Uniwersytet Jagielloński

Poniedziałek, 20 stycznia 2025 (11:55)AktualizacjaŚroda, 22 stycznia 2025 (11:30)

Uniwersytet Jagielloński - najstarsza uczelnia wyższa w Polsce, założona 12 maja 1364 roku przez króla Kazimierza Wielkiego. Jest również jednym z najstarszych uniwersytetów w Europie, który w ciągu wieków odegrał kluczową rolę w kształtowaniu polskiej kultury i nauki. Obecnie można studiować na nim na ponad 80 kierunkach, w tym prowadzonych w języku angielskim.

Budynek Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego/Beata Zawrzel/Reporter

Uniwersytet Jagielloński - najważniejsze informacje

Uniwersytet Jagielloński - historia

Historia Uniwersytetu Jagiellońskiego sięga XIII wieku, kiedy to król Kazimierz Wielki postanowił założyć uczelnię w Krakowie. Uczelnia, znana pierwotnie jako Akademia Krakowska, rozpoczęła działalność jako Studium Generale, oferując naukę na trzech wydziałach: sztuk wyzwolonych, medycyny i prawa.

Pierwsze lata działalności były trudne, ale dzięki staraniom kolejnych monarchów oraz wsparciu finansowemu udało się ustabilizować sytuację uczelni. W 1400 roku, dzięki darom królowej Jadwigi i króla Władysława Jagiełły, uniwersytet został odnowiony i wzbogacony o wydział teologiczny.

W XV wieku uniwersytet stał się jednym z najważniejszych ośrodków naukowych w Europie Środkowej, przyciągając studentów z całego kontynentu. Od końca XVI wieku Uniwersytet Jagielloński był powszechnie znany jako Akademia Krakowska. W wyniku reformy kołłątajowskiej w latach 1777-1786 uczelnia otrzymała nazwę Szkoła Główna Koronna.

Po trzecim rozbiorze Polski (1795) Kraków został włączony do Austrii, a Uniwersytet przyjął nazwę Szkoła Główna Krakowska. Dopiero w 1817 roku nadano mu obecną nazwę - Uniwersytet Jagielloński, upamiętniając w ten sposób jego fundatorów.

W XX wieku Uniwersytet Jagielloński przeszedł przez wiele trudnych okresów, w tym okupację niemiecką podczas II wojny światowej. W dniu 6 listopada 1939 roku miała miejsce akcja Sonderaktion Krakau, podczas której niemieccy okupanci pod pretekstem wykładu zgromadzili blisko 180 profesorów i asystentów uniwersytetu. Aresztowano ich i wywieziono do obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen. Wśród aresztowanych było wielu wybitnych uczonych, a łącznie w latach 1939-1945 zginęło 34 profesorów UJ, w tym niektórzy zostali zamordowani w Katyniu.

Mimo zamknięcia uniwersytetu, nauczanie nie ustało całkowicie. W 1942 roku zorganizowano Tajny Uniwersytet Jagielloński, który umożliwił kształcenie około 900 studentom. Zajęcia prowadziło około 140 nauczycieli akademickich, a rektorem tajnego uniwersytetu został profesor Władysław Szafer. W tym okresie kształcił się tam również Karol Wojtyła, późniejszy papież Jan Paweł II.

Niemiecka okupacja doprowadziła do zniszczenia wielu zasobów uniwersytetu oraz dokumentów historycznych, w tym akt fundacyjnych i stypendialnych. Po zakończeniu wojny w 1945 roku uniwersytet wznowił działalność akademicką, przyjmując nowych studentów oraz naukowców zmuszonych do opuszczenia Lwowa i Wilna.

W ciągu wieków uczelnia przeszła wiele reform i modernizacji, dostosowując się do zmieniających się warunków społecznych i politycznych. Dziś Uniwersytet Jagielloński jest jednym z symboli polskiej edukacji wyższej, a jego historia jest nierozerwalnie związana z dziejami Polski.

Uniwersytet Jagielloński w rankingu światowym

Uniwersytet Jagielloński regularnie zajmuje wysokie miejsca w międzynarodowych rankingach uczelni wyższych. W 2024 roku znalazł się wśród najlepszych 500 uczelni na świecie według QS World University Rankings oraz Times Higher Education World University Rankings.

Uczelnia wyróżnia się szczególnie w dziedzinach takich jak medycyna, prawo oraz nauki humanistyczne. Dzięki silnemu naciskowi na badania naukowe oraz współpracę z zagranicznymi instytucjami edukacyjnymi, Uniwersytet Jagielloński przyciąga studentów i naukowców z całego świata.

Uniwersytet Jagielloński - absolwenci

Uniwersytet Jagielloński może poszczycić się wieloma znakomitymi absolwentami, którzy odegrali kluczowe role w historii Polski i świata. Wśród nich do najbardziej znanych postaci historycznych należą Mikołaj Kopernik, twórca teorii heliocentrycznej oraz Jan Kochanowski, jeden z najwybitniejszych poetów polskiego renesansu.

Wśród współczesnych absolwentów są m.in.:

Andrzej Duda - prezydent RP.
Jerzy Grotowski - reżyser teatralny i twórca metody pracy z aktorem.
Leszek Balcerowicz - ekonomista i polityk, były wicepremier oraz minister finansów.
Witold Bańka - były minister sportu i turystyki, obecny prezydent Światowej Agencji Antydopingowej (WADA).
Adam Bodnar - były Rzecznik Praw Obywatelskich oraz ekspert w dziedzinie praw człowieka.
Zygmunt Bauman - socjolog i filozof, znany ze swoich prac na temat nowoczesności i postmodernizmu.
Krzysztof Penderecki - wybitny kompozytor i dyrygent, którego dzieła są uznawane na całym świecie i mają znaczący wpływ na muzykę współczesną.

Uniwersytet Jagielloński - Wiadomości

Poniedziałek, 17 lutego 2025 (14:55)

Na całym świecie mówi się o "gwarancjach bezpieczeństwa" dla Ukrainy, ale na czym tak naprawdę miałyby one polegać? - Diabeł tkwi w szczegółach, bo jeżeli mówimy o gwarancjach w formie wiążącej, to...

Czwartek, 13 lutego 2025 (10:33)

Najbliższe wybory parlamentarne - gdyby zostały przeprowadzone w najbliższą niedzielę - wygrałaby Koalicja Obywatelska (32,1 proc. głosów), a za plecami formacji Donalda Tuska plasuje się Prawo i...

Wtorek, 28 stycznia 2025 (15:29)

Mateusz Małodziński będzie kandydatem popieranym przez PiS w wyborach uzupełniających do Senatu w Krakowie - poinformował we wtorek przewodniczący krakowskiego okręgu PiS, poseł Łukasz Kmita. Były...

Piątek, 8 listopada 2024 (14:12)

- O wyniku wyborów prezydenckich w USA przesądziła nie tyle tzw. czerwona fala, co błędy Partii Demokratycznej, sztabu Kamali Harris, czy też jej słabości jako kandydatki - mówi dr Maciej Turek,...

Poniedziałek, 7 października 2024 (13:42)

- Widziałem go z bliska. On jest tak nierzucający się w oczy. Drobny, niski. To nie jest ten Putin, którego widzimy w telewizji - mówi Interii prof. Grzegorz Przebinda, który wspólnie z prof. Olgą...

Czwartek, 3 października 2024 (15:03)

Izrael zapowiedział odwet po ataku 200 rakiet wystrzelonych przez Iran, a przecież na Bliskim Wschodzie i tak było już bardzo gorąco. W co gra Benjamin Netanjahu? - Najbardziej niebezpieczne dla...

Piątek, 20 września 2024 (11:45)

Widzisz szabrownika? Natychmiast dzwoń pod 112 zamiast pisać posty w sieci – apeluje policja, która od początku powodzi zanotowała 13 przypadków szabrownictwa. - To jest wyjątkowo perfidne, ohydne,...

Czwartek, 19 września 2024 (12:20)

Bandyta drogowy Łukasz Żak jest ścigany już nie tylko w Polsce, ale i za granicą. Sąd Okręgowy w Warszawie wydał decyzję o europejskim nakazie aresztowania. Media podają natomiast, że sądy...

Wtorek, 10 września 2024 (11:46)

- Kontrasygnata premiera jest składana na decyzji prezydenta. Ten dokument trafił do Sądu Najwyższego i wywołał skutki prawne - oświadczył rzecznik SN Aleksander Stępkowski. Według sędziego...

Uniwersytet Jagielloński - Wideo

Poniedziałek, 17 października 2016 (11:28)

Debata Interii i UJ o CETA. Dr Tomasz Soroka: Problemy dotyczące CETA nie dotyczą zapisów, a procedury. (TV Interia)