Zaburzenia neurologiczne, problemy z płodnością. Środek na owady pod lupą

Karolina Głodowska

Oprac.: Karolina Głodowska

emptyLike
Lubię to
Lubię to
like
0
Super
relevant
0
Hahaha
haha
0
Szok
shock
0
Smutny
sad
0
Zły
angry
0
Lubię to
like
Super
relevant
731
Udostępnij

Popularny od dziesięcioleci środek odstraszający owady może zaburzać u człowieka płodność. W dojściu do takich wniosków pomogły badania przeprowadzone na robakach Caenorhabditis elegans. Wynika z nich, że środek DEET może mieć niekorzystny wpływ na procesy, w których powstają plemniki i komórki jajowe.

Środek odstraszający owady może zaburzać płodność. Naukowcy ostrzegają
Środek odstraszający owady może zaburzać płodność. Naukowcy ostrzegająChad Springer / Image SourceAFP

Choć milimetrowej długości nicień C. elegans - żyjący w glebie i odżywiający się bakteriami - nie wydaje się mieć wiele wspólnego z człowiekiem, liczne podobieństwa genetyczne sprawiają, że jest szeroko stosowany do badań nad chorobami ludzi czy szkodliwością obecnych w środowisku substancji. To właśnie ten nicień był pierwszym wielokomórkowym organizmem, którego genom udało się poznać w całości.

Jest łatwy w hodowli i żyje krótko (do 56 godzin), dlatego na wyniki nawet wielopokoleniowych badań nie trzeba długo czekać. "Nieużywane" C. elegans można zamrozić, a po odmrożeniu wracają do normalnego życia. Przezroczyste ciało ułatwia obserwację pod mikroskopem świetlnym czy oddziaływanie na konkretne komórki.

Środek na odstraszający owady pod lupą. Może zaburzać płodność

DEET (N,N-Dietylo-m-toluamid) to syntetyczny środek odstraszający owady, który zaburza ich węch. Jego stosowanie pozwala uniknąć przenoszonych przez owady chorób - na przykład malarii, dengi, boreliozy, żółtej gorączki, Ziki czy kleszczowego zapalenia mózgu. Stwierdzono jednak, że częste stosowanie zawierających tę substancję preparatów może powodować zaburzenia neurologiczne.

Opisane w "iScience" badania, przeprowadzone przez naukowców z Harvard Medical School, wykazały, że DEET może wyjątkowo silnie (w porównaniu z innymi chemikaliami obecnymi w środowisku) zaburzać proces mejozy, w którym powstają plemniki i komórki jajowe. W rezultacie dochodzi do nieprawidłowego podziału chromosomów pomiędzy komórki potomne. Wiadomo, że u ludzi nieprawidłowa liczba chromosomów może prowadzić do poronień, martwych urodzeń, niepłodności czy wad genetycznych - na przykład zespołu Downa.

Dalsze badania wykazały, że DEET wywiera znaczący wpływ na ekspresję genów - czyli to, na ile aktywne bądź nieaktywne są one w komórkach. Rezultatem jest stres oksydacyjny - nadmiar wolnych rodników w stosunku do antyoksydantów. Stres oksydacyjny uszkadza chromosomy i ogranicza ich zdolność do właściwego rozdzielania się przy podziale komórki.

Środek na owady DEET a potencjalne zaburzenia płodności

Pozostaje pytanie, na ile wyniki badań na nicieniach można odnieść do ludzi. Jednak na przykład do poznania szkodliwego wpływu bisfenolu A (BPA) na ludzką płodność przyczyniły się badania na nicieniach.

Co niepokojące, zaburzenia mejozy były obserwowane już wówczas, gdy poziomy DEET w ciałach robaków odpowiadały (a nawet były niższe) poziomom we krwi czy moczu typowej ludzkiej populacji. Z drugiej strony większość ludzi nie jest narażona na kontakt z DEET przez dużą część życia. Inna jest też fizjologia człowieka i robaka.

Zdaniem autorów używanie DEET wymaga brania pod uwagę nie tylko zapobiegania chorobom przenoszonym przez owady, ale i potencjalnych zaburzeń płodności - w przypadku kobiet w ciąży i płodu płci żeńskiej mogłoby dochodzić do zaburzeń rozwoju komórek jajowych w rozwijających się jajnikach.

***

Bądź na bieżąco i zostań jednym z 200 tys. obserwujących nasz fanpage - polub Interia Wydarzenia na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!

Video Player is loading.
Current Time 0:00
Duration -:-
Loaded: 0%
Stream Type LIVE
Remaining Time -:-
 
1x
    • Chapters
    • descriptions off, selected
    • subtitles off, selected
      reklama
      dzięki reklamie oglądasz za darmo
      „Prezydenci i Premierzy”. Gorący polityczny styczeń
      „Prezydenci i Premierzy”. Gorący polityczny styczeńPolsat News
      INTERIA.PL
      emptyLike
      Lubię to
      Lubię to
      like
      455
      Super
      relevant
      116
      Hahaha
      haha
      56
      Szok
      shock
      46
      Smutny
      sad
      32
      Zły
      angry
      26
      Lubię to
      like
      Super
      relevant
      731
      Udostępnij
      Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
      Przejdź na