Reklama

Najwyższa Izba Kontroli

Wtorek, 26 listopada 2024 (15:45)AktualizacjaCzwartek, 5 grudnia 2024 (14:32)

Najwyższa Izba Kontroli (NIK) to naczelny i niezależny organ kontroli państwa, który ma za zadanie stać na straży pieniędzy publicznych. Zgodnie z Konstytucją, organ działa na zasadzie kolegialności i podlega Sejmowi.

Najwyższa Izba Kontroli (NIK)
Najwyższa Izba Kontroli (NIK)/Pawel Wodzynski/East News

Najwyższa Izba Kontroli - najważniejsze informacje

  • Rok założenia:08.02.1919
  • Siedziba:Warszawa, ul. Filtrowa 57
  • Przewodniczący:
  • Rodzaj:państwowa

Najwyższa Izba Kontroli - historia

Najwyższa Iza Kontroli (początkowo Najwyższa Izba Kontroli Państwa) została utworzona 8 lutego 1919 r. na mocy dekretu Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego z 7 lutego 1919 r. Instytucja podlegała Naczelnikowi Państwa i była powołana do celu m.in. kontroli dochodów i wydatków państwa

NIK została reaktywowana w 1949 r., stając się instytucją niezależną od rządu. W 1952 r. zlikwidowano Najwyższą Izbę Kontroli i w jej miejsce powołano Ministerstwo Kontroli Państwowej

NIK została przywrócona w 1957 r. i była podporządkowana Sejmowi. Prezesa NIK powoływał i odwoływał Sejm. NIK przedstawiała wnioski w sprawie absolutorium dla rządu, a także prezentowała coroczne sprawozdania ze swojej działalności. 

Obecnie Najwyższa Izba Kontroli działa na podstawie ustawy z 23 grudnia 1994 roku, którą uchwalił Sejm.  

Najwyższa Izba Kontroli - funkcjonowanie

Najwyższa Izba Kontroli podlega Sejmowi, zachowując w wielu obszarach autonomię. Prezesa NIK powołuje, na wniosek Marszałka Sejmu lub grupy co najmniej 35 posłów, Sejm bezwzględną większością głosów za zgodą Senatu.

Prezes Najwyższej Izby Kontroli powoływany jest na 6-letnią kadencję i może pełnić ten urząd dwukrotnie

Prezesa NIK może odwołać Sejm, jednak jest to możliwe tylko w kilku przypadkach: 
  • gdy prezes NIK zrzeknie się stanowiska,
  • gdy uzna, że stał się on trwale niezdolny do pełnienia obowiązków wskutek choroby, 
  • gdy zostanie skazany prawomocnym wyrokiem sądu za popełnienie przestępstwa, 
  • jeżeli złożył niezgodne z prawdą oświadczenie lustracyjne, stwierdzone prawomocnym oświadczeniem sądu, 
  • gdy Trybunał Stanu orzeknie w stosunku do niego zakaz zajmowania kierowniczych stanowisk lub pełnienia funkcji związanych ze szczególną odpowiedzialnością w organach państwowych.
Od 30 sierpnia 1919 r. Prezesem Najwyższej Izby Kontroli jest Marian Banaś. Został on wybrany głosami parlamentarzystów Prawa i Sprawiedliwości.

Najwyższa Izba Kontroli - zadania

Najwyższa Izba Kontroli pełni rolę strażnika publicznych pieniędzy. Dba o to, by środki były wydatkowane zgodnie z prawem, rzetelnie i gospodarnie. 

NIK wskazuje także rozwiązania, które mogą ulepszyć wadliwe mechanizmy gospodarowania środkami. Najwyższa Izba Kontroli ma wskazywać w jakich obszarach państwo działa dobrze, a gdzie potrzebne są usprawnienia. 

Kontroli NIK podlegają wszystkie urzędy, instytucje, przedsiębiorstwa, spółki, które dysponują pieniędzmi z budżetu państwa.

Najwyższa Izba Kontroli - ciekawostki

Najwyższa Izba Kontroli składa się z 34 jednostek organizacyjnych - departamentów, biur oraz delegatur. 

W 2023 r. przedstawiciele NIK wzięli udział w 531 posiedzeniach komisji i podkomisji i sejmowych

Najwyższa Izba Kontroli w 2023 r. złożyła również 108 zawiadomień do rzeczników dyscypliny finansów publicznych o podejrzeniu naruszenia dyscypliny finansów przez 129 osób.

Najwyższa Izba Kontroli - Wiadomości

Środa, 19 marca 2025 (10:29)
"Panie Ministrze Ziobro, czy naprawdę chciał Pan, wraz z kolegami prokuratorami, unieważnić wybory z 15 października 2023 r. przy wykorzystaniu analiz z Hermesa? Serio?" - napisał w mediach...
Wtorek, 28 stycznia 2025 (17:11)
We wtorek zakończono prace nad odtworzeniem tunelu odprowadzającego ścieki z lewobrzeżnej Warszawy do oczyszczalni Czajka - przekazała prezes Wodociągów Warszawskich Renata Tomusiak, dodając, że...
Wtorek, 26 listopada 2024 (15:24)
Najwyższa Izba kontroli przedstawiła raport dotyczący procesu repatriacji w latach 2017-2023. - Mimo wzniosłych deklaracji (...) system okazał się niewydajny - skomentował podczas wtorkowej...
Piątek, 25 października 2024 (10:19)
Jak dowiaduje się Interia, w najbliższym czasie sejmowa Komisja do Spraw Kontroli Państwowej może zająć się wątkami firm Eskimos i Bielmlek. Choć sprawy dotyczą przełomu kadencji PiS, do dziś nie...
Piątek, 25 października 2024 (09:21)
Najwyższa Izba Kontroli złożyła do prokuratury zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa wobec pracowników NIK zajmujących się Funduszem Sprawiedliwości – poinformowano w piątek....
Wtorek, 22 października 2024 (10:22)
Blisko 150 mln złotych miało być nieefektywnie wydatkowanych na kampanie społeczne za rządów Zjednoczonej Prawicy - wynika z raportu NIK. W wielu przypadkach nie podano celów kampanii oraz nie...
Poniedziałek, 21 października 2024 (12:06)
Najwyższa Izba Kontroli rozpoczęła w poniedziałek o godz. 14 kontrolę doraźną w Urzędzie Ochrony Konkurencji i Konsumentów - potwierdziła Interia. Dotyczyć ona będzie wybranych aspektów...
Piątek, 18 października 2024 (09:37)
Najwyższa Izba Kontroli rozpoczęła kontrolę doraźną w Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych - poinformowała Polska Agencja Prasowa. Kilka dni temu NIK rozpoczął także kontrole w Narodowym Centrum...
Wtorek, 15 października 2024 (07:18)
Najwyższa Izba Kontroli rozpoczęła we wtorek kontrolę w siedzibie Polskiego Komitetu Olimpijskiego. Chodzi m.in. o wydatkowanie środków z budżetu państwa i umowy zawarte po igrzyskach w Tokio w...
Przejdź na