Ustawa o obronie ojczyzny weszła w życie. Co się zmieniło?

Ustawa została przygotowana przez resort obrony, a jej inicjatorem był wicepremier ds. bezpieczeństwa, szef PiS Jarosław Kaczyński.

Zgodnie z ustawą Rada Ministrów, uwzględniając potrzeby obronne, co cztery lata ma określać szczegółowe kierunki przebudowy i modernizacji technicznej Sił Zbrojnych na kolejny 15-letni okres planistyczny. Minister obrony narodowej na podstawie tych kierunków oraz stosownie do zasad planowania obronnego NATO ma wprowadzać, w drodze zarządzenia, program rozwoju Sił Zbrojnych.

W ustawie zapisano, że na finansowanie potrzeb obronnych przeznacza się corocznie wydatki z budżetu państwa w wysokości nie niższej niż 2,2 proc. PKB - w roku 2022 i co najmniej 3 proc. PKB w roku 2023 i latach kolejnych. Według ustawy szef MON, planując wydatki na modernizację techniczną wojska, "uwzględnia polski przemysłowy potencjał obronny oraz wydatki na badania naukowe i prace rozwojowe w dziedzinie obronności państwa".

Ustawa przewiduje utworzenie w Banku Gospodarstwa Krajowego Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych. Środki funduszu będą pochodzić m.in.: z tytułu wsparcia udzielonego wojskom obcym oraz udostępniania im poligonów, specjalistycznych usług wojskowych, wpływów uzyskanych ze sprzedaży mienia, darowizn, spadków i zapisów oraz wyemitowanych obligacji.

Na mocy ustawy znosi się: szefów wojewódzkich sztabów wojskowych i wojskowych komendantów uzupełnień. Tworzy się: Centralne Wojskowe Centrum Rekrutacji oraz wojskowe centra rekrutacji. Wojewódzkie sztaby wojskowe przekształca się w Centralne Wojskowe Centrum Rekrutacji, a wojskowe komendy uzupełnień - w wojskowe centra rekrutacji.

W ustawie wskazano, że na potrzeby prowadzenia ewidencji wojskowej oraz prowadzenia kwalifikacji wojskowej prowadzi się rejestrację, której podlegają obywatele polscy, którzy ukończyli 18 lat. Minister obrony narodowej w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw administracji publicznej ma określić, w drodze rozporządzenia, m.in. tryb prowadzenia rejestracji, wzory dokumentów prowadzonych w jej ramach, szczegółowy zakres danych ujmowanych w poszczególnych dokumentach oraz tryb i sposób wzywania na rejestrację.

Zgodnie z ustawą służba wojskowa dzieli się na: czynną służbę wojskową i służbę w rezerwie. Czynna służba polega na pełnieniu: zasadniczej służby wojskowej; terytorialnej służby wojskowej; służby w aktywnej rezerwie w dniach tej służby oraz odbywaniu ćwiczeń wojskowych w ramach pasywnej rezerwy; zawodowej służby wojskowej; służby w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny.

Zasadnicza służba wojskowa polega na pełnieniu: dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej i obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej. Służba w rezerwie - jak zapisano - ma na celu zapewnienie uzupełnieniowych potrzeb Sił Zbrojnych i dzieli się na aktywną rezerwę i pasywną rezerwę.

Ustawa reguluje także m.in. powoływanie i pełnienie służby, kształcenie żołnierzy, ich publiczną działalność, stopnie wojskowe, współpracę MON z organizacjami proobronnymi, uprawnienia i obowiązki służbowe żołnierzy, dyscyplinę wojskową, kary i środki dyscyplinarne, wyróżnianie i uposażenia.

1 stycznia 2023 r. wejdzie w życie przepis ustawy dotyczący dodatków motywacyjny dla żołnierzy zawodowych.