Zgodnie z ustawą z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 103 ze zm., dalej: specustawa ukraińska) uciekinierzy wojenni mogą legalnie przebywać w Polsce do marca 2024 r. Nasi wschodni sąsiedzi otrzymali prawo pobytu na zasadach równych obywatelom krajów Unii Europejskiej. Dotyczy to także pełnego dostępu do systemu edukacji, opieki zdrowotnej i rynku pracy. Ponadto Ukraińcy uciekający przed wojną do Polski otrzymali prawo do wyżywienia i zakwaterowania, pobierania świadczenia 500 plus, jednorazową pomoc w wysokości 300 zł oraz 12 tys. zł na nowo narodzone dziecko w ramach rodzinnego kapitału opiekuńczego. Ustawa, która przyznała ukraińskim uchodźcom prawo do pobierania polskich świadczeń, wygasa 4 marca. Rząd ma ją przedłużyć o pół roku. Później będą organizowane inne specjalne formy pomocy, jednak nie jest jasne, o jakich formach dokładnie mowa. Wprowadzenie sześciomiesięcznego okresu przejściowego liczonego właśnie od marca ma przegłosować niebawem koalicja KO, Trzeciej Drogi i Lewicy - wynika z ustaleń "Rzeczpospolitej". 800 plus dla Ukraińców. Koniec z wypłatą świadczenia we wrześniu? Oznacza to, że wkrótce uchodźcy z Ukrainy mogą stracić część przywilejów, w tym prawo do 800 plus. Do tej pory o wypłatę świadczenia mógł starać się każdy, kto legalnie przebywał w Polsce i miał pod opieką dziecko uprawnione do programu pomocowego. Polska nie będzie pierwszym krajem, który ograniczy pomoc dla Ukraińców. Podobne obostrzenia wprowadziła już Norwegia, a kolejne państwa zamierzają zmniejszyć wsparcie i uzależnić je od podjęcia pracy przez uchodźców. Mija osiem lat od wprowadzenia programu 500 plus Program 500 plus ruszył 1 kwietnia 2016 roku. Początkowo zakładał wypłatę świadczenia w wysokości 500 zł bez kryterium dochodowego na drugie i kolejne dzieci do ukończenia przez nie 18. roku życia. Na pierwsze dziecko świadczenie wypłacano jedynie rodzinom, których dochód nie przekraczał 800 zł na osobę lub 1200 zł w przypadku dzieci z niepełnosprawnością. Od lipca 2019 r. program działa w rozszerzonej formule - świadczenie przysługuje wszystkim dzieciom do 18 lat, bez względu na dochód osiągany przez rodzinę. 7 lipca 2023 r. Sejm uchwalił nowelizację ustawy podwyższającą świadczenie z 500 zł do 800 zł. Tym samym 800 plus zastąpiło 500 plus od 1 stycznia 2024 roku.