Biuro pełnomocniczki ds. równego traktowania o dyrektywie dot. ofiar
Unijna dyrektywa dot. ofiar jest przełomem w myśleniu o ofiarach przestępstw, które doświadczyły przemocy i gwarantuje im należne prawa - informuje Biuro Pełnomocniczki Rządu ds. Równego Traktowania. Chodzi o zapewnienie ofiarom schronienia, pomocy medycznej i prawnej.
Od 25 listopada do 10 grudnia trwa kampania "16 dni przeciw przemocy wobec kobiet". Biuro Pełnomocniczki Rządu ds. Równego Traktowania Agnieszki Kozłowskiej-Rajewicz wspiera tę akcję, nagłaśniając problem przemocy wobec kobiet i informując o różnych jej aspektach.
Przy tej okazji wskazuje też na konieczność podpisania i ratyfikacji Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej oraz wdrożenia innych europejskich przepisów, które mają poprawić sytuację ofiar przemocy, np. nowej dyrektywy o minimalnych standardach dla ofiar przestępstw (Dyrektywa 2012/29/EU), która została opublikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej 14 listopada.
Biuro Pełnomocniczki Rządu ds. Równego Traktowania podkreśla, że ta dyrektywa jest przełomem w myśleniu o ofiarach przestępstw - gwarantuje ona ofiarom należne im prawa, niezależnie od tego, w którym z 27 krajów Unii Europejskiej przebywają.
Sędzia Rafał Kierzynka z Ministerstwa Sprawiedliwości, poproszony przez Biuro o komentarz dodaje, że celem dyrektywy jest zapewnienie ofiarom przestępstw wysokich standardów ochrony, w tym stworzenie odpowiednich warunków do udziału w postępowaniu karnym, godnego traktowania w kontaktach z organami wymiaru sprawiedliwości oraz określenie zasad postępowania mediacyjnego, zmierzającego do naprawienia szkody. "Służyć temu ma przede wszystkim obowiązek pouczenia ofiary przestępstwa o przysługujących jej prawach, a także zapewnienie ochrony fizycznej oraz odpowiedniego wsparcia" - dodaje.
Zwraca uwagę, że dyrektywa przyjmuje, że istnieje kategoria osób pokrzywdzonych przestępstwem, które są szczególnie bezbronne lub znajdują się w sytuacjach narażających je na podwyższone ryzyko. Zalicza do nich m.in. ofiary przemocy domowej, ofiary przemocy z uwagi na płeć lub ofiary przemocy seksualnej. Przewiduje dla nich specjalistyczne wsparcie i ochronę prawną, uwzględniającą ich szczególne potrzeby oraz związek ze sprawcami. Wsparcie takie może obejmować zapewnienie schronienia i bezpiecznego zakwaterowania, pilną pomoc medyczną, skierowanie na badania lekarskie w celu uzyskania dowodów w przypadku gwałtu lub napaści na tle seksualnym, doradztwo psychologiczne i prawne, opiekę pourazową oraz specyficzne usługi dla dzieci będących bezpośrednio lub pośrednio ofiarami.
Biuro Pełnomocniczki Rządu ds. Równego Traktowania zwraca uwagę, że ofiary przemocy ze względu na płeć - głównie kobiety, ale też osoby transseksualne - są wymienione w grupie szczególnie narażonej na ryzyko bycia ofiarą przestępstw. Władze będą musiały identyfikować szczególnie wrażliwe ofiary - na przykład ofiary gwałtów - i zapewnić im odpowiednią ochronę w czasie, kiedy policja bada sprawę i sąd ją rozpatruje. Co najważniejsze w tej dyrektywie - społeczno-kulturowy wymiar płci (ang. gender) został uznany za jeden z czynników, które mogą sprawić, że ofiara jest szczególnie narażona na potencjalne przestępstwo.
Kierzynka przypomina też, że państwa członkowskie zobowiązane są do wdrożenia dyrektywy do 16 listopada 2015 r. "Z tym dniem w całej UE powinny zatem zostać wprowadzone rozwiązania organizacyjne i prawne, które odpowiadają wymogom dyrektywy" - podkreśla.(
