Wybory 2023. Kiedy poznamy oficjalne wyniki? Tak wygląda proces ich liczenia
Oprac.: Karolina Słodkiewicz
Wyniki wyborów to najważniejsza część głosowania, na którą wszyscy czekają. Zaraz po zamknięciu lokali wyborczych otrzymujemy pierwsze informacje na temat rezultatów. Nie są to jednak ostateczne wyniki. Wyjaśniamy, kiedy będą oficjalne wyniki wyborów i jak wygląda proces ich ustalania.
Spis treści:
Wybory 2023. Pierwsze wyniki wyborów parlamentarnych
Głosowanie w wyborach parlamentarnych 15 października 2023 odbywa się od godziny 7:00 do 21:00. Po tym czasie zamknięte zostają lokale wyborcze, a obywatele otrzymują informację na temat wyników. Nie są to jednak oficjalne rezultaty.
Pierwsze wyniki wyborów, które podawane są do wiadomości publicznej, to tak naprawdę wyniki exit poll. Exit poll jest sondażem przeprowadzanym w dniu wyborów przed lokalami wyborczymi. Wówczas wyborcy podają ankieterom informacje na temat tego, jak głosowali. Na podstawie zebranych danych opracowywane są wstępne, przybliżone wyniki wyborów. Ich margines błędu wynosi około 2 proc.
Wybory parlamentarne 2023. Jak wygląda proces opracowywania wyników?
Na oficjalne wyniki wyborów parlamentarnych trzeba będzie poczekać nieco dłużej. Proces liczenia głosów i ustalania rezultatów jest bardziej skomplikowany. Reguluje go Kodeks wyborczy, a konkretnie artykuł 228. Według niego obwodowa komisja wyborcza opracowuje liczbę:
- wyborców uprawnionych do głosowania;
- wyborców, którym wydano karty do głosowania;
- wyborców, którzy głosowali przez pełnomocnika;
- kart wrzuconych do urny (z podziałem na karty ważne i nieważne);
- głosów nieważnych (z podaniem przyczyny);
- głosów ważnych oddanych łącznie na wszystkie listy kandydatów;
- głosów ważnych oddanych na poszczególne listy kandydatów;
- głosów ważnych oddanych na poszczególnych kandydatów z tych list.
Następnie na podstawie zebranych obliczeń przygotowywany jest protokół głosowania w danym obwodzie. Dokument otrzymuje okręgowa komisja wyborcza. Tam sprawdzana jest prawidłowość opracowanych wyników. W przypadku wykrytych niezgodności lub niepewności, komisja ta zleca ponowne przeliczenie głosów.
Dzięki protokołowi głosowania okręgowa komisja wyborcza ustala wyniki z podziałem na poszczególne listy kandydatów. Sporządzany jest kolejny protokół, tym razem efektów głosowania w swoim okręgu. Dokument zostaje wydany w dwóch egzemplarzach i podpisany. Nadana zostaje również pieczęć komisji.
Protokoły ze wszystkich okręgów trafiają do Państwowej Komisji Wyborczej. Komisja ta ustala, czy wcześniej przeliczone wyniki są prawidłowe. W razie potrzeby może zlecić ponowne przeliczenie głosów.
Wybory 2023. Podział mandatów na komitety
Państwowa Komisja Wyborcza na podstawie otrzymanych protokołów ustala liczbę głosów ważnych i nieważnych, które oddano na listy kandydatów komitetów wyborczych w skali kraju. Zebrane wyniki umieszczane są w Biuletynie Informacji Publicznej.
Ustalone zostaje również, które komitety przekroczyły próg wyborczy 5 proc. (dla komitetów partyjnych i komitetów wyborczych) lub 8 proc. (dla koalicji wyborczych). Komisje okręgowe dzielą mandaty według metody D’Hondta.
Ustalone 460 mandatów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej trafia do protokołu przesyłanego do Państwowej Komisji Wyborczej. PKW sprawdza prawidłowość ustaleń, a następnie wyniki wyborów ogłasza się w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej.
Kiedy wyniki wyborów 2023?
Wyniki wyborów parlamentarnych 2023 najprawdopodobniej ukażą się dzień lub dwa dni po głosowaniu. Mimo że proces opracowywania wyników jest skomplikowany, to nie trwa on aż tak długo. Należy się więc spodziewać, że zostaną ogłoszone już 16 lub 17 października.
Zobacz również:
