Czy na L4 można wyjść z domu? Nie zawsze. Kontrola i możliwe kary
Zwolnienie lekarskie to dokument, który potwierdza stan pacjenta oraz brak zdolności do pracy. Jest również podstawą do wypłaty świadczeń chorobowych. Jeśli jednak pracownik złamie jego kilka podstawowych zasad, czekają go konsekwencje. Dowiedz się, jakie są rodzaje L4 oraz co grozi za wyjście z domu na zwolnieniu lekarskim.
Zwolnienie lekarskie (tzw. L4) to dokument, który jest potwierdzeniem, że pracownik nie jest zdolny do pracy. Wystawiane jest przez lekarza po uprzednim zbadaniu chorego zgodnie ze wzorem ZUS. Pracodawca otrzymuje je w formie elektronicznej. Pracownik jest jednak dodatkowo zobowiązany do poinformowania o nim swojego pracodawcę.
Zwolnienie lekarskie jest nie tylko konieczne do określenia niezdolności do pracy. To również podstawa do wypłacenia pracownikowi świadczeń związanych z chorobą lub pobytem w placówce leczniczej.
Pracownik musi pamiętać o tym, że nawet jeśli jego samopoczucie na to pozwala, nie może wykonywać swoich obowiązków zawodowych podczas zwolnienia lekarskiego. Jeśli zależy mu na skróceniu L4, musi udać się do lekarza lub do lekarza orzecznika ZUS. Jeśli nie zmieni on decyzji o długości urlopu, a pacjent i tak złamie jego zalecenia, zarówno pracownik, jak i pracodawca będą musieli liczyć się z konsekwencjami.
Jakie są rodzaje L4? Czym się różnią?
Lekarz wydający nam zwolnienie lekarskie może oznaczyć je na dwa różne sposoby. Oprócz kodu choroby na dokumencie znajduje się cyfra, która określa, jakie są zalecenia lekarza. Cyfra 1 mówi, że zwolnienie jest "leżące", a cyfra 2, że "chodzące". Należy pamiętać o tym rozróżnieniu ze względu na możliwe kontrole.
W przypadku oznaczenia zwolnienia lekarskiego cyfrą 2 lekarz stwierdził, że poruszanie się nie wpływa niekorzystnie na stan chorego, a pacjent może wykonywać codzienne czynności, które odpowiadają za zaspokajanie podstawowych potrzeb. Osoba na L4 może pójść po zakupy spożywcze, do apteki, na wizytę lekarską, a nawet na krótki spacer, jeśli nie jest on niezgodny z zaleceniami lekarza.
Jeśli jednak zwolnienie oznaczone zostało cyfrą 1, pacjent nie może sobie na to pozwolić. Takie L4 mówi, że musi on przebywać przez cały okres choroby w domu. Wyjście możliwe jest jedynie w szczególnych sytuacjach, takich jak wyjście do apteki czy wizyta lekarska. Chory musi jednak pamiętać, aby nie nadużywać tego przywileju.
Czego nie wolno robić na L4? Jakie kary?
Ze względu na rosnącą liczbę fałszywych zwolnień lekarskich, ZUS coraz częściej przeprowadza kontrole. Właśnie dlatego konieczne jest pamiętanie o kilku podstawowych zasadach, które mogą nas ochronić przed nieprzyjemnymi konsekwencjami. W wyniku korzystania z fałszywego L4 możemy zostać natychmiastowo zwolnieni z pracy. Niektórzy będą musieli się również liczyć z karami finansowymi, które wynikają z pobierania w tym czasie świadczeń. Pracownik będzie wówczas musiał zwrócić zasiłek chorobowy, który mu niesłusznie wypłacono.
W czasie urlopu chorobowego nie wolno pracować zdalnie. W tej sytuacji nie ma znaczenia, czy zwykle pracujemy stacjonarnie w biurze, czy w domu. Nie wolno przenosić obowiązków zawodowych na home office. Osoby, które przebywają na L4 i mimo to pracują, tracą prawo do zasiłku chorobowego.
Na zwolnieniu nie powinno się wykonywać prac domowych, takich jak remont mieszkania, koszenie trawy, praca w ogródku czy w gospodarstwie. Kategorycznie zakazane jest podróżowanie. Wycieczki po kraju oraz za granicę są uznawane za niezgodne z zaleceniami lekarza. Użycie zwolnienia lekarskiego niezgodnie z jego przeznaczeniem może być podstawową do wyciągnięcia konsekwencji.
Co ciekawe, zwolnienie lekarskie oznacza również zakaz imprezowania. Nie warto chodzić w tym okresie na uroczystości i imprezy rodzinne. Kontrola ZUS może uznać to za niestosowanie się do zaleceń lekarskich.
