<div><div><h2>Nowy Jork - położenie </h2></div></div><div><div>Nowy Jork leży w <b>północno-wschodniej części Stanów Zjednoczonych</b>, przy ujściu rzeki Hudson do Oceanu Atlantyckiego. </div></div><div><ul><li>Powierzchnia: <b>1223,6 km²</b>, z czego 778,18 km² zajmuje ląd, a 445,41 km² woda.</li><li>Liczba mieszkańców: <b>7,931,147</b> (2024 r.) </li><li>Burmistrz Nowego Jorku: <b>Eric Adams</b> (od 2022 r.) </li></ul></div><div><div><h2>Nowy Jork - historia </h2></div></div><div><div>Dawniej Nowy Jork zamieszkiwało rdzenne <b>plemię Delawarów</b>. Tereny obecnego NYC zostały odkryte w 1524 r. przez włoskiego żeglarza <b>Giovanniego Verrazano</b>, który dopłynął do Ameryki na zlecenie króla Francji Franciszka I. Giovanni Verrazano nazwał odkryte ziemie<b> Nouvelle Angoulême.</b></div><div><br /></div><div>W 1609 r. angielski żeglarz <b>Henry Hudson,</b> szukając drogi do Indii i Chin, odkrył <b>Manhattan.</b> To właśnie na jego cześć została nazwana zatoka w Ameryce Północnej. W I połowie XVII w. na wyspie "mana hata" Holendrzy założyli osadę kupiecką i nadali jej nazwę<b> Nowy Amsterdam.</b></div><div><br /></div><div>W 1664 r. Nowy Amsterdam przeszedł we władanie Anglików, którzy rychło zmienili nazwę na <b>Nowy Jork.</b> W 1683 roku Nowy Jork uzyskał prawa miejskie. <b>Miasto zaczęło się rozbudowywać i zyskiwać na znaczeniu. </b>Rozwinęło się między innymi <b>budownictwo okrętowe i handel.</b> </div><div><br /></div><div>W 1711 roku na Manhattanie, <b>przy Wall Street</b> powstał targ niewolników. Pod koniec XVIII w. rozpoczęła się wojna między<b> Anglikami a Francuzami i rdzennymi Amerykanami,</b> która trwała<b> 9 lat</b> i zakończyła się zwycięstwem Anglików, którzy przejęli kontrolę nad całą<b> Ameryką Północną.</b></div><div><br /></div><div>Od 19 kwietnia 1775 r. do 3 września 1783 r. toczyła się wojna o <b>niepodległość USA (rewolucja amerykańska)</b>.</div><div><br /></div><div>Ważną datą w historii USA jest <b>4 lipca 1776 roku</b>, kiedy to została podpisana<b> Deklaracja Niepodległości <a href="https://wydarzenia.interia.pl/tematy-stany-zjednoczone,gsbi,4230">Stanów Zjednoczonych</a></b>, potwierdzająca niezależność USA od króla Wielkiej Brytanii Jerzego III. Dokument był autorstwa m.in. <b>Thomasa Jeffersona</b>, przyszłego prezydenta, a także <b>Johna Adamsa i Benjamina Franklina</b>.</div><div><br /></div><div>W 1785 r. Nowy Jork stał się <b>stolicą Stanów Zjednoczonych i był nią do 1790 roku</b>, gdy przeniesiono ją do<b> <a href="https://wydarzenia.interia.pl/tematy-waszyngton,gsbi,4432">Waszyngtonu</a>. </b>4 marca 1789 roku weszła w życie Konstytucja Stanów Zjednoczonych.<b> Była to pierwsza ustawa zasadnicza na świecie. </b>30 kwietnia 1789 roku <b>pierwszym prezydentem USA został Jerzy Waszyngton.</b></div><div><br /></div><div>W XIX w. nastąpił dynamiczny rozwój Nowego Jorku, który stał się głównym ośrodkiem gospodarczo-finansowym Ameryki. <b>Jego sukces opierał się na handlu morskim oraz przemyśle.</b></div><div><br /></div><div>W 1851 roku został wydany pierwszy egzemplarz gazety <b>"New York Times". </b>W 1879 r. powstała w mieście pierwsza centrala telefoniczna, a w 1898 r. odsłonięto <b>Statuę Wolności - jeden z najbardziej rozpoznawalnych symboli miasta.</b> 27 października 1904 roku uruchomiono pierwszą linię nowojorskiego metra, <b>dziś jest ich 36 - najwięcej na świecie.</b></div><div><br /></div><div>24 października 1929 r. nastąpił wielki krach na giełdzie nowojorskiej, co było przyczyną ogólnoświatowego kryzysu ekonomicznego, który zapisał się na kratach historii jako <b>Wielki Kryzys.</b> W czasie II wojny światowej Nowy Jork nie doznał żadnych strat i stał się wiodącym miastem świata, czyniąc USA największą potęgą gospodarczą świata.</div><div><br /></div><div>W 1945 roku miasto stało się siedzibą <b><a href="https://wydarzenia.interia.pl/tematy-onz,gsbi,1157">Organizacji Narodów Zjednoczonych</a></b>. Budynek siedziby głównej ONZ w Nowym Jorku otworzono w styczniu 1951 roku.</div><div><br /></div><div>W 1973 roku powstało<b> World Trade Center</b> (Światowe Centrum Handlu), składające się z siedmiu budynków. Przez dwa lata bliźniacze wieże były najwyższymi budynkami na świecie - mierząc 417 metrów (z masztem telewizyjnym 527 metrów) oraz 415 metrów. </div></div><div><div><h2>Nowy Jork - zamach terrorystyczny </h2></div></div><div><div><b>11 września 2001</b> roku miał miejsce najpoważniejszy atak terrorystyczny w historii USA. Organizacja terrorystyczna <b>Al-Kaida</b> kierowana przez <b>Osamę bin Ladena</b> porwała cztery samoloty.</div><div><br /></div><div>Dwa z nich uderzyły w dwie wieże <b>World Trade Center</b> na Manhattanie. Trzecia maszyna uszkodziła gmach<b> Pentagonu w Waszyngtonie</b>, a czwarta rozbiła się na palu w stanie <b>Pensylwania.</b> W wyniku zamachu terrorystycznego zginęło niemal <b>trzy tysiące osób. </b></div></div><div><div><h2>Nowy Jork - ciekawostki </h2></div></div><div><div>W nowym Jorku znajduje się najsłynniejsza i największa giełda na świecie. <b>Nowojorska Giełda Papierów Wartościowych</b> (ang. <b>New York Stock Exchange NYSE</b>) istnieje od 1817 roku i mieści się na rogu ul. <b>Wall Street</b>. Stąd też jej zwyczajowa nazwa - Wall Street.</div><div> </div></div><div><div>Nowy Jork nazywany jest<b> Wielkim Jabłkiem </b>(Big Apple). Wszystko za sprawą nowojorskiego dziennikarza <b>Johna J. Fitzgeralda,</b> który w latach 20. XX w. pisząc o nowojorskich wyścigach konnych użył określenia <b>"Big Apple" </b>tytułując swoją kolumnę w "The New York Morning Telegraph". W latach 30. XX w. określenie "Wielkie Jabłko" spopularyzowali muzycy jazzowi. </div></div><div><br /></div><div><div>W Nowym Jorku znajduje się najwyższy na świecie wieżowiec mieszkalny - <b>Central Park Tower</b>, który ma 131 pięter i mierzy 470 m wysokości. Budynek mieści się na Manhattanie, przy<b> West 57th Street. </b></div></div><div><br /></div><div><div>Nowy Jork to także jedna z czterech światowych stolic mody. Co roku odbywają się tutaj pokazy największych domów mody, w tym takich jak m.in. <b>Ralph Lauren, Tommy Hilfiger, Proenza Schouler, Tory Burch, Marc Jacobs, Michael Kors czy Tory Burch. </b></div></div><div><div><h2>Nowy Jork - atrakcje </h2></div></div><div><div>Nowy Jork to jedno z najbardziej atrakcyjnych turystycznie miast świata. Przyciąga rzesze przybyszów ze względu na bogatą historię, niezwykłą architekturę, zabytki, rozrywkę, kulturę i różnorodność.</div><div><br /></div><div><b>Wśród najatrakcyjniejszych miejsc wartych zobaczenia w Nowym Jorku są:</b> Piąta Aleja, <b>Empire State Building</b>, <b>Statua Wolności</b>, Times Square, <b>Central Park</b>, Edge, Muzeum 11 Września, One Vanderbilt, Amerykańskie Muzeum Historii Naturalnej, <b>Metropolitan Museum</b> <b>of Art</b>, 9/11 Memorial, World Trade Center, Bronx Zoo, <b>Most Brookliński</b>, High Line, Top of The Rock, Muzeum Guggenheima, a także parki rozrywki (m.in. Luna Park na Coney Island, Legoland).</div></div>