Do kiedy można śpiewać kolędy w kościele? Zasady są jednoznaczne
Okres Bożego Narodzenia to bez wątpienia najbardziej urokliwy czas w liturgii. To właśnie wtedy od Pasterki w kościołach wybrzmiewają dźwięki kolęd i pastorałek. Do kiedy możemy śpiewać kolędy w kościele? Wyjaśniamy.
Nikogo raczej nie zaskoczymy informacją, że kolędy po raz pierwszy możemy usłyszeć podczas Pasterki, czyli 25 grudnia. Zgodnie z nauką Kościoła katolickiego ten okres liturgiczny kończy się w niedzielę Chrztu Pańskiego, czyli tę następującą po Święcie Objawienia Pańskiego, czyli inaczej Święcie Trzech Króli. Zgodnie jednak z polską tradycją, kolędy można śpiewać aż do 2 lutego, czyli do święta Ofiarowania Pańskiego zwanego także świętem Matki Bożej Gromnicznej. W tym przypadku należy jednak pamiętać, że zwrotki kolęd śpiewanych w tym czasie w kościele powinny być odpowiednio dostosowane do liturgii. Zasada ta nie obowiązuje jednak poza mszą świętą.
Kolęda - pochodzenie
Słowo "kolęda" pochodzi od łacińskiego słowa "calendae", które oznaczało pierwszy dzień miesiąca. W Rzymie w czasach przedchrześcijańskich określało się tak wzajemne wizyty z okazji nowego roku, podczas których życzono sobie pomyślności. Dopiero w późniejszych wiekach chrześcijanie przejęli ten zwyczaj i z czasem przypisali go bezpośrednio do Świąt Bożego Narodzenia.
Zwyczaj ten nie ominął również Polski, gdzie początkowo kolęda stanowiła formę podziękowań za opiekę i wynagrodzenie dla chlebodawcy, u którego służyła dana rodzina. Dzięki temu kolędnicy mogli przypodobać się swoim pracodawcom, a ci nierzadko ofiarowali swoimi gościom pieniądze. Co ciekawe, w niektórych częściach Polski wciąż kultywowana jest ta forma kolędowania. Niestety z biegiem lat coraz rzadziej można spotkać takie grupy.
Jak więc kolęda przybrała formę, którą znamy dziś? Otóż z czasem pojęciem tym zaczęto określać pieśń, którą witano nowy rok i za pomocą której śpiewający wymieniali się życzeniami. Wraz z rozwojem chrześcijaństwa, stopniowo stawały się one jednak pieśniami obrzędowymi nawiązującymi do Ewangelii, które śpiewano po łacinie. Zanim jednak to nastąpiło, były one w pełni świeckie i często zabraniano wykonywania ich w kościele ze względu na ich zbyt swobodny charakter.
Kiedy powstała pierwsza kolęda?
Ciężko ustalić, kiedy rzeczywiście powstała pierwsza w pełni chrześcijańska kolęda. Historycy zgodnie uznają jednak, że "Jesus Refulsit Omnium" św. Hilarego z IV wieku to jeden z najstarszych utworów tego gatunku. Początkowo kolędy nie były śpiewane podczas nabożeństw, tak jak to ma miejsce obecnie. Zwyczaj ten wprowadził dopiero w XIII wieku św. Franciszek z Asyżu, wykonując kolędę podczas swojej szopki.
A co z naszym rodzimym przedstawicielem? Otóż za najstarszą zachowaną polską kolędę uznaje się tę zaczynającą się od słów: "Zdrów bądź, Królu Anielski", która według szacunków pochodzi z 1424 roku.
Z kolei doskonale znana wszystkim kolęda, "Stille Nacht" czyli "Cicha Noc", po raz pierwszy została wykonana podczas pasterki w Oberndorf pod Salzburgiem w 1818 roku. Od tego czasu została przetłumaczona aż na ponad 300 języków i dialektów.
Bądź na bieżąco i zostań jednym z 200 tys. obserwujących nasz fanpage - polub Interia Wydarzenia na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!
