Aktywność zawodowa osób autystycznych może przynieść duży zastrzyk dla budżetu
Nawet 12 miliardów złotych rocznie mógłby zyskać budżet państwa dzięki zaktywizowaniu zawodowemu osób autystycznych - twierdzą autorzy raportu przygotowanego przez Fundację JiM we współpracy z Polskim Instytutem Ekonomicznym. Z dokumentu "Droga do otwarcia rynku pracy w Polsce dla osób autystycznych" wynika, że tylko 2 proc. spośród 400 tys. osób autystycznych w Polsce pracuje, zaś średni współczynnik aktywności zawodowej autystów jest w naszym kraju pięciokrotnie niższy niż w Unii Europejskiej.
- Autyzm kojarzy się z potrzebami socjalnymi i jest postrzegany jako obciążenie budżetu państwa, tymczasem jest to podejście niesłuszne, gdyż co druga osoba autystyczna może pracować - zwrócił uwagę prezes Fundacji JiM Tomasz Michałowicz.
Poinformował, że w naszym kraju pracuje co pięćdziesiąta osoba autystyczna. - To może i powinno się zmienić, tym bardziej, że według 62 proc. Polaków osoby autystyczne są w stanie pracować. Wystarczy od początku myśleć o nich jak o pracownikach i tworzyć ramy do wejścia w samodzielne życie - wyjaśnił prezes Fundacji JiM.
Problemy finansowe osób z niepełnosprawnością
Raport pokazuje, że obecna sytuacja osób autystycznych oraz ich rodzin jest trudna.
"Sprawowanie opieki nad członkiem rodziny będącym w spektrum autyzmu często oznacza konieczność rezygnacji z pracy zawodowej wśród osób najbliższych. Konsekwencją tego jest trudna sytuacja finansowa osób autystycznych i ich rodzin, a więc całej społeczności autystycznej, do której w Polsce można zaliczyć około 1 mln osób. Wpisuje się to w szersze zjawisko związane z problemami finansowymi, których doświadczają osoby z niepełnosprawnością w Polsce" - zwracają autorzy raportu.
Autyści pragną natomiast samodzielności i możliwości rozwoju zawodowego, co potwierdzają m.in. doświadczenia Forum Odpowiedzialnego Biznesu, partnera raportu. "Coraz więcej firm współtworzących FOB otwiera się na zatrudnianie pracowników w spektrum autyzmu" - dodano.
- Wykazaliśmy, że aktywizacja zawodowa osób autystycznych i stworzenie mechanizmów wspierających ich rozwój od dzieciństwa do samodzielnej dorosłości w sposób umożliwiający im wejście na rynek pracy, są dla państwa dobrą inwestycją. Z naszego modelu wynika, że każde 100 zł wydane na aktywizację osób autystycznych zapewni państwu 500 zł przychodu - powiedział autor raportu Krzysztof Kutwa z Polskiego Instytutu Ekonomicznego.
- Szacujemy, że PKB Polski dzięki aktywizacji osób autystycznych byłoby wyższe rocznie średnio o 1,2 proc. - dodał."Większa dostępność rynku pracy dla osób autystycznych mogłaby przynieść nie tylko korzyści w postaci większego uczestnictwa tych osób w życiu społecznym, ale oznaczałaby wymierny zysk w postaci dodatkowych 12 mld zł rocznie dla Skarbu Państwa" - stwierdzili autorzy raportu.
Pracodawcy chcą zatrudniać osoby autystyczne
Kutwa wskazał, że z badań wynika, iż "63 proc. respondentów deklaruje, że będąc pracodawcą zatrudniłoby osobę w spektrum autyzmu".
W ocenie Krzysztofa Kutwy z Polskiego Instytutu Ekonomicznego, "dodatkowy wysiłek na rzecz poprawy świadomości społecznej w tym zakresie oraz wprowadzenie odpowiednich narzędzi po stronie polityki publicznej mogą doprowadzić do przełomu w postaci znaczącego zwiększenia wykorzystania potencjału takich osób na rzecz polskiej gospodarki".
W raporcie przedstawiono szereg rekomendacji, nakierowanych na poprawę sytuacji osób autystycznych w Polsce w tym: ujednolicenie systemu monitorującego diagnozy autyzmu, utworzenie bazy osób w spektrum autyzmu, rezygnacja z wykluczającego z rynku pracy charakteru świadczenia pielęgnacyjnego, utworzenie regionalnych placówek wspierających osoby autystyczne m.in. w znalezieniu zatrudnienia, stworzenie systemu zachęt do zatrudnienia osób autystycznych w sektorze prywatnym.
Według autorów raportu, wdrożenie takich zmian przez podmioty odpowiadające za kreowanie i wdrażanie polityki publicznej mogłoby zwiększyć aktywność zawodową osób autystycznych.
W kwietniu 2021 r. Sejm i Senat przyjęły uchwały o potrzebie reformy i unowocześnienia polskiego systemu wsparcia osób w spektrum autyzmu. Raport potwierdza, że reformy te są nie tylko potrzebne społecznie, ale też uzasadnione z perspektywy korzyści dla systemu finansów publicznych.
