Rosja: Ikona Rublowa wraca do Kościoła. Zaniepokojenie po decyzji Putina

"Trójca Święta", której powstanie datuje się na początek XV w. opuściła Galerię Trietiakowską zaledwie dwa razy. Podczas II wojny światowej ewakuowano ikonę w bezpieczne miejsce. Kolejnym razem - w 2022 r. - została przewieziono do ławry Troicko-Siergijewskiej z okazji uroczystości religijnych. Po powrocie do muzeum odkryto na niej kilkadziesiąt uszkodzeń.

W poniedziałek Patriarchat Moskiewski Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego ogłosił, że słynna ikona ponownie stała się własnością kościelną, na specjalne polecenie Władimira Putina. Decyzją patriarchy Cyryla przez rok będzie wystawiana w Soborze Chrystusa Zbawiciela w Moskwie, by następnie wrócić do Ławry Trójcy św. Sergiusza, gdzie ikona znajdowała się do roku 1917 i rewolucji październikowej.

"Konserwatorzy dzieł sztuki są zaniepokojeni decyzją o przeniesieniu ikony na stałe. Wszystkie jej warstwy są w wyjątkowo delikatnym stanie. Przetrwanie ikony zależy od precyzyjnej kontroli warunków w otoczeniu" - wskazują dziennikarze niezależnego portalu Meduza. Gdy w zeszłym roku arcydzieło zostało "wypożyczone" na uroczystości religijne, historyczka sztuki Jelena Rodnina wyjaśniała, że ikona Rublowa powinna być przechowywana w temperaturze od 18 do 20 stopni Celsjusza i wilgotności na poziomie od 50 do 55 proc. W przypadku przechowywania w ławrze warunków tych nie da się spełnić.

Cyryl zachwycony. "Mogliśmy o tym marzyć"

Patriarcha Cyryl w rozmowie z najwyższymi duchownymi Kościoła Prawosławnego stwierdził we wtorek, że poprosił Putina jedynie o "wypożyczenie" ikony na okres dwóch tygodni, z okazji Święta Trójcy Świętej 4 czerwca.

- W odpowiedzi, jak już wiecie, prezydent podjął historyczną decyzję o zwróceniu ikony "Trójcy Świętej" Rosyjskiemu Kościołowi Prawosławnemu. Mogliśmy tylko o tym marzyć - przekazał patriarcha.

Politolog: Sprawy mają się źle

Politolog Dmytro Oreszkin w rozmowie z Radiem Swoboda wskazał, że działanie Putina to próba nadania ikonie "wagi politycznej", a działania "są charakterystyczne dla ostatnich działań Kremla". Wskazał, że choć 80 proc. Rosjan uważa się za należące do kultury prawosławnej, to jedynie 4 proc. uczestniczy w sakramentach. - Teraz próbują zrobić z Władimira Putina prawosławnego przywódcę. To zupełnie beznadziejna sytuacja, Rosja już dawno przeszła ten etap - wskazał.

Prowadzący rozmowę Michaił Sokołow stwierdził, że jest to nie tylko nagroda dla patriarchy Cyryla za wspieranie rosyjskiej inwazji na Ukrainę, ale również próba wymuszenia przez prezydenta Rosji "cudu i bożej pomocy", gdy z frontu dobiegają niepokojące dla niego informacje.

- Wydaje mi się, że to znak, że nie wiedzą czego się chwycić. Mam niewielką wiarę w możliwość wpływania przez siły pozaziemskie na sytuację polityczną. Jeśli się tego chwyta, to sprawy mają się źle - podkreślił Oreszkin.