Co Brytyjczycy wiedzą o polskiej kulturze?

Rok Polski odbywający się pod hasłem Polska! Year ma przybliżyć brytyjskiej publiczności najciekawsze dokonania polskiej kultury i twórczość najwybitniejszych polskich artystów. Zaprezentowane zostaną dzieła z polskich kolekcji muzealnych oraz prace młodych współczesnych artystów i projektantów, koncerty z udziałem polskich wykonawców, a także prezentacje polskiej muzyki w wykonaniu brytyjskich zespołów i solistów oraz pokazy najnowszego polskiego kina i retrospektywy klasyków. Planowane są spektakle teatralne, przeglądy polskiej dramaturgii i promocja polskiej literatury na wybranych brytyjskich festiwalach literackich. Polska! Year odbędzie się w 26 brytyjskich miastach m.in. w Londynie, Edynburgu, Glasgow, Belfaście, Liverpoolu i Oxfordzie. Patronat nad projektem objęła królowa Elżbieta II i prezydent Lech Kaczyński.

- Wiedza Brytyjczyków na temat polskiej kultury jest bardzo ograniczona. Ostatnio nasz kraj kojarzony jest głównie ze źródłem taniej siły roboczej. Zmiana tego stanu rzeczy to dla nas wielkie wyzwanie. Mamy nadzieję, że Rok Polski sprawi, że Anglicy dowiedzą się więcej o Polsce, a spora popularność organizowanych imprez pozwala mieć nadzieję, że tak właśnie się stanie - mówiła Prasnał-Wiśniewska. Dodała, że organizatorom Roku szczególnie zależy na nawiązaniu stałej współpracy pomiędzy polskimi artystami a brytyjskimi instytucjami kulturalnymi. - Jeżeli taka współpraca zostanie nawiązana, to będziemy usatysfakcjonowani - dodała.

Organizacja Roku Polskiego to dwa lata pracy specjalistów z Instytutu Adama Mickiewicza. - Najtrudniejsze było przeskoczenie ograniczeń wynikających z polskiego prawa, w którym instytucje kultury rozliczane są z budżetu w systemie rocznym. Doprowadza to do sytuacji, w której nie mamy pojęcia, jak będzie wyglądał przyszłoroczny budżet, co możemy zaproponować zagranicznym partnerom. Z kolei pod koniec każdego roku polskie instytucje kultury usiłują wydać resztę pieniędzy, żeby nie musieć ich zwracać do ministerstwa. W krajach Europy Zachodniej, także w Wielkiej Brytanii, instytucje kultury rozliczane są w cyklu trzyletnim. To "najmniejszy okres czasu", w planowaniu wydarzeń kulturalnych na świecie. Bardzo trudno wytłumaczyć zagranicznym partnerom, że u nas jest inaczej - mówiła Prasnał-Wiśniewska.

Instytut Adama Mickiewicza, podobnie jak niemal wszystkie polskie instytucje kulturalne, został objęty programem kryzysowych oszczędności - w stosunku do zeszłego roku jego budżet obcięto o 20 proc. W związku z gwałtownymi zmianami kursów walut i osłabieniem złotego (Instytut Mickiewicza działa przede wszystkim poza granicami Polski) realną wartość tegorocznego budżetu instytucji po cięciach kryzysowych szacuje się na 50 proc. jego zeszłorocznej wysokości. - Udało się jednak zrealizować program Roku Polskiego w Wielkiej Brytanii. Negocjowaliśmy z brytyjskimi instytucjami, które posiadają własne budynki i chciały partycypować w imprezach. W większości wypadków Instytut Mickiewicza finansuje te imprezy w 30 procentach. Resztę płacą Anglicy - dodała Prasnał-Wiśniewska.

Wśród najważniejszych wydarzeń Roku Polskiego w Wielkiej Brytanii znalazła się m.in. wystawa "British Symbolism and Polish Modernism" prezentująca obrazy najwybitniejszych przedstawicieli polskiej sztuki XIX/XX w. m.in. Józefa Mehoffera, Stanisława Wyspiańskiego i Jacka Malczewskiego, dostępna od 14 marca do 21 czerwca w Tate Britain w Londynie.

Polska sztuka współczesna m.in. Tadeusza Kantora, Mirosława Bałki i Moniki Sosnowskiej będzie przedstawiana na wystawach indywidualnych i grupowych m.in. w Ikon Gallery w Birmingham i The Fruitmarket Gallery w Edynburgu.

Architektura, design i moda w ramach Roku Polskiego pokazana zostanie m.in. na wystawie "Cold War Neons and Socialist Modernity" ukazującej proces odbudowy i modernizacji miast posocjalistycznych, czynnej od 8 sierpnia do 4 października w The Lighthouse w Glasgow.

Polska muzyka współczesna będzie gościem specjalnym Sounds New Festiwal w Cantenbury odbywającego się od 25 kwietnia do 2 maja. W programie m.in. "Pasja według Św. Łukasza" Krzysztofa Pendereckiego oraz utwory Karola Szymanowskiego, Mikołaja Góreckiego i Witolda Lutosławskiego.

Projekt Polska! Year jest wspólną inicjatywą Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Ministerstwa Spraw Zagranicznych, które jego realizację powierzyły Instytutowi Adama Mickiewicza. Impreza zakończy się w czerwcu przyszłego roku.