W kamieniołomie Owadów-Brzezinki odkryto cztery zęby plezjozaurów

Grzegorz Lepak

Oprac.: Grzegorz Lepak

emptyLike
Lubię to
Lubię to
like
0
Super
relevant
0
Hahaha
haha
0
Szok
shock
0
Smutny
sad
0
Zły
angry
0
Lubię to
like
Super
relevant
86
Udostępnij

Największy ma długość 5 cm. Cztery zęby, sprzed około 148 mln lat temu, należące do plezjozaurów - odkryli naukowcy z UJ i PAN w kamieniołomie Owadów-Brzezinki (gmina Sławno, woj. łódzkie). Zęby nie należą do jednego osobnika, znaleziono je w różnych miejscach kamieniołomu. To pierwsze skamieniałości tych wodnych gadów z tego stanowiska paleontologicznego.

Paleontolodzy nie spodziewają się odnalezienia kompletnego szkieletu plezjozaura (na zdjęciu czterometrowy szkielet z wystawy Sea Life w Berlinie)
Paleontolodzy nie spodziewają się odnalezienia kompletnego szkieletu plezjozaura (na zdjęciu czterometrowy szkielet z wystawy Sea Life w Berlinie) Jens Kalaene/DPAAFP

Plezjozaury to jedne z najpowszechniejszych morskich drapieżników, które zamieszkiwały Ziemię od czasów późnego triasu do późnej kredy (ok. 237 mln-145 mln lat temu). Zazwyczaj miały od 3,5 do 5 metrów długości, a ich cechami charakterystycznymi były: długa, smukła szyja; krótki tułów i ogon oraz dwie pary płetw. Ich główne pożywienie stanowiły ryby.

Z kolei kamieniołom Owadów-Brzezinki jest jednym z najciekawszych stanowisk paleontologicznych w Polsce, znanym z wyjątkowo dobrze zachowanych późnojurajskich skamieniałości morskich i lądowych organizmów, w tym ostrogonów (szczególnie rzadko spotkanych w zapisie kopalnym skrzypłoczy), owadów oraz licznych kręgowców, takich jak ryby promieniopłetwe, żółwie, krokodylomorfy oraz ichtiozaury.

Wyjątkowo dobrze zachowane

Jednym z najnowszych znalezisk z tego stanowiska są cztery zęby. - To wyjątkowo dobrze zachowane zęby. Ich charakterystyczny wygląd: wydłużony, stożkowaty kształt, zakrzywienie pod odpowiednim kątem oraz widoczne bruzdy na powierzchni pozwoliły nam założyć, że należą one do plezjozaurów, prawdopodobnie z rodziny Cryptoclididae zamieszkującej głównie dzisiejsze tereny północnej Europy, szczególnie Anglii - wyjaśnił w rozmowie z Nauką w Polsce Łukasz Weryński, doktorant w Instytucie Nauk Geologicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.

Największy z tych czterech zębów ma długość 5 cm. Zęby nie należą do jednego osobnika - zostały bowiem znalezione w różnych miejscach kamieniołomu, na przestrzeni dwóch lat.

Jak podał Weryński, zazwyczaj plezjozaury miały od około 20 do 50 zębów w żuchwie i podobnie w szczęce górnej. Na razie nie wiadomo, z jakiej części szczęki pochodziły znalezione zęby. - Określenie tego jest dość problematyczne, ponieważ w zależności od rodzaju plezjozaura występuje uzębienie homodontyczne tzn. jednolite albo heterodontyczne, czyli zróżnicowane w kształcie, w zależności od pozycji w szczęce. Bez dodatkowego materiału pozostaje to w wymiarze spekulacji - wskazał.

Pierwsze plezjozaury z Owadowa-Brzezinki

Naukowiec podał, że to pierwsze skamieniałości plezjozaurów z tego stanowiska. - Raczej nie spodziewamy się odnalezienia kompletnego szkieletu plezjozaura (pełne szkielety tak dużych zwierząt wyjątkowo rzadko się zachowują), jednak liczymy na odkrycie kolejnych skamieniałości - powiedział Weryński.

Największy z tych czterech znalezionych zębów można oglądać - obecnie na wystawie czasowej w Muzealnej Izbie Górnictwa Kruszcowego w Miedziance (gmina Chęciny, woj. świętokrzyskie), a docelowo w Geoparku Owadów-Brzezinki w Sławnie.

***Bądź na bieżąco i zostań jednym z 200 tys. obserwujących nasz fanpage - polub Interia Wydarzenia na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!

Video Player is loading.
Current Time 0:00
Duration -:-
Loaded: 0%
Stream Type LIVE
Remaining Time -:-
 
1x
    • Chapters
    • descriptions off, selected
    • subtitles off, selected
      reklama
      dzięki reklamie oglądasz za darmo
      "Prezydenci i premierzy": Referendum razem z wyborami
      "Prezydenci i premierzy": Referendum razem z wyboramiPolsat NewsPolsat News
      emptyLike
      Lubię to
      Lubię to
      like
      44
      Super
      relevant
      16
      Hahaha
      haha
      15
      Szok
      shock
      6
      Smutny
      sad
      2
      Zły
      angry
      3
      Lubię to
      like
      Super
      relevant
      86
      Udostępnij
      Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
      Przejdź na