Dodatkowe pieniądze do emerytury? Jest na to sposób. Oto najważniejsze zasady
Oprac.: Agnieszka Sabat
Emeryci często decydują się na podjęcie pracy, aby dorobić do swoich świadczeń. Jednak seniorów również obejmują przepisy oraz limity, które warunkują dodatkowe zarobki oraz określają obowiązki, jakie nakłada na nich prawo. Sprawdź, na jakich zasadach emeryci mogą podjąć pracę i jakie są ograniczenia w dorabianiu do świadczeń.
- Emeryci mogą dorabiać do otrzymywanego świadczenia, jednak nie każdy senior ma taki przywilej.
- Najwięcej pracujących emerytów jest w województwie mazowieckim i śląskim.
- Aktualne limity obowiązują do końca listopada.
Spis treści:
Czy emeryt może pracować?
Zgodnie z ustawą z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych osoba pobierająca emeryturę, ma prawo dorobić do otrzymywanego świadczenia. Nie każdy emeryt może jednak podejmować dodatkową pracę.
Emerytem określa się osobę, która osiągnęła wiek emerytalny po przekroczeniu 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Wyjątkiem są osoby, które pobierają wcześniejszą emeryturę. W ich przypadku pojawia się limit przychodów, który decyduje o tym, czy świadczenie może być zawieszone lub zmniejszone.
Coraz więcej pracujących emerytów
Według najnowszych danych wiele osób, które przekroczyło wiek emerytalny, jest w dalszym ciągu w pełni sił witalnych, dlatego też decydują się na pozostanie nadal aktywnymi zawodowo. Według danych ZUS z roku na rok zwiększa się liczba emerytów decydujących się na dorabianie do świadczeń.
W 2021 roku liczba osób, które podejmowały pracę, będąc równocześnie na emeryturze, wyniosła 812,9 tys. osób. Jest to aż o 271 tys. osób więcej niż 10 lat temu. Niektórzy z emerytów decydują się na taki krok, aby zapełnić swój wolny czas, jednak spora ilość z nich jest do tego zmuszona ze względu na swoją sytuację finansową.
Zgodnie z danymi opublikowanymi przez ZUS, najwięcej pracujących emerytów jest w województwie mazowieckim oraz śląskim. Najmniej seniorów dorabiających do świadczeń jest w województwie podlaskim.
Jak emeryt może podjąć pracę?
Podejmowanie pracy przez emerytów po ukończeniu 60 lat przez kobiety i 65 przez mężczyzn może prowadzić do dwóch różnych sytuacji, w których:
- emeryt może w dalszym ciągu kontynuować pracę, ale przy tym zawiesić emeryturę (dzięki czemu świadczenie emerytalne wzrasta);
- może również przejść na emeryturę (czyli pobierać świadczenie) i jednocześnie kontynuować zatrudnienie.
Oprócz tego emeryt ma również określone obowiązki, które musi spełnić, jeśli chce dorabiać do swojego świadczenia. Między innymi osoba, będąca w sytuacji, w której pobiera wcześniejszą emeryturę, ma obowiązek niezwłocznego zgłoszenia do ZUS-u informacji, że podjęła dodatkową pracę zarobkową. Dodatkowo musi również zadeklarować, jaki dochód z tej pracy uzyskuje. Oprócz tego emeryt powinien również przekazać do ZUS-u dane o tym, jaki był jego łączny zarobek w ubiegłym roku.
Jak praca na emeryturze wygląda z punktu widzenia pracodawcy?
Swój punkt widzenia na zatrudnianie emerytów mają pracodawcy. W zależności od tego, jaki został zawarty rodzaj umowy, pracodawca w mniejszym lub większym stopniu skorzysta z ulg, jakie są skutkiem zatrudnienia emeryta.
W praktyce najbardziej ochraniającą i najlepszą dla pracującego emeryta umową jest umowa o pracę. Jednak przede wszystkim ze względów finansowych, pracodawcy rzadko decydują się na takie rozwiązanie. Przeważnie w przypadku zatrudnienia seniorów przeważają umowy cywilnoprawne, takie jak umowa zlecenie czy umowa o dzieło.
Limity dla emerytów. Czy są jakieś ograniczenia?
Co kwartał zmieniają się limity obejmujące emerytów, którzy dorabiają do swoich świadczeń. Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że od 1 września 2022 r. pracujący renciści oraz emeryci, którzy nie ukończyli jeszcze powszechnego wieku emerytalnego, mogą mniej dorobić do swoich świadczeń.
W drugim kwartale 2022 r. płace spadły, dlatego od 1 września limity dla pracujących emerytów i rencistów również są nieco niższe. Limity, które będą obowiązywały jeszcze do końca listopada, można podzielić na dwie kategorie:
- Pierwszy próg przychodu wynosi 70 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Jest to 4309,40 zł brutto. Miesięczne zarobki do tej kwoty nic nie zmieniają w wypłacanym świadczeniu. Jeśli przychód emeryta lub rencisty jest wyższy, to wypłatę świadczenia odpowiednio zmniejsza się za ten miesiąc, w którym doszło do przekroczenia.
- Drugi próg wynosi 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia - od września to 8003,20 zł. Jeśli pracujący emeryt przekroczy tę kwotę, ZUS zawiesi wypłatę jego świadczenia za dany miesiąc.
Przekroczenie określonych progów może spowodować, że ZUS zmniejszy lub zawiesi wysokość świadczenia. Obejmuje to przychody z działalności, od której obowiązkowe są składki na ubezpieczenia społeczne, czyli np. przychody z pracy na podstawie stosunku pracy, ze świadczenia rehabilitacyjnego lub z działalności pozarolniczej. Zasady te, zmienią się znowu od 1 grudnia, kiedy to wprowadzone zostaną nowe limity dla emerytów.
Kto nie musi się przejmować limitami?
Limitami zarobków nie muszą się przejmować osoby, które pobierają emeryturę właściwą. Mogą one dorabiać do swojego świadczenia bez żadnych ograniczeń. Wymienione powyżej limity dotyczą wyłącznie emerytów pobierających wcześniejszą emeryturę, czyli tych, którym przysługuje świadczenie przedemerytalne.
W praktyce oznacza to, że wysokością przychodów nie muszą przejmować się emeryci, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny, czyli 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. To grupa emerytów, która może pobierać świadczenia i równocześnie zarabiać bez ograniczeń.
Limit przychodów nie dotyczy również tych osób, które:
- korzystają z renty inwalidów wojennych, których niezdolność do pracy wiąże się ze służbą wojskową
- korzystają z renty przysługującej inwalidzie wojskowemu
- korzystają z renty rodzinnej, która kwotowo jest korzystniejsza od ustalonej emerytury z tytułu ukończenia powszechnego wieku emerytalnego.
- mają prawo skorzystania z emerytury częściowej
W jakich zawodach najczęściej szukają pracy emeryci?
W niektórych zawodach bardzo liczy się doświadczenie życiowe i wrażliwość, na co zwracają uwagę pracodawcy zatrudniający emerytów. Są zawody, w których najczęściej odnajdują się seniorzy, ze względu na ich umiejętności zawodowe i personalne, a także siły witalne. Pracujących emerytów najczęściej możemy spotkać wśród:
- ochroniarzy,
- dozorców,
- szatniarzy,
- kierowców,
- opiekunów do dzieci i osób starszych,
- gosposi.
Czytaj również:
Zobacz także:
