Bieganie wokół wozu i szczekanie. Tak chciano upokorzyć księdza

emptyLike
Lubię to
Lubię to
like
0
Super
relevant
0
Hahaha
haha
0
Szok
shock
0
Smutny
sad
0
Zły
angry
0
Super
relevant
1
Udostępnij

Ksiądz Władysław Grohs był czynnym uczestnikiem ruchu oporu w obozie o kryptonimie "Nie". Dzięki jego współpracy z Amerykanami ujęto część niemieckiej załogi obozu. Po powrocie do Polski pełnił funkcje duszpasterskie w Jaworznie, Kętach, a od 1949 roku w Osieku. W 1952 roku UB podjęło próbę zwerbowania go na podstawie materiałów kompromitujących, w celu ostatecznego rozpracowania AK i BCh działających w okresie okupacji pod obozem Auschwitz.

Ks. Władysław Grohs - zbiory prywatne udostępnione Centrum Dokumentacji Nieobojętni spod Auschwitz
Ks. Władysław Grohs - zbiory prywatne udostępnione Centrum Dokumentacji Nieobojętni spod Auschwitz INTERIA.PL

Urodzony 18 lipca 1910 roku w Podgórzu k. Krakowa. Syn Franciszka i Małgorzaty. Po ukończeniu Szkoły Powszechnej w Trzebionce kontynuował dalszą naukę Chrzanowie i Krakowie. W 1933 roku wyświęcony został na kapłana przez księcia arcybiskupa Adama Sapiehę i jako wikariusz skierowany został na parafię do Zawoi, Milówki, następnie do Czernichowa pod Krakowem. W 1938 roku trafił do Oświęcimia do parafii Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny.

Video Player is loading.
Current Time 0:00
Duration -:-
Loaded: 0%
Stream Type LIVE
Remaining Time -:-
 
1x
    • Chapters
    • descriptions off, selected
    • subtitles off, selected
      reklama
      dzięki reklamie oglądasz za darmo
      „SuperTemat”: Wstrząsające obrazy z obozu zagłady Auschwitz-Birkenau
      „SuperTemat”: Wstrząsające obrazy z obozu zagłady Auschwitz-BirkenauSuperstacja

      Do pracy konspiracyjnej w ramach Związku Walki Zbrojnej Obwodu Oświęcim, wciągnięty został przez ppor. Mieczysława Jonkisza "Mietka". Zaangażował się wówczas w działalność Komitetu Pomocy Więźniom Politycznym Obozu Auschwitz. Pełnił również posługę kapelana obwodu oświęcimskiego ZWZ/AK oraz Inspektoratu Bielsko. W konspiracji znany był pod pseudonimami "Feliks" i "Skarga". Działał m.in. jako kurier między obwodem, inspektoratem i okręgiem organizacji. Pośredniczył również w nielegalnej korespondencji. W oświęcimskiej wikarówce zorganizował punkt kontaktowy, w którym odbywały się spotkania i odprawy.

      Bieganie wokół wozu i szczekanie

      W lipcu 1942 roku został aresztowany przez gestapo. Stało się to po akcji rewizji na plebanii w Oświęcimiu, w której trakcie niemieccy policjanci znaleźli zmagazynowane produkty Komitetu Pomocy. Upokorzonych publicznie księży, którym nakazano obwożenie zgromadzonych produktów, bieganie wokół wozu i szczekanie, przetrzymywano go najpierw w Oświęcimiu, następnie odesłano do Katowic. Po 10 dniach śledztwa został zwolniony, jednak z zakazem powrotu do Oświęcimia. Decyzją Kurii w Krakowie przeniesiony został do parafii Świętych Małgorzaty i Katarzyny w Kętach. W październiku 1942 roku uniknął aresztowania w wyniku dekonspiracji będącej następstwem działalności agentów gestapo Stanisława Dembowicza i Mieczysława Mólki Chojnowskiego. Prawdopodobnie uratował go fakt wcześniejszego aresztowania przez gestapo, w związku z czym agenci uznali go już za spalonego.

      W Kętach kontynuował działalność konspiracyjną, jako kapelan w szeregach Zgrupowania Partyzanckiego AK "Sosienki" w tzw. "grupie Górkiewicza". Nie zaprzestał również akcji pomocowej dla więźniów obozu w strukturach komórki "Ochronka". 10 listopada 1944 roku został ponownie aresztowany przez gestapo i osadzony w boku 11 obozu Auschwitz. Jako kapłan pełnił swoją posługę, spowiadając, rozgrzeszając i udzielając komunii współwięźniom. W styczniu 1945 roku wyprowadzony został z obozu Auschwitz w "marszu śmierci" do KL Mauthausen, gdzie doczekał wyzwolenia.

      Gra wywiadowczo-informacyjna

      Był czynnym uczestnikiem ruchu oporu w obozie o kryptonimie "Nie". Dzięki jego współpracy z Amerykanami ujęto część niemieckiej załogi obozu. Po powrocie do Polski pełnił funkcje duszpasterskie w Jaworznie, Kętach, a od 1949 roku w Osieku. W 1952 roku UB podjęło próbę zwerbowania go na podstawie materiałów kompromitujących, w celu ostatecznego rozpracowania AK i BCh działających w okresie okupacji pod obozem Auschwitz. Podjął wówczas z funkcjonariuszami swoistą grę wywiadowczo-informacyjną. Proszony o podanie członków ZWZ/AK z obwodu oświęcimskiego wymieniał tylko nazwiska tych, którzy zginęli w czasie wojny, konsekwentnie utrzymywał, że nie znał i nie zna żadnego "Danuty", a kontakty utrzymuje z ludźmi, z którymi dzielił celę w obozie Auschwitz.

      Bardzo szybko UB stwierdziło, że jego doniesienia, których nigdy własnoręcznie nie pisał, są ogólnikowe i nie przedstawiają żadnej wartości, z otrzymywanych zadań w ogóle się nie wywiązywał. W jednym z raportów prowadzący funkcjonariusz zauważył z pewną irytacją, że ksiądz skończył studia prawa i w rozmowie często operuje z dziedziny zagadnień prawnych oraz powołuje się i stara się wykorzystać wszelkie wypowiedzi KC PZPR i ustaw. Jednocześnie bezpieka rozpracowywała go w sprawie o działalność szpiegowską. W 1956 roku został skreślony jako informator ze względu na to, że uchylał się od współpracy. W 1964 objął probostwo w Wieliczce.

      Biogram powstał w ramach Programu Patriotyzm Jutra 2021 dzięki działalności Stowarzyszenia Auschwitz Memento oraz Centrum Dokumentacji "Nieobojętni spod Auschwitz".

      emptyLike
      Lubię to
      Lubię to
      like
      0
      Super
      relevant
      1
      Hahaha
      haha
      0
      Szok
      shock
      0
      Smutny
      sad
      0
      Zły
      angry
      0
      Super
      relevant
      1
      Udostępnij
      Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
      Przejdź na