przemarza już w temperaturze -4 stopnie Celsjusza.
W naturalnym środowisku tego pająka można spotkać od Skandynawii po Afrykę Północną oraz od Europy do Półwyspu Koreańskiego. Jest jedynym przedstawicielem rodzaju Meta w Polsce. W naszym kraju można go spotkań między innymi w Karkonoskim czy Ojcowskim Parku Narodowym.
Czy sieciarz jaskiniowy jest jadowity? "Łagodny olbrzym"
Sieciarz jaskiniowy posiada jad, jak prawie wszystkie pająki. Jednak - jak przypomina w niedawnym wpisie na Twitterze Karkonoski Park Narodowy - jego jad nie jest śmiertelny dla człowieka, przypomina raczej użądlenie osy. Silna reakcja alergiczna możliwa jest w przypadku osób uczulonych. Jeśli sieciarz jaskiniowy traktowany jest ostrożnie i nie jest sprowokowany, to nie powinien zaatakować człowieka, gdyż uznawany jest za osobnika nieagresywnego. Dodatkowo, jak na pająka, sieciarz jaskiniowy porusza się stosunkowo wolno, przez co arachnofile nazywają ten gatunek "łagodnymi olbrzymami".
Jak leczyć ukąszenie sieciarza jadowitego?
Tak jak w przypadku większości stawonogów, których jad nie jest zagrożeniem dla życia człowieka, postępowanie po ukąszeniu sieciarza jaskiniowego powinno być przede wszystkim leczeniem objawowym. Warto do tego celu wykorzystać produkt leczniczy o działaniu bakteriobójczym, grzybobójczym i wirusobójczym, który zawiera w swoim składzie octenidynę. W celu zmniejszenia zaczerwienienia i złagodzenia pieczenia należy stosować dostępne na rynku maści i żele na ukąszenia. Jeśli osoba ukąszona jest uczulona na jad lub podejrzewa takie uczulenie, należy natychmiast skontaktować się z lekarzem lub ratownikiem medycznym.
Zobacz również:
Śmiertelnie trujący grzyb w polskich lasach. Uważaj, jest bardzo podobny do jadalnych okazów
!["Mama, mama, teraz jakiegoś Robercika!". Monika Hoffman-Piszora o adopcji i inności [O!Mamo]](https://i.iplsc.com/000KSPWRNXR2WISJ-C401.webp)
