Ponad 350 zł dodatku do emerytury. Kto dostaje podwyższone świadczenie?
Od 2023 roku tysiące byłych sołtysów może liczyć na stały dodatek wypłacany przez państwo. Wyjaśniamy, kto ma prawo do świadczenia, ile dokładnie wynosi i jak je otrzymać.
Sołtysowe w 2025 roku: Ile wynosi?
Wysokość tzw. sołtysowego, czyli comiesięcznego dodatku dla osób, które w przeszłości pełniły funkcję sołtysa, została w 2025 roku podniesiona do 354,86 zł brutto miesięcznie.
Nowa stawka obowiązuje od 1 marca i została ustalona zgodnie z zasadami określonymi w art. 3 ust. 1 ustawy z 26 maja 2023 r. o świadczeniu pieniężnym z tytułu pełnienia funkcji sołtysa. Przepisy przewidują coroczną waloryzację.
W poprzednim roku obowiązywała stawka 336,36 zł. Różnica wynosząca 18,50 zł oznacza wzrost świadczenia o około 5,5 procent w skali roku. W zestawieniu z 2023 rokiem, kiedy to sołtysowe wynosiło 300 zł, podwyżka wynosi już 54,86 zł.
W praktyce osoba, która otrzymuje dodatek od początku jego obowiązywania, zyskała w skali roku ponad 650 zł więcej niż w pierwszym okresie wypłat. Świadczenie pozostaje wolne od podatku dochodowego i nie jest uwzględniane przy ustalaniu prawa do innych świadczeń o charakterze socjalnym.
Przy waloryzacji uwzględniana jest zarówno inflacja, jak i realny wzrost przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce. Choć sama kwota świadczenia nie należy do wysokich i jest zbliżona do dodatku kombatanckiego, coroczna korekta zapewnia jej częściową odporność na spadek wartości pieniądza. Wciąż trwają prace nad wprowadzeniem stałych diet dla czynnych sołtysów, uzależnionych od liczby mieszkańców sołectwa, jednak wejście nowych rozwiązań legislacyjnych nie jest spodziewane przed 2026 rokiem.
Kto może otrzymać sołtysowe?
Prawo do świadczenia pieniężnego z tytułu pełnienia funkcji sołtysa przysługuje osobom, które sprawowały ten urząd przez co najmniej dwie kadencje, łącznie przez okres nie krótszy niż siedem lat.
Od 2024 roku nie obowiązuje już wymóg ciągłości sprawowania funkcji, co oznacza, że możliwe są przerwy między kadencjami. Ważnym kryterium jest też wiek emerytalny - kobiety muszą ukończyć 60 lat, mężczyźni 65. Ustawodawca wyklucza z grona uprawnionych osoby, które zostały skazane prawomocnym wyrokiem za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe.
Aby otrzymać sołtysowe konieczne jest złożenie wniosku do oddziału regionalnego lub placówki terenowej Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego właściwej ze względu na miejsce zamieszkania wnioskodawcy. Do wniosku należy dołączyć zaświadczenie potwierdzające okres sprawowania funkcji.
Konieczne jest także złożenie oświadczenia o niekaralności. W przypadku braku dokumentacji w urzędzie możliwe jest udokumentowanie kadencji za pomocą pisemnych oświadczeń świadków, co otwiera drogę do świadczenia osobom, które pełniły funkcję wiele lat temu. Decyzję administracyjną wydaje Prezes KRUS, a środki wypłacane są co miesiąc - zazwyczaj razem z innymi świadczeniami emerytalnymi.
Od 16 września 2024 roku, po wejściu w życie nowelizacji ustawy, próg wymaganych lat sprawowania funkcji został obniżony z ośmiu do siedmiu, co zwiększyło liczbę potencjalnych uprawnionych. Równolegle w parlamencie trwają prace nad rozwiązaniami, które miałyby zastąpić obecny system dodatku. Planowane jest m.in. wprowadzenie obowiązkowej diety uzależnionej od liczby mieszkańców w danym sołectwie, z przedziałem od 500 do 900 zł. Nowe przepisy mają również zagwarantować ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej i ochronę wypadkową dla aktywnych sołtysów.
