Reklama

Szimon Peres

Czwartek, 9 stycznia 2025 (08:55)AktualizacjaPoniedziałek, 13 stycznia 2025 (15:09)

Szimon Peres - polityk i laureat Pokojowej Nagrody Nobla. Był prezydentem Izraela w latach 2007-2014, dwukrotnie pełnił funkcję premiera Izreala - w latach 1984-1986 oraz 1995-1996.

Shimon Peres w 2001 roku
Shimon Peres w 2001 roku/Wojciech Okulśnik/AW

Szimon Peres - najważniejsze informacje

  • Data urodzenia:02.08.1923
  • Miejsce urodzenia:Wiszniew
  • Kraj urodzenia:Białoruś
  • Data śmierci:28.11.2016

Szimon Peres - wykształcenie

Szimon Peres w wieku 15 lat uczęszczał do Szkoły Rolniczej w Ben Shemen, autonomicznej społeczności dla młodzieży, która kładła nacisk na edukację rolniczą oraz życie wspólnotowe. W trakcie nauki pracował również w kibucu.

W 1942 roku był jednym z założycieli kibucu Alummot, gdzie pracował w gospodarstwie mleczarskim oraz pełnił funkcję skarbnika.

Po przeprowadzce do Stanów Zjednoczonych na początku lat 50. w Nowej Szkole Badań Społecznych w Nowym Jorku studiował różne przedmioty, w tym ekonomię i filozofię. Ukończył także czteromiesięczny kurs zarządzania na Uniwersytecie Harvarda.

Szimon Peres - kariera wojskowa

W latach 1945-1948 Szimon Peres działał jako szpieg dla żydowskiej organizacji paramilitarnej Hagana, zbierając informacje o brytyjskich ruchach w Palestynie oraz organizując zaopatrzenie dla podziemnej armii żydowskiej.

W 1948 roku, w czasie wojny o niepodległość Izraela, został mianowany szefem wydziału marynarki w Ministerstwie Obrony.

Po proklamacji niepodległości Izraela 14 maja 1948 roku, kontynuował swoją pracę w Ministerstwie Obrony. Jego zadania obejmowały m.in. sprowadzanie broni do nowo powstałego państwa.

W 1949 roku został szefem służb morskich i reprezentował ministerstwo obrony w Stanach Zjednoczonych przez trzy lata. W tym czasie udało mu się nawiązać kontakty i zorganizować zakupy broni, mimo oporu ze strony amerykańskiej administracji.

W 1952 roku Szimon Peres wrócił do Izraela i ponownie zajął się kwestiami obronności, a jego działalność obejmowała również kontrowersyjne negocjacje z Niemcami oraz Francją w celu pozyskania nowoczesnego uzbrojenia.

W 1974 roku Szimon Peres objął stanowisko ministra obrony w rządzie Icchaka Rabina, gdzie kierował polityką obronną Izraela i był odpowiedzialny za operacje wojskowe oraz strategię obronną kraju.

Był jednym z twórców izraelskiego programu atomowego, co wzbudzało wiele kontrowersji zarówno w kraju, jak i za granicą. Jego podejście do kwestii obronności ewoluowało z biegiem lat; po okresie intensywnego przygotowywania się do wojny przeszedł na stronę negocjacji pokojowych, co ostatecznie przyniosło mu Nagrodę Nobla za działania na rzecz pokoju.

Szimon Peres - działalność polityczna

Po raz pierwszy Szimon Peres został wybrany do Knesetu w 1959 roku jako przedstawiciel lewicowej partii Mapai. Już na początku swojej kariery politycznej pełnił funkcję wiceministra obrony w rządzie Dawida Ben Guriona, gdzie skoncentrował się na rozwoju przemysłu obronnego Izraela oraz zakupach technologii wojskowej we Francji.

W 1965 roku, po skandalu związanym z tzw. Aferą Lawona, Peres wraz z Mosze Dajanem i Dawidem Ben Gurionem opuścił Mapai i utworzył nowe ugrupowanie lewicowe - Rafi.

W latach 70. Peres pełnił różne funkcje ministerialne, w tym ministra transportu i ministra komunikacji, a w 1974 roku objął stanowisko ministra obrony w rządzie Icchaka Rabina. Jego działania obejmowały m.in. negocjacje dotyczące porozumień pokojowych z Egiptem.

Pełnił funkcję premiera po raz pierwszy w okresie od 1984 do 1986 roku. Jego kadencja miała miejsce w ramach rządu jedności narodowej, który powstał w wyniku koalicji między Partią Pracy a Likudem.

Szimon Peres objął urząd na mocy umowy rotacyjnej z liderem Likudu, Icchakiem Szamirem, co oznaczało, że obie partie dzieliły się władzą przez określony czas. W 1985 roku Szimon Peres podjął decyzję o rozpoczęciu procesu wycofywania izraelskich sił z Libanu, co miało na celu poprawę sytuacji bezpieczeństwa w regionie. Utworzono wówczas strefę bezpieczeństwa na granicy izraelsko-libańskiej, która była chroniona przez izraelską armię oraz lokalne siły.

Najważniejszym osiągnięciem Szimona Peresa było jednak jego zaangażowanie w proces pokojowy z Palestyńczykami. Jako minister spraw zagranicznych brał udział w negocjacjach, które doprowadziły do podpisania Deklaracji Zasad w Oslo 13 września 1993 roku, za co otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla w 1994 roku wspólnie z Icchakiem Rabinem i Jasirem Arafatem.

Po zamachu na Icchaka Rabina w 1995 roku Szimon Peres został premierem Izraela i kontynuował dążenie do pokoju, mimo narastających trudności.

W 2007 roku, w wieku 83 lat, Szimon Peres  został wybrany na prezydenta Izraela i pełnił tę funkcję przez siedem lat. Jego kadencja była skoncentrowana na promowaniu pokoju i współpracy między różnymi grupami etnicznymi i religijnymi w Izraelu oraz dążeniu do rozwiązania konfliktu izraelsko-palestyńskiego.

Po zakończeniu prezydentury Szimon Peres kontynuował działalność na rzecz pokoju i stabilności w regionie Bliskiego Wschodu. Był aktywnym zwolennikiem rozwoju technologii i innowacji, a także organizował różne inicjatywy pokojowe.

Szimon Peres - życie prywatne

W 1945 Szimon Peres ożenił się z Sonią Gelman, córką nauczyciela stolarstwa. Mieli troje dzieci - córkę Zewię Waldan (lingwistkę, wykładowczynię w College Bet Berl) i dwóch synów: Joniego (ur. 1952, dyrektora centrum weterynaryjnego kampusu szkoły rolniczej Kfar Hayarok niedaleko Tel Awiwu) i Hemiego (szefa Pitango Venture Capital, jednego z największych izraelskich funduszy kapitałowych).

Szimon Peres - Wiadomości

Niedziela, 5 lutego 2023 (18:25)
Żegnamy dziś wybitnego męża stanu i wspaniałego człowieka; w imieniu mojego narodu dziękuję za wszystko, co Szewach Weiss uczynił dla rozwijania polsko–izraelskiej przyjaźni, dialogu i współpracy -...
Niedziela, 7 sierpnia 2022 (21:22)
Jeden z założycieli zespołu Pink Floyd, Roger Waters udzielił wywiadu stacji CNN. Podczas rozmowy muzyk podtrzymał swoje zdanie, że obecny prezydent USA Joe Biden jest zbrodniarzem wojennym....
Piątek, 24 stycznia 2020 (10:50)
"Do polityki Władimira Putina, jak do każdej polityki, potrzebna jest historia” – mówił w Porannej rozmowie w RMF FM były ambasador Izraela w Polsce Szewach Weiss. Pytany, dlaczego Putin atakuje...
Poniedziałek, 28 października 2019 (22:50)
​Kanclerz Niemiec Angela Merkel wezwała w poniedziałek w Monachium do solidarnej walki z antysemityzmem. Szefowa niemieckiego rządu odebrała tam nagrodę Theodora Herzla przyznawaną przez Światowy...
Poniedziałek, 1 kwietnia 2019 (12:01)
Izraelczycy 9 kwietnia pójdą do urn w atmosferze skandali politycznych i populistycznej walki o tron. Po raz kolejny wybory odbywają się przed końcem kadencji parlamentu, co w Izraelu stało się...
Niedziela, 16 października 2016 (20:47)
Prezydent Andrzej Duda uhonorował kilkanaścioro Polaków ratujących Żydów podczas II wojny światowej, przyznając im wysokie odznaczenia państwowe. Pragniemy uczcić pamięć milionów ofiar Zagłady i...
Piątek, 30 września 2016 (12:13)
Barack Obama oświadczył w piątek w czasie pogrzebu byłego prezydenta Izraela Szimona Peresa, że zalicza go do takiej kategorii "gigantów" jak prezydent RPA Nelson Mandela. Dodał, że pokój między...
Piątek, 30 września 2016 (09:03)
W Jerozolimie rozpoczęły się uroczystości pogrzebowe byłego prezydenta Izraela Szimona Peresa. Jeden z najważniejszych przywódców Państwa Żydowskiego zmarł w środę w wieku 93 lat. Żegnają go...
Środa, 28 września 2016 (14:10)
Szimon był i pozostanie źródłem inspiracji dla mnie i mojego pokolenia - napisał były prezydent Aleksander Kwaśniewski we wspomnieniu zmarłego Szimona Peresa, byłego prezydenta Izraela.

Szimon Peres - Wideo

Środa, 28 września 2016 (08:35)
Zmarł Szimon Peres, były prezydent i dwukrotny premier Izraela. Miał 93 lata. O zgonie jednego z założycieli państwa Izrael poinformowała Izraelska Agencja Prasowa (JTA) oraz inne izraelskie media.
Przejdź na