Nie tylko emerytura. Wcześniej można wnioskować o inne świadczenie. To prawie 1800 zł

Świadczenie przedemerytalne to forma zasiłku dla osób, które posiadając długi staż pracy, straciły ją z przyczyn niezależnych od siebie przed uzyskaniem prawa do emerytury. To nie wszystko, bo jest przyznawany także po okresie pięciu lat pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, a także po ogłoszeniu upadłości działalności gospodarczej. Ma pomóc tym osobom, które nie są w stanie efektywnie konkurować na rynku pracy.

Kto może dostać świadczenie przedemerytalne? Lista warunków jest długa. Przyznanie zasiłku przede wszystkim dotyczy osób, które przez okres co najmniej 180 dni pobierały zasiłek dla bezrobotnych i nadal są zarejestrowane jako bezrobotni.

Oprócz tego, świadczenie emerytalne zostanie przyznane, jeśli w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych dana osoba nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych.

Zasiłek przedemerytalny może zostać przyznany po udowodnieniu okresów składkowych. Należy wykazać, że do dnia rozwiązania stosunku pracy te wynosiły 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn oraz osiągnięty został ustalony ustawą o świadczeniach przedemerytalnych odpowiedni wiek - co najmniej 56 lat przez kobiety i 61 lat przez mężczyzn.

Oprócz tego świadczenie przedemerytalne obarczone jest warunkiem rozwiązania stosunku pracy z powodu likwidacji pracodawcy lub jego niewypłacalności. Minimalny okres zatrudnienia u tego pracodawcy wynosi sześć miesięcy. Świadczenie przedemerytalne może zostać przyznane także w sytuacji, kiedy starająca się o nie osoba:

• do dnia rozwiązania stosunku pracy udowodniła okresy składkowe i nieskładkowe wynoszące co najmniej 30 lat (kobieta) i 35 lat (mężczyzna), osiągnęła wiek co najmniej 55 lat (kobieta) i 60 lat (mężczyzna), nastąpiło rozwiązanie stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy oraz minimalny okres zatrudnienia u tego pracodawcy wyniósł sześć miesięcy
• do dnia ogłoszenia upadłości udowodniła okresy składkowe i nieskładkowe wynoszące co najmniej 20 lat (kobieta) i 25 lat (mężczyzna), osiągnęła wiek co najmniej 56 lat (kobieta) i 61 lat (mężczyzna), ogłoszono upadłość działalności pozarolniczej oraz minimalny okres opłacania składek na ubezpieczenia społeczne wyniósł 24 miesiące 
• do dnia, w którym ustało prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy udowodniła okresy składkowe i nieskładkowe wynoszące co najmniej 20 lat (kobieta) i 25 lat (mężczyzna), osiągnęła wiek co najmniej 55 lat (kobieta) i 60 lat (mężczyzna), zarejestrowała się w powiatowym urzędzie pracy w ciągu 30 dni od ustania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy pobieranej nieprzerwanie przez okres co najmniej 5 lat
• do dnia ustania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna z powodu śmierci osoby, nad którą była sprawowana opieka ale również z powodu przyznania osobie, nad którą opieka była sprawowana, prawa do świadczenia wspierającego - udowodniła okresy składkowe i nieskładkowe wynoszące co najmniej 20 lat (kobieta) i 25 lat (mężczyzna), osiągnęła wiek co najmniej 55 lat (kobieta) i 60 lat (mężczyzna), zarejestrowała się w powiatowym urzędzie pracy w ciągu 60 dni od ustania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna pobieranego nieprzerwanie przez okres co najmniej 365 dni, do którego prawo ustało na skutek śmierci osoby, nad którą była sprawowana opieka
• do dnia rozwiązania stosunku pracy udowodniła okresy składkowe i nieskładkowe wynoszące co najmniej 35 lat (kobieta) i 40 lat (mężczyzna), bez względu na wiek, nastąpiło rozwiązanie stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy oraz minimalny okres zatrudnienia u tego pracodawcy wyniósł 6 miesięcy
• do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego, z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy udowodniła okresy składkowe i nieskładkowe wynoszące co najmniej 34 lat (kobieta) i 39 lat (mężczyzna), bez względu na wiek, a okres zatrudnienia u tego pracodawcy wyniósł co najmniej 6 miesięcy

Świadczenie przedemerytalne może zostać przyznane także osobie, o ile ta do dnia rozwiązania stosunku pracy udowodniła okresy składkowe i nieskładkowe wynoszące co najmniej 20 lat (kobieta) i 25 lat (mężczyzna) w tym co najmniej 10 lat była zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy w zakładach, które produkują lub zaprzestały produkcji wyrobów zawierających azbest. Tu ograniczeń wiekowych nie ma, jednak rozwiązanie stosunku pracy musi nastąpić z przyczyn dotyczących zakładu pracy.

Od 1 marca 2024 roku świadczenie przedemerytalne zostało zrewaloryzowane i wynosi 1794,70 zł brutto. Jeszcze do końca lutego 2024 kwota tego zasiłku była niższa o niemal 200 zł i wynosiła 1600,70 zł brutto.

Podobnie jak powszechna, także ta emerytura podlega okresowej waloryzacji. Jest przeprowadzana na zasadach i w terminach przewidzianych w ustawie o świadczeniach przedemerytalnych.

Prawo do świadczenia ustaje z dniem osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego. Ten od 1 października 2017 r. wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Jeżeli świadczenie przedemerytalne nie zostało przyznane, można odwołać się od tej decyzji. Odwołać należy się do sądu okręgowego - sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, w ciągu miesiąca od dnia doręczenia decyzji.

Wniosek o świadczenie przedemerytalne należy złożyć w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 180-dniowy okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych. To czasowe ograniczenie dotyczy także momentu ustania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, jeżeli to zostało podjęte na podstawie skierowania przez powiatowy urząd pracy i ustało po upływie 180-dniowego okresu pobierania zasiłku dla bezrobotnych, do którego okres tych prac jest zaliczany.

Wniosek o zasiłek można pobrać ze strony ZUS, a następnie złożyć osobiście lub przez pełnomocnika w dowolnej jednostce, za pośrednictwem poczty lub w formie dokumentu elektronicznego przez PUE.

Co dołączyć do wniosku o świadczenie przedemerytalne? Niezbędne są informacje dotyczące okresów składkowych i nieskładkowych oraz dokumenty potwierdzające okresy pracy, prowadzenia działalności pozarolniczej, służby wojskowej czy urlopu wychowawczego. W przypadku osób, które prowadziły pozarolniczą działalność, niezbędne jest postanowienie sądu o ogłoszeniu upadłości. Ubieganie się o świadczenie przedemerytalne wymaga także przedłożenia dokumentów takich jak:

• świadectwo pracy zawierające podstawę prawną rozwiązania stosunku pracy albo inny dokument pozwalający na ustalenie przyczyny rozwiązania stosunku pracy
• dokument wydany przez powiatowy urząd pracy poświadczający co najmniej 180-dniowy okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych, fakt aktualnego zarejestrowania jako bezrobotny oraz potwierdzenie, iż w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych wnioskodawca - bez uzasadnionej przyczyny - nie odmówił przyjęcia propozycji zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, do której został skierowany przez powiatowy urząd pracy
• świadectwo pracy potwierdzające fakt zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych
• zaświadczenie powiatowego urzędu pracy o dacie zarejestrowania osoby, która utraciła prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy
• zaświadczenie właściwego organu potwierdzające nieprzerwane pobieranie przez okres co najmniej 365 dni świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna, utratę prawa do nich z powodu śmierci osoby, nad którą opieka była sprawowana a także datę ustania tego prawa

Jak ubiegać się o świadczenie przedemerytalne? Jeżeli to koniecznie, niezbędna będzie także decyzja wydana przez powiatowy urząd pracy o utracie prawa do zasiłku dla bezrobotnych w przypadku osób, które utraciły to prawo z powodu upływu okresu, na jaki zasiłek został przyznany.