Prawosławne święta w cieniu wojny. Para prezydencka złożyła życzenia
Oprac.: Dawid Szczyrbowski
6 stycznia przypada wigilia Bożego Narodzenia według kalendarza juliańskiego. W tym terminie święta obchodzą prawosławni i wierni innych obrządków wschodnich, m.in. grekokatolicy i staroobrzędowcy, w tym Ukraińcy mieszkający w Polsce. - Wigilijne orędzie głosi pokój ludziom dobrej woli. Niech wypełnia się ono w całej Rzeczypospolitej oraz za wschodnią granicą naszej ojczyzny - przekazała polska para prezydencka.
W piątek przypada wigilia Bożego Narodzenia według kalendarza juliańskiego, czyli według tzw. starego stylu. Stałe święta wypadają wtedy trzynaście dni po katolickich.
W tym roku wyjątkowo Ukraińcy mogli świętować Boże Narodzenie, zgodnie z decyzją cerkwi kijowskiej, razem z katolikami. - Dajemy ludziom możliwość świętowania w innym dniu - mówił Jewstratij Zoria, arcybiskup ukraiński. Duchowny podkreślał także, że jeszcze przed inwazją, wielu Ukraińców - nawet ponad jedna trzecia - chciało przejść z kalendarza juliańskiego na gregoriański.
Czytaj więcej: Przełomowa decyzja Cerkwi kijowskiej. Ukraińcy mogą obchodzić święta razem z Polakami
O Ukraińcach świętujących według kalendarza juliańskiego pamiętała polska para prezydencka. - Życzymy, aby wspólne, tradycyjne przeżywanie świąt wzmacniało wiarę w zwycięstwo dobra nad złem. Niech Boże Dziecię błogosławi każdemu potrzebującemu, a także tym, którzy niosą pomoc ofiarom wojny - zaznaczył Andrzej Duda z małżonką.
Zwyczaje i tradycje wigilijne
Święta chrześcijan wschodnich poprzedza 40-dniowy post, bardzo ściśle przestrzegany, zwłaszcza przez ostatnie dni przed świętami. W wigilię niektórzy wierni powstrzymują się nawet od picia napojów, aż do spożycia uroczystej, postnej kolacji.
Posiłek wigilijny rozpoczyna się od modlitwy i dzielenia prosforą. Prosfora (od greckiego "prosphero" - przynoszę) to chleb liturgiczny używany w Kościele wschodnim do konsekracji i komunii. Współcześnie ma kształt małych, mieszczących się w dłoni krążków, po upieczeniu podobnych do malutkich bułeczek.
Prawosławni nie mają zwyczaju budowania szopek, a zamiast nich, w centralnej części świątyni ustawiona jest ikona przedstawiająca scenę narodzenia Chrystusa i krzyż. Świątecznym akcentem są choinki.
Prawosławna wigilia w Polsce. Gdzie świętujemy?
W tym terminie Boże Narodzenie obchodzą zwłaszcza wierni we wschodniej Polsce, w tym w województwie podlaskim, gdzie są największe w kraju skupiska prawosławnych.
W Białymstoku, który jest stolicą regionu, organizacje działające w tym środowisku, m.in. Bractwo Młodzieży Prawosławnej w Polsce, przeprowadziły zbiórkę żywności do ponad 1,3 tys. paczek, które przed świętami trafiły do potrzebujących. Natomiast prawosławny Ośrodek Miłosierdzia "Eleos" zorganizował wigilię dla ok. 60 osób bezdomnych i ubogich, którymi zajmuje się też na co dzień.
