Nowy Rok wiele zmieni...
W Nowym Roku możemy spodziewać się wielu zmian. Najważniejsze z nich związane będą z nowelizacją kodeksu pracy oraz ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym. Dla mieszkańców 12 państw Unii Europejskiej na pewno najważniejszą zmianą będzie wprowadzenie wspólnej waluty - euro.
Co nas czeka po Nowym Roku, czyli po 1 stycznia 2002?
Pierwszego stycznia wchodzi w życie rozporządzenie Rady Ministrów z 31 maja 2001 roku o utworzeniu siedmiu nowych powiatów.W Polsce do tej pory funkcjonuje 308 powiatów.
Nowe powiaty to: powiat brzeziński w woj. łódzkim, pow. gołdapski w woj. warmińsko-mazurskim, pow. leski w woj. podkarpackim, pow. łobeski w woj. zachodniopomorskim, pow. sztumski w woj. pomorskim, pow. wschowski w woj. lubuskim i pow. węgorzewski w woj. warmińsko-mazurskim.
Zmiany w kodeksie pracy i ustawie o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym
Urlopy macierzyńskie będą o 10 tygodni krótsze niż obecnie - będą trwały 16 tygodni. Urlop będzie można podzielić na części. Po wykorzystaniu co najmniej 8 tygodni urlopu matka może powrócić do pracy, ale tylko wtedy, gdy pozostałą część urlopu przejmie ojciec dziecka.
Nie będzie zasiłku porodowego wynoszącego około 400 zł. Tylko najuboższe matki otrzymają jednorazowy zasiłek macierzyński z pomocy społecznej.
Zasiłek chorobowy za pobyt w szpitalu wyniesie 70, zamiast 80 proc.
Od 1 czerwca 2002 r. do 31 maja 2003 r. zasiłki rodzinne przysługiwać będą przy dochodzie na osobę w rodzinie do 548 zł netto, a więc w wysokości minimum socjalnego dla rodziny 4-osobowej (obecnie kryterium dochodowe wynosi 50 proc. średniego wynagrodzenia, czyli 961 zł na osobę w rodzinie).
Zasiłek okresowy gwarantowany będzie dla matek dzieci do 7 a nie jak obecnie 16 lat. Stosowane będą również nowe zasady orzekania o niepełnosprawności dzieci uprawniające do świadczeń z pomocy społecznej.
Nie będzie już zasiłków przedemerytalnych dla bezrobotnych. Wypłacany będzie tylko osobom, którym został przyznany do 31 grudnia. Dostęp do nowego świadczenia przedemerytalnego będzie trudniejszy, a jego wysokość mniejsza.
Podstawą naliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne za bezrobotnych bez prawa do zasiłku będzie kwota 40 proc. zasiłku stałego z pomocy społecznej.
Od przyszłego roku pensje pracowników sfery budżetowej zostaną zamrożone na poziomie z roku 2001.
Zmiany w kodeksie drogowym
Zakaz wożenia dzieci do lat 12 na przednim siedzeniu samochodu. Młodsze dzieci będą musiały jeździć w specjalnych fotelikach. Muszą w ten sposób podróżować do 12. roku życia lub do osiągnięcia 150 cm wzrostu.
Kierowcy nie mogą korzystać z telefonów komórkowych inaczej, jak przy pomocy zestawów głośnomówiących.
Nowe przepisy jednoznacznie uściślają, że pojazdy szynowe mają bezwzględne pierwszeństwo przejazdu przed innymi uczestnikami ruchu, chyba że znaki drogowe stanowią inaczej lub tramwaj wyjeżdża na jezdnię z zajezdni lub z pętli tramwajowej. Również kierowcy jadący pasem ruchu, które jest jednocześnie torowiskiem tramwajowym, musi ustąpić miejsca nadjeżdżającemu tramwajowi.
Nowe zasady przyznawania dodatku mieszkaniowego
O dodatek będą mogli teraz starać się najemcy i podnajemcy mieszkań bez względu na rodzaj czynszu, jaki płacą. Nowością jest możliwość przeprowadzania wywiadu środowiskowego przez organ gminy przyznający dodatki.
Wysokość dodatków będzie maksymalnie wynosić 70 proc. wydatków przypadających na normatywną powierzchnię użytkową lokalu.
Powierzchnia użytkowa mieszkania nie może przekroczyć powierzchni normatywnej o więcej niż 30 proc. albo o więcej niż 50 proc. pod warunkiem, że udział powierzchni pokoi i kuchni w powierzchni użytkowej tego lokalu nie przekracza 60 proc. Jeżeli w mieszkaniu mieszka osoba niepełnosprawna poruszająca się na wózku lub inwalida, którego niesprawność wymaga zamieszkiwania w oddzielnym pokoju, powierzchnię normatywną zwiększa się o 15 m kw.
Ograniczenia w przywozie towarów przez mieszkańców stref nadgranicznych
Osoby mieszkające w polskiej strefie nadgranicznej będą mogły przywieźć jednorazowo ze strefy nadgranicznej sąsiedniego kraju pół litra alkoholu o wartości nie większej niż 1 euro i paczkę papierosów.
Pozostałe osoby będą mogły przywozić, tak jak dotychczas litr wyrobów spirytusowych, 2 litry wina, 5 litrów piwa i 20 paczek papierosów.
Reklama alkoholu pod nadzorem
Reklamy kojarzące się w jakikolwiek sposób z wyrobami alkoholowymi, ich producentami czy dystrybutorami będą zakazane.
Łatwiejsze sprowadzanie leków niezarejestrowanych w Polsce
Prościej będzie sprowadzić z zagranicy leki, które w Polsce nie są zarejestrowane, a są konieczne do ratowania zdrowia czy życia pacjenta. Lekarz prowadzący pacjenta, po zasięgnięciu opinii konsultanta z danej dziedziny medycyny, wypełni zapotrzebowanie na lek. Wniosek prześle do Komisji Rejestracji Środków Farmaceutycznych i Materiałów Medycznych, który sprawdzi, czy zachodzą jakieś przesłanki uniemożliwiające sprowadzenie preparatu z zagranicy. Potwierdzone zapotrzebowanie, za pośrednictwem apteki szpitalnej lub ogólnodostępnej, będzie kierowane do hurtowni farmaceutycznej.
Stypendia zwolnione od podatku
Stypendia z jednostek budżetowych państwa, samorządu terytorialnego oraz szkół i uczelni zostaną zwolnione od podatku. Sejm pracuje nad tym, aby dołączyć do nich również stypendia naukowe uczelni państwowych.
Podwyżki akcyzy na paliwa i papierosy
Stawka akcyzy na benzynę bezołowiową wzrośnie w styczniu czyli o 3,7 gr na litrze.
Akcyza na olej napędowy o zawartości siarki do 0,005 proc. wzrośnie o 2,5 gr na litrze.
Akcyza na LPG czyli autogaz, z obecnych 261 zł do 390 zł za tonę.
MF zaplanowało, że stawka kwotowa akcyzy na papierosy zwiększy się o 4 gr na paczce.
Nowe zasady eksternistycznego zdawania matur
Nauczyciele, którzy prowadzili zajęcia na kursach przygotowawczych, nie będą mogli uczestniczyć w komisjach egzaminacyjnych dla zdających eksternistycznie i oceniać swoich słuchaczy. 1 stycznia zmieniają się zasady zdawania egzaminów eksternistycznych, w tym egzaminów maturalnych.
Do egzaminów eksternistycznych może przystąpić osoba, która ukończyła 18 lat i nie jest uczniem (lub słuchaczem) szkoły. Egzaminy przeprowadza Państwowa Komisja Egzaminacyjna.
Zgodnie z rozporządzeniem ministra edukacji z 24 września 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu przeprowadzania egzaminów eksternistycznych oraz szczegółowych zasad odpłatności za ich przeprowadzenie, które wchodzi w życie we wtorek, egzaminy eksternistyczne będą odbywać się tylko w dwóch sesjach: jesiennej (1 października - 31 grudnia) i wiosennej (1 kwietnia - 30 czerwca).
Egzaminy eksternistyczne według nowych zasad po raz pierwszy przeprowadzone zostaną wiosną.
Przymusowa izolacja lub hospitalizacja chorego na chorobę zakaźną
Wchodzące 1 stycznia 2002 roku w życie prawo pozwoli przymusowo odizolować lub hospitalizować chorego na chorobę zakaźną. W przypadku braku zgody chorego, może się on odwołać do sądu.
Obowiązkowej hospitalizacji będą podlegać osoby chore na gruźlicę w okresie prątkowania oraz z uzasadnionym podejrzeniem prątkowania, a także osoby chore lub podejrzane o chorowanie na m.in. błonicę, cholerę, dur brzuszny, dżumę, zapalenie mózgu, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, żółtą gorączkę i wirusowe gorączki krwotoczne.
Ustawa stanowi, że osoby przebywające na terenie Polski mają obowiązek poddania się szczepieniom ochronnym.
Prostsze przepisy dyscyplinarne w wojsku
Od nowego roku formalnie zacznie obowiązywać znowelizowana ustawa o dyscyplinie wojskowej. Postępowanie dyscyplinarne ma być prostsze; będzie je mógł wszcząć każdy dowódca plutonu, niezależnie od stopnia.
Znowelizowana ustawa wymaga jeszcze przepisów wykonawczych, które mają być wydane do września. Jak zapewnia Irena Baczyńska z Departamentu Społeczno-Wychowawczego MON, wiele projektów rozporządzeń jest już gotowych.
Obowiązująca ustawa z 1997 r. zastąpiła przepisy z lat 60., które uznawano za niedemokratyczne i restrykcyjne. Wadami nowych rozwiązań były prawniczy język i skomplikowane procedury, wzorowane na prawie karnym. Jedni dowódcy mogli wymierzać kary dyscyplinarne, inni - ze względu na niższy stopień - nie. Szybkie ukaranie stało się niemożliwe. Często wykroczenia popełnione na kilka miesięcy przed wyjściem do cywila nie były karane - dowódcy nie wszczynali postępowania, wiedząc, że nie zostanie ono zakończone przed zwolnieniem żołnierzy. Szczególnie częste były samowolne oddalenia.
Po nowelizacji, w przypadku oczywistej winy nie trzeba będzie prowadzić żmudnego postępowania, lecz będzie można od razu postawić winowajcę do raportu. Nowelizacja zachowuje prawo żołnierza do obrony i do odwołania od orzeczenia o karze dyscyplinarnej.
